اختلال پارانوئید از زیر مجموعه اختلالات شخصیت عبارت است از تمایل به نسبت دادن انگیزه های بد به دیگران، با سوء ظن طولانی مدت و عدم اعتماد به دیگران مشخص می‌شوند. ویژگی اساسی این افراد تمایل شدید و بی‌مورد آنها برای تعبیر نمودن اعمال دیگران به عنوان عمل تحقیرآمیز و تهدیدکننده عمومی است.
آشنایی با اختلال پارانوئید
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
این افراد از آن بیم دارند که از جانب دیگران مورد آسیب و سوء استفاده قرار گیرند و غالبا حسادت بیمار گونه دارند و به عنوان مثال نسبت به وفاداری همسر خود شک دارند.
آنها هیجانات خود را بیرون می‌افکنند و با استفاده از مکانیسم دفاعی برونفکنی افکار خود را به دیگران نسبت می دهند و خطاهای درکی در آنها شایع است.
افراد مبتلا به اختلال پارانوئید در اعتماد به دیگران مردّد هستند چون می‌ترسند از اطلاعات او بر علیه خودش استفاده شود. مداوم کینه می‌ورزند، یعنی تحقیر، بی‌اعتنایی و اهانت را نمی‌بخشند.
بدون دلیل کافی ظن می‌برند که دیگران از آنها سوء استفاده می‌کنند یا فریبش می‌دهند.
این افراد فاقد صمیمیت هستند و به قدرت و مقام، اهمیت خاصی می‌دهند و از افراد ضعیف متنفرند. در موقعیت‌های اجتماعی ظاهرا مرتب و وظیفه‌شناس به نظر می‌رسند، ولی در دیگران ترس ایجاد می‌کنند.
افراد دچار به اختلال پارانوئید مسئولیت احساسات خود را نمی‌پذیرند و آن را به دیگران نسبت می‌دهند. مبتلایان معمولاً خود در جستجوی معالجه روانپزشکی نیستند و توسط همسر یا کارفرمای خود برای درمان معرفی می‌شوند.
این اختلال در بستگان بیماران اسکیزوفرنیک بیشتر مشاهده می‌شود. بر این اساس رابطه‌ای بین این دو اختلال را مطرح کرده‌اند. اختلال پارانوئید در مردها شایع‌تر از زن‌هاست و به نظر می‌رسد در اقلیت‌ها، مهاجران و ناشنوایان شیوع بیشتری دارد.
در برخی از افراد، این اختلال تا پایان عمر وجود دارد. در برخی از افراد اختلال شخصیت اختلال پارانوئید مقدمه‌ای برای اسکیزوفرنی است. در کل این افراد در زمینه شغلی، زندگی و خانواده مشکل دارند.
روش های درمان اختلال پارانوئید
درمان انتخابی بیماران اختلال پارانوئید روان درمانی است. جهت فرونشاندن اضطراب و تحریکات بیمار گاه درمان دارویی انجام می‌شود. به همین منظور عمدتا از یک ضد اضطراب مثل دیازپام یا دوز پایین داروهای ضد جنون (مثلا هالوپریدول) استفاده می‌شود.
