دوستان دوران نوجوانی
دوستان دوران نوجوانی کارکردی راهبردی دارند. دوستی یکی از عوامل مؤثر در اجتماعیسازی نوجوانان است و ابزاری مهم برای یادگیری مهارتهای اجتماعی شمرده میشود و نقشی محوری در جست و جوی نوجوان برای کسب خودآگاهی و خودشناسی ایفا میکند. علاوه بر آن، فقدان روابط دوستانه یا وجود روابط مشکلآفرین از عوامل پیشبینی کننده بروز مشکلات روانشناختی آتی در نوجوان به شمار میآید.
اهمیت دوستان دوران نوجوانی در زندگی
دوستان از منابع عمده مصاحبت و تفرح هستند که در اموال ارزشمند و نظر مشورتی با یکدیگر شریک میشوند.
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
امانتداران و نقادانی قابل اعتماد و متحدانی وفادارند که در وقت استرس و تغییر، نقطه ثباتی برای یکدیگر محسوب میشوند. دوستی در کسب استقلال از والدین، برقراری روابط با جنس مخالف و تأیید هویت فردی نقش مهمی دارد.
نوجوانی زودرس زمانی است که در آن دگرگونیهای عمدهای در روابط نوجوان با همتایان و والدین پدید میآید. تماسهای نظارت نشده نوجوانان با همتایان افزایش مییابد و آنها برای تأیید، دیدگاهها و راهنمایی همتایانشان روز به روز بیشتر اهمیت قائل میشوند.
همزمان، نوجوانان اوقات کمتری را به مصاحبت با والدین اختصاص میدهند و به نظر میرسد که از لحاظ هیجانی از آنان فاصله میگیرند.
تقسیم قدرت در روابط والد – فرزند در طی نوجوانی تغییر میکند. دو سویگی و فرصتهای بیشتر برای مشارکت و افزایش نقش نوجوان در تصمیمگیریها از جمله تغییراتی است که ضرورت آن در روابط والد – فرزند در نوجوانی زودرس احساس میشود.
میزان تاثیر گذاری دوستان دوران نوجوانی
نیاز نوجوانان به دوستان صمیمی با کودکان تفاوت دارد. کودکان به همبازیهای همسن خود نیاز دارند تا در فعالیتها و بازیهای مختلف با آنان سهیم شوند اما برای کسب عشق و محبت چندان به یکدیگر متکی نیستند. آنان برای برآورده شدن نیازهای هیجانی و دریافت تحسین، عشق و محبت به والدین خود متوسل میشوند.
تنها در مواردی که از سوی والدین طرد شده یا مورد محبت نباشند، برای ارضای هیجانی به جایگزین والد و دوستان رو میآورند. نیازها با پیشرفت بلوغ تغییر میکنند. نوجوان خواستار خودمختاری و استقلال هیجانی از والدین و ارضای هیجانی توسط دوستان میشود.
اکنون دوستان دوران نوجوانی بخشی از حمایت هیجانیای را که قبلا توسط والدین تأمین میشد، تأمین میکنند. یکی از مطالعات نشان داد که از دیدگاه کودکان پایه چهارم مادران و پدران فراوانترین تأمین کننده حمایت به شمار میآیند.
در پایه هفتم، دوستان همجنس هم رتبه والدین و در پایه دهم فراوانترین تأمین کننده حمایت از دیدگاه نوجوان تلقی میشوند. رتبه شرکای عشقی در تأمین حمایت تا سنین دانشگاهی تدریجا افزایش مییابد و در این زمان به بالاترین حد رسیده و با مادران و دوستان همردیف میشود. نوجوانان کمسال رفته رفته، اغلب با انتخاب یک یا چند دوست صمیمی، گروه کوچک دوستان را تشکیل میدهند.
معمولا این دوستان صمیمی در ابتدای کار، همجنس نوجوان هستند. در سالهای نخستین تحصیلی، فعالیتهای دو جانبه در دوستی حائز اهمیت است. نوجوانان با این دوستان به مدرسه میروند، در رویدادهای ورزشی شرکت میکنند و در فعالیتهای تفریحی سهیم میشوند. دوستان صمیمی سعی دارند مثل هم لباس بپوشند، مثل هم عمل کنند و اغلب در صفات شخصی مشابه یکدیگرند.
بعد از گذراندن تمام روز با یکدیگر وقتی به خانه بازگشتند ساعتها تلفنی با هم صحبت میکنند. دوستیهای سالهای اول نوجوان در مواردی که انتظارات برآورده نمیشوند، گاه به رنجش شدید منجر میشود.
هر چه هیجاناتی که نوجوان را به سوی مصاحبت سوق میدهد بیشتر باشد، تداوم دوستی با دوستان دوران نوجوانی دشوارتر و پرتنشتر خواهد بود.
نوجوان سرخورده ناپخته و ناپایدار وقتی که ناامید میشود، هیجاناتی افراطی نشان میدهد و شاید حداقل موقتا دوستی خود را قطع کند. در واقع دوستیهایی که میتوانستند منبع ارزشمندی برای حمایت هیجانی باشند گاه به عامل استرس اجتماعی تبدیل میشوند.
