وسواس فکری شدید شاید یکی از بدترین اتفاقاتی است که می تواند برای هر فرد مبتلا به بیماری وسواس رخ دهد. قبلا در ویکی روان درباره اینکه بیماری وسواس فکری چیست توضیح دادیم، اما وسواس شدید فکری مورد دیگری است که نیاز دارد بررسی شود! در جلسات مشاوره آنلاین درمان وسواس، مشاورین ابتدا به بررسی علائم وسواس فکری شدید می پردازند تا درمان بیمار را امکان سنجی کنند. به هر حال، در ادامه به بررسی بیماری وسواس فکری شدید در روانشناسی می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
وسواس فکری شدید چیست؟
با وبلاگ ویکی روان همراه باشید.
اختلال وسواسی – اجباری (OCD) یک وضعیت روانی است که باعث می شود فرد افکار مداوم، مکرر، مزاحم و اغلب ناراحت کننده (وسواس)، همراه با رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی (اجبار) داشته باشد. این اعمال در تلاش برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس انجام می شوند.
OCD شیوع طول عمر تقریبا ۲.۳ در میان بزرگسالان در ایالات متحده دارد. بیش از نیمی از بزرگسالان مبتلا به OCD اختلال جدی را تجربه می کنند که به عنوان وسواس فکری شدید شناخته می شود.
شیوع بیماری وسواس در طول زندگی بزرگسالان تقریبا 2.3٪ است. بیش از نیمی از بزرگسالان مبتلا به وسواس فکری دچار اختلال جدی هستند که به عنوان وسواس فکری عملی شدید شناخته می شود.
افراد زیادی در بخش مشاوره آنلاین درمان وسواس سوال می پرسند که:
- من وسواس فکری شدید دارم چیکار کنم؟
- وسواس فکری شدید و اضطراب با هم ارتباط دارند؟
- درمان دارویی وسواس فکری شدید موثرتره یا مشاوره درمان وسواس؟
- وسواس فکری شدید دارم درمان چقدر طول میکشه؟
- نشانه های وسواس فکری شدید در همه یکیه؟
- بیماری وسواس فکری شدید با بارداری تداخل داره؟
در ادامه بخوانید تا بیاموزید که چگونه انواع اختلال وسواس می تواند علائم مزاحم ایجاد کند که در عملکرد روزانه اختلال ایجاد می کند و چگونه می توان این علائم را مدیریت کرد.
علل و عوامل خطر OCD شدید
قبلا در ویکی روان درباره علت وسواس مفصل صحبت کردیم.
وسواس مردان و زنان را به طور مساوی تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری می تواند در هر زمان از پیش دبستانی تا اواخر زندگی ایجاد شود، اما اغلب در دو دوره اوج شروع می شود:
- بین سنین 9 تا 11
- و بین 20 تا 23 سالگی
تا 50 درصد موارد در دوره نوجوانی شروع می شود، در حالی که کمتر از 10 درصد بعد از 40 سالگی شروع می شوند.
سن شروع ممکن است در شدت آن نقش داشته باشد. شروع زودهنگام یا اواسط دوران کودکی با نتیجه بهتر و نرخ بالاتر بهبودی خود به خود همراه بوده است. شروع در نوجوانی یا بعد از آن در زندگی ممکن است منجر به علائم و سیر بیماری پایدارتر شود.
علت دقیق OCD مشخص نیست، اما تعدادی از عواملی که ممکن است نقش داشته باشند شناسایی شده اند.
1- ژنتیک اولین دلیل وسواس فکری شدید است
در حالی که هیچ ژن خاصی برای وسواس شناسایی نشده، به نظر می رسد که در خانواده ها ادامه داشته و نشان می دهد که یک جز ژنتیکی دارد! برخی تحقیقات نشان می دهد که اگر والدین وسواس فکری شدید یا حتی عادی تر داشته باشند، در فرزند آنها خطر ابتلا به برخی اشکال OCD (مانند OCD در دوران کودکی) کمی افزایش می یابد.
در واقع وسواس در کودکان در بیشتر موارد از والدین به فرزندان رسیده است.
2- فعالیت مغز موجب وسواس فکری شدید و اضطراب می شود
مطالعات مغز به تفاوت هایی در مغز افراد با و بدون وسواس فکری شدید اشاره کرده است.
افراد مبتلا به OCD یک مدار عصبی بیش فعال بین قشر پیش پیشانی (درگیر در رفتار شناختی، تصمیم گیری اجرایی و شخصیت) و هسته اکامبنس دارند.
تکنیک های تصویربرداری، مانند توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، برای مطالعه مغز افراد مبتلا به وسواس فکری شدید به منظور درک بهتر چگونگی تاثیر تفاوت های مغزی بر OCD مورد استفاده قرار می گیرند
سروتونین انتقال دهنده عصبی (پیام رسان شیمیایی در مغز) است که با توسعه و نگهداری OCD همراه بوده است. داروهایی که سطح سروتونین را هدف قرار می دهند، می توانند به کاهش علائم وسواس فکری شدید کمک کنند.
3- عوامل روانی موجب پیدایش وسواس شدید فکری می شوند
بیماری وسواس شدید فکری ممکن است تحت تاثیر این عوامل قرار گیرد:
- نحوه تفسیر و توجه افراد به رویدادها
- باورهای آن ها درباره وسواس ها
- ویژگی های شخصیتی خاص (مانند کمال گرایی)
4- تجربیات زندگی مهم ترین عامل ایجاد وسواس فکری شدید هستند
استرس، مانند مشکلات زناشویی، امتحانات مدرسه، یا یک نوزاد جدید، می تواند علائم را برای افراد مبتلا به OCD را تشدید کند.
شرایط دیگر مانند افسردگی یا دیگر مشکلات عاطفی نیز می توانند باعث بدتر شدن علائم شوند. مثلا افراد مبتلا به وسواس احساس گناه همیشه روزگار را برای خود و اطرافیان تیره و تار می کنند، چون تجربیات گذشته را عاملی برای حال بد خود می دانند!
حتما در ویکی روان بخوانید:
5- شرایط مرتبط
بیماری های همراه (شرایط همزمان) در افراد مبتلا به وسواس فکری شدید شایع است. مطالعات نشان می‌دهد که ۹۰ درصد افراد مبتلا به OCD معیارهای حداقل یکی از انواع بیماری روانی دیگر را در طول زندگی خود دارند.
بیماری هایی که در کنار OCD دیده می شوند عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی
- اختلالات خلقی (به ویژه اختلال افسردگی اساسی)
- اختلالات اشتها
- اختلالات مصرف مواد
- اختلالات کنترل تکانه
بهترین راه برای درمان این بیماری، کمک گرفتن از مشاور روانشناس وسواس است.
عوارض وسواس فکری شدید چیست؟
علائم وسواس فکری شدید می تواند آنقدر شدید باشد که بر توانایی فرد برای عملکرد در زندگی روزمره تأثیر بگذارد، مانند حضور در مدرسه، شاغل بودن، حفظ روابط و انجام وظایفی مانند انجام وظایف یا مراقبت از خود.
در واقع، در سراسر جهان، وسواس شدید فکری جزو 10 علت اصلی ناتوانی و بیماری های روانی شدید محسوب می شود
حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به بیماری وسواس علائم به شدت ناتوان کننده ای دارند که می تواند منجر به انزوا (از جمله ماندن در خانه)، کاهش کیفیت زندگی و مشکلات اقتصادی شود.
حدود ۱۰ درصد از افراد مبتلا به OCD علائم شدیدی دارند که در برابر تمام درمان ها مقاوم است و منجر به اختلال عملکردی زیاد می شود.
درمان وسواس فکری عملی شدید
بارها در ویکی روان درباره درمان انواع وسواس صحبت کردیم، اما موضوع وسواس فکری شدید کمی متفاوت است.
برخی تحقیقات نشان داده اند که درمان طولانی مدت حتی پس از قطع درمان، نرخ عود کمتری نسبت به درمان کوتاه مدت دارد. این نشان می دهد که درمان فشرده و طولانی مدت ممکن است به نتایج بهتری برای افراد مبتلا به OCD منجر شود
انواع مختلفی از درمان ها برای وسواس فکری شدید وجود دارد که اغلب شامل دارو و / یا روان درمانی (گفتار درمانی) است. یعنی بهترین راه برای شروع درمان وسواس های شدید، شرکت در جلسات مشاوره روانشناسی وسواس است.
مشاور روانشناس به خوبی شرایط بیمار را بررسی کرده و با توجه به علائم وسواس فکری شدید، راهکارهای عملی ارائه می دهد. نگران نباشید، این موارد حتی در افراد مشهور وسواسی هم دیده می شود، پس تنها نیستید!
درمان دارویی وسواس فکری شدید
داروهایی که ممکن است برای درمان دارویی وسواس فکری شدید توسط مشاور روانپزشک تجویز شوند عبارتند از:
- پروزاک (فلوکستین) Prozac (fluoxetine)
- پاکسیل (پاروکستین) Paxil (paroxetine)
- سلکسا (سیتالوپرام) Celexa (citalopram)
- لووکس (فلووکسامین) Luvox (fluvoxamine)
- زولافت (سرترالین) Zoloft (sertraline)
- Lexapro (اسیتالوپرام) Lexapro (Escitalopram)
مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs) هم از قرص های
- Pristiq (desvenlafaxine)
- افکسور (ونلافاکسین) Effexor (venlafaxine)
- سیمبالتا (دولوکستین) Cymbalta (duloxetine)
داروهای ضد افسردگی سه دوره ای و درمان وسواس فکری شدید
- آنافرانیل (کلومیپرامین) Anafranil (Clomipramine)
این داروها همگی سروتونین و برخی انتقال دهنده عصبی نوراپی نفرین را نیز هدف قرار می دهند. در برخی موارد، مثل وقتی که فردی به داروهای هدفمند سروتونین پاسخ ندهد، ممکن است ترکیبی از داروها امتحان شود. برای مثال، یک داروی ضد افسردگی SSRI ممکن است با دارویی مانند ریسپریدون ترکیب شود.
روان درمانی برای غلبه بر وسواس فکری شدید
اگر بدانید اهمیت درمان وسواس چقدر زیاد است، همین الان برای آن اقدام می کنید.
درمان شناختی رفتاری (CBT) رایج ترین روان درمانی مورد استفاده برای درمان وسواس فکری شدید است. به این ترتیب مشاوره وسواس فکری کمک کننده هست:
- کنترل مناسک اجباری / اجتناب
- کاهش اضطراب ناشی از وسواس و در نهایت کاهش شدت و فراوانی آنها
CBT برای درمن وسواس فکری شدید 2 جزء اصلی دارد.
رفتار درمانی و مواجهه و پیشگیری از تشریفات (ERP) عبارتند از:
- افزایش تدریجی مواجهه و مقابله با محرک های اضطراب آور، مانند وسواس فکری، در حالی که در مقابل تمایل به استفاده از رفتارهای اجباری مقاومت می کند.
- تکرار منظم (حداکثر جلسات دو ساعته، حداقل چهار تا پنج بار در هفته) تا زمانی که موقعیت یا تجربه دیگر باعث ناراحتی نشود.
شناخت درمانی شامل:
- کمک به فرد مبتلا به OCD تا یاد بگیرد که باورهای اضطراب آور خود را در مورد معنای وسواس های خود بشناسد و آنها را با باورهای واقعی تر جایگزین کند.
- یاد بگیرند که تشخیص دهند وسواس آنها به کسی صدمه نمی زند و قدرت آن را ندارد، علیرغم افکار مضطربشان در مورد آن.
چه زمانی باید به دنبال درمان نشانه های وسواس فکری شدید بود؟
اگر علائمی را تجربه می کنید که زندگی شما را مختل می کند، به یک روانشناس برای درمان وسواس مراجعه کنید، به خصوص اگر چنین علایمی دارید:
- اختلال در عملکرد
- باعث ناراحتی شود
- هر روز یک ساعت یا بیشتر وقت بگذارید
- در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند
اگر علائم شدید باشد، مشاوره روانشناسی آنلاین یا حتی حضوری توصیه می شود.
درمان خانگی وسواس شدید فکری
مراقبت های شدید ممکن است برای افراد مبتلا به OCD مورد نیاز باشد که:
- علائم بسیار شدید دارند
- به درمان های فشرده، مانند دارو و/یا درمان، به طور موثر پاسخ نداده اند
- نمی توانند نیازهای خود را از طریق مسیرهای درمانی معمولی برآورده کنند
سطوح درمان، از حداقل تا شدیدترین، عبارتند از:
- سرپایی سنتی: جلسات انفرادی با یک درمانگر (به طور کلی جلسات 45 تا 50 دقیقه ای، یک یا دو بار در هفته)
- سرپایی فشرده: ممکن است شامل جلسات گروهی و یک جلسه انفرادی در روز، چندین روز در هفته باشد.
- برنامه روز: جلسات درمانی (معمولا درمان گروهی و فردی) در طول روز (معمولا تمام روز) در یک مرکز درمانی بهداشت روان، حداکثر تا پنج روز در هفته انجام می شود.
- بستری جزئی: مانند برنامه روزانه، اما درمان در بیمارستان سلامت روان انجام شود.
- در منزل: درمان به صورت داوطلبانه در یک مرکز درمانی بهداشت روانی یا در محل زندگی در حالی دریافت می‌شود.
- بستری: بالاترین سطح مراقبت برای یک وضعیت بهداشت روانی، بستری در صورتی استفاده می شود که فرد به خود یا دیگران آسیب برساند یا نتواند از خود مراقبت کند. فرد تحت درمان در یک واحد ایزوله در یک بیمارستان بهداشت روانی بستری می‌شود (ممکن است داوطلبانه یا غیرارادی باشد).
خلاصه
OCD یک وضعیت سلامت روان است که با افکار مزاحم، تکرار شونده (وسواس) و الگوهای رفتاری (اجبار) مشخص می شود که برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس استفاده می شود. معمولا با داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی و روان درمانی مانند CBT درمان می شود.
برخی از افراد مبتلا به OCD علائم شدیدی را تجربه می کنند که باعث اختلالات ناتوان کننده در سطح عملکرد آنها می شود. ممکن است برای افرادی که علائم شدید دارند یا به درمان‌های مرسوم پاسخ نمی‌دهند، درمان‌های فشرده‌تری مانند برنامه‌های درون یک مرکز بهداشت روان مورد نیاز باشد. درمان‌های نوظهوری که به‌عنوان «آخرین راه‌حل» برای درمان OCD استفاده می‌شود، شامل جراحی و درمان شوک الکتریکی است.
سلام پسرم ۱۴سالشه وسواس دست شستن داره اگر تز چیزی ناراحت بشه به فکر میره کسی خثهم نباید باهاش حرف بزنه تا فکر کنه ببینه دستش تمیزه یا نه بعد میره دستشو میشوره. احساس عذاب وجدان هم میکنه. بیشتر اوقات تو خونه هست. میخاستم بدونم بلید چکار کنم
سلام، بهترین کار برای درمان این نوع ترس ها اینه که با مشاور کودکی که تخصص وسواس هم دارند صحبت کنید.
کلیک کنید