وسواس شمارش اعداد چیست؟ (علائم+درمان)
وسواس شمارش بر اساس آمارهای به دست آمده از جلسات مشاوره روانشناسی درمان وسواس یکی از رایج ترین انواع بیماری وسواس فکری بین مردم است! وسواس فکری شمارش اعداد می تواند از کودکی شروع شده و تا پایان عمر همراه فرد باشد. اما چیزی که در مورد وسواس شمارش اعداد خطرناک است، امکان پیدایش انواع دیگر بیماری وسواس می باشد. در هر صورت در ادامه این مطلب سایت مشاوره روانشناسی آنلاین ویکی روان، به بررسی دقیق و جامع وسواس فکری شمارش و راه های درمان آن می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
- بیماری وسواس شمارش چیست؟
- خلاصه ای از بیماری وسواس فکری عملی
- آیا وسواس شمردن اعداد زیر مجموعه OCD است؟
- چرا مردم به وسواس فکری مبتلا می شوند؟ (دلیل ابتلا به وسواس شمردن اعداد)
- چرا برخی از افراد مبتلا به وسواس فکری شمارش می کنند؟
- انواع وسواس های رایج در شمارش اعداد (عادت به شمارش)
- بررسی وسواس های مرتبط با انواع زیر مجموعه های دیگر
- وسواس شمردن اعداد یک اجبار است!
- افراد مبتلا به بیماری وسواس شمارش، چه چیزی را شمارش می کنند؟
- نقش اعداد خوش شانسی در وسواس شمارش
- اجبار در راه زندگی
- من چیزها را می شمارم. آیا من به وسواس شمردن اعداد مبتلا هستم؟
- راه تشخیص وسواس شمارش اعداد چیست؟
- راه درمان وسواس شمارش چیست؟
- کلام آخر در مورد وسواس شمردن اعداد
بیماری وسواس شمارش چیست؟
با بخش بلاگ روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
اول، باید این تصور نادرست را کنار گذاریم که تعداد محدودی “زیر مجموعه های وسواس فکری عملی (OCD)” به طور رسمی طبقه بندی شده، وجود دارد و هر چیزی خارج از این موارد بیماری وسواس فکر عملی نیست.
این یک اشتباه است؛ هیچ طبقه بندی رسمی برای زیر مجموعه های OCD وجود ندارد و به اندازه تعداد افراد مبتلا به وسواس فکری، موضوعات وسواس‌ها و اجبارهای وسواس فکری عملی وجود دارد.
با این حال، برخی از علائم و ترس ها در میان افراد مبتلا به OCD شایع تر است، به همین دلیل است که متخصصان آنها را تعریف کرده اند.
خلاصه ای از بیماری وسواس فکری عملی
قبلا در ویکی روان به طور کامل درباره OCD یا اختلال وسواس فکری-اجباری یک اختلال روانپزشکی است که با وجود وسواس و اجبار مشخص می شود، توضیح دادیم.
وسواس فکری، میل مزاحم و ناخواسته ای است که باعث ایجاد اضطراب یا ناراحتی برای فردی می شود که آن را تجربه می کند
یک اجبار به سرعت دنبال می شود که شامل هر نوع رفتار تشریفاتی یا تکراری می شود که فرد معتقد است اضطراب او را کاهش می دهد. به نظر می رسد که فرد احساس اضطراب می کند و کاری برای متوقف کردن آن انجام می دهد و به نظر نمی رسد که این یک مشکل باشد.
اما این مشکل برای افراد مبتلا به وسواس فکری چندان ساده نیست. اجبار برای کاهش اضطراب فقط برای مدتی موثر هست. OCD را “بیماری شک یا وسواس” می نامند، افرادی که از آن رنج می برند با افکار “اما چه می شود اگر …” گرفتار می شوند.
وسواس ها بارها و بارها افزایش می یابند و باعث می شوند فرد در رفتارهای اجباری که زندگی او را تسخیر کرده‌اند، گرفتار شود.
آیا وسواس شمردن اعداد زیر مجموعه OCD است؟
همانطور که در مقاله تعریف وسواس چیست در ویکی روان گفتیم، هیچ گونه زیر مجموعه رسمی برای وسواس فکری عملی وجود ندارد و موضوعات وسواس، رفتارهای اجباری نامحدود هستند.
«وسواس شمردن مداوم اعداد» معمولا به عنوان زیرمجموعه در نظر گرفته نمی شود و معمولا عمل شمارش اجباری با زیرمجموعه های دیگر OCD، به‌ویژه زیرگروه های «درست درست» یا «تقارن» مرتبط است.
در این زیر شاخه های OCD، فرد دارای حس دائمی «اشتباه» است و به طور اجباری چیزها را مرتب می کند، ذهنی مرور کرده یا اصلاح می کند تا به این حس دست یابد که همه چیز خوب است. فرد ممکن است برای دستیابی به این احساس «درست بودن» تلاش بسیار کند.
با این حال، وسواس شمردن می تواند با سایر زیر مجموعه های این اختلال همراه باشد. برخی از افراد مبتلا به OCD ممکن است به دلیل وسواس آلودگی یا آسیب رساندن به وسواس، رفتار اجباری حساب شوند. بعدا به تفصیل در مورد این موضوع صحبت خواهیم کرد.
گاهی اوقات، افراد مبتلا به OCD به طور مکرر در ذهن خود شمارش می کنند. گاهی اوقات افراد شمارش خود را با حرکات فیزیکی همراه کرده و حتی ممکن است با صدای بلند شمارش کنند.
در وسواس شمارش اعداد، مهم نیست که شمارش چگونه اتفاق می افتد، نیت پشت آن مهم است
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که وسواس فکری عملی خود OCD است.
منظور ما از آن چیست؟ منظور ما این است که وسواس فکری یک اختلال منفرد است که در آن فرد مبتلا دچار وسواس و سپس نیاز بعدی به انجام رفتار اجباری می شود. به بیان ساده، وسواس شمارش فقط یک وسواس فکری عملی است. این اختلال خاص و چیز جداگانه ای نیست.
فرد مبتلا به OCD که به طور اجباری شمارش می کند، همان اختلالی را دارد که مبتلا به وسواس شستشوی دست، وسواس کندن پوست دست، وسواس پدوفیلی یا وسواس کندن مو با آن درگیر هست. وقتی در مورد درمان صحبت می کنیم، متوجه خواهید شد که چرا این موضوع مهم است.
چرا مردم به وسواس فکری مبتلا می شوند؟ (دلیل ابتلا به وسواس شمردن اعداد)
متأسفانه، علت دقیق OCD هنوز به طور کامل شناخته نشده اما دانشمندان در حال بررسی آن هستند. چیزی که ما تاکنون دریافته ایم این است که به نظر می رسد یک جزء ژنتیکی در توسعه وسواس های فکری نقش دارد.
مطالعات تجمیع خانوادگی که در گذشته انجام شده، نشان داده اند یک عامل ارثی در بروز وسواس شمردن نقش دارد، اگرچه هیچ یک از نتایج قطعی نبوده است
همچنین تئوری هایی وجود دارد مبنی بر اینکه محیط عاملی در ایجاد وسواس فکری است. به عنوان مثال، رویدادهای آسیب زا یا مهم زندگی ممکن است منجر به ایجاد رفتارهای تشریفاتی در فرد شود تا از تکرار آن رویداد جلوگیری کند، برای مثال یک بیماری تهدید کننده زندگی.
برخی از افراد ممکن است این رفتارها را از والدین مبتلا به OCD یاد بگیرند. اجبارها نیز به خودی خود یک رفتار آموخته شده هستند، با انجام آنها به مغز خود (به صورت نادرست) می آموزیم که اجبار راهی مناسب و مؤثر برای کاهش اضطراب است.
تحقیقاتی در مورد شیوه درمان وسواس شمارش وجود دارد که نشان می دهد یک جزء بیولوژیکی در وسواس فکری نیز وجود دارد. به نظر می رسد مغز افراد مبتلا به OCD به روش های متفاوتی نسبت به مغزهای غیر وسواس کار می کند.
از جمله در تعاملات بین قشر اوربیتوفرونتال و تالاموس. این امر باعث می شود افراد مبتلا به وسواس فکری شمارش اعداد، برای متوقف کردن اصرارها و تکانه ها، رفتار اجباری را سخت تر از حد معمول انجام دهند.
مانند انواع بیماری های روانی دیگر، چیزی که می توانیم حدس بزنیم این است که بیماری وسواس شمارش توسط ترکیبی از “طبیعت” و “پرورش” ایجاد می شود. فقط به این دلیل که والدین شما یا شخص دیگری در خانواده شما مبتلا به OCD هستند، شما نیز به طور پیش فرض به آن مبتلا نخواهید شد.
با این حال، به نظر می رسد که احتمال آن را بیشتر می کند، همراه با بسیاری از عوامل دیگر که خطر شما را افزایش می دهد.
علت اینکه چرا برخی از افراد مبتلا به OCD شمارش می کنند در حالی که دیگران دست های خود را می شویند، دعا می کنند یا کلمات خاصی را تکرار می کنند، مشخص نیست.
برخی از رویدادهای مهم زندگی ممکن است یک عامل باشند، برای مثال، شاید یک اتفاق آسیب زا در زندگی شما رخ داده که احساس می کنید اگر به طور دقیق حساب می کردید می توانستید از آن اتفاق جلوگیری کنید. شاید شما آداب شمارش را از والدینی مبتلا به وسواس فکری عملی آموخته باشید.
همه اجبارهای وسواس گونه، صرف نظر از نوع آن توانایی زندگی کامل و بدون وقفه را از ما سلب می کنند.
به همین دلیل شیوه رفتار با شخصیت وسواسی برای دیگران بسیار سخت و عذاب آور است.
چرا برخی از افراد مبتلا به وسواس فکری شمارش می کنند؟
ممکن است وقتی به فردی که اجبارا شمارش می کند نگاه کنید، تعجب کنید که چرا این کار را انجام می‌دهد؟ ابتلا به وسواس فکری شمارش ممکن است دلایل مختلفی داشته باشند، چیزی که آن را به یک رفتار OCD تبدیل می کند این است که نمی توانند از انجام آن دست بردارند، حتی اگر بدانند غیرمنطقی است.
انواع وسواس های رایج در شمارش اعداد (عادت به شمارش)
برخی از افراد مبتلا به وسواس های فکری، به طور اجباری بدون فکر کردن و به طور خودکار شمارش می کنند.
شاید این یک فکر مزاحم خاص نباشد که به شمارش منتهی شود، بلکه بیشتر یک مراسم سفت و سخت است که شخص بدون دلیل خاصی و به دلیلی که آگاهانه برای او شناخته شده انجام می دهد
افرادی که از شمردن مداوم اعداد رنج می برند، افکار وسواسی مشابهی را تجربه می کنند که دارای زیر گروه «درست درست» OCD هستند. آنها احساس می کنند دائما اشتباه می کنند و همه چیز کاملا درست نیست.
آن ها احساس می کنند دائما اشتباه می کنند و همه چیز کاملا درست نیست. درست مانند افرادی که برای درک احساس «درست» تلاش می کنند، افرادی که اجبارا شمارش می کنند ممکن است سعی کنند که همان احساس را داشته باشند.
بررسی وسواس های مرتبط با انواع زیر مجموعه های دیگر
سایر افرادی که به صورت اجباری شمارش می کنند ممکن است انواع مختلفی از وسواس را تجربه کنند که منجر به نیاز به شمارش می شود. یکی دیگر از افکار مزاحم رایجی که ممکن است افراد داشته باشند این است که اگر شمارش اجباری را انجام ندهند ممکن است به خودشان یا کسی که دوستش دارند آسیب برساند و این شبیه به افرادی است که از زیرمجموعه OCD رنج می برند.
به عنوان مثال، شاید احساس می کنند اگر تا یک عدد “خوش یمن” خاص بشمارند، به نوعی از آنها محافظت می کند. شاید احساس می کنند تا زمانی که مراسم شمارش خاصی را انجام ندهند نمی توانند تصمیمی بگیرند و باعث می شود تصمیمی «بد» بگیرند که به نوعی عواقب زیانباری را در پی خواهد داشت.
وسواس های آلودگی، که در آن فرد مبتلا به OCD نگران آلوده یا کثیف بودن بدن یا محیط اطراف خود است، می تواند به شمارش اجباری نیز منجر شود. شاید کسی احساس کند که اگر دقیقا 14 دقیقه زمین را جاروبرقی نکشد یا دقیقا 62 ثانیه دست های خود را نشویید، در این صورت آلوده می شود.
هر وسواسی می تواند به اجبار شمارش منجر شود. . نکته مهم این است که وسواس ناخواسته و مزاحم است. فرد مبتلا به OCD معمولا می داند که نه فکر و نه رفتار شمارش معنا ندارد، بلکه ترس از “چه می شود اگر …؟” آنها را در چرخه به دام می اندازد.
وسواس شمردن اعداد یک اجبار است!
البته، همه کسانی که کارها را می شمارند، اجبارا آن را انجام نمی دهند، بعدا بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد. اما شمارش می تواند برای افرادی که از وسواس های فکری رنج می برند به یک اجبار تبدیل شود.
اجبار، هر اقدام تکراری است که برای کاهش اضطراب یا تلاش برای دفع یک خطر تصور شده انجام می شود. بدیهی است که همه افراد مبتلا به علائم و نشانه های وسواس این اجبار خاص را انجام نمی دهند، اما عادت به شمارش اعداد یک اجبار نسبتا رایج است که در بین افراد مبتلا به OCD مشاهده می شود.
افراد مبتلا به بیماری وسواس شمارش، چه چیزی را شمارش می کنند؟
افراد مبتلا به وسواس شمردن دقیقا چه چیزی را می شمارند؟ خوب، این تا حد زیادی به هر فرد بستگی دارد، اما برخی از رایج ترین چیزهایی که مردم به حساب می آورند عبارتند از:
- هجاها در جملات
- قدم های خود یا دیگران
- کاشی روی سقف یا دیوار
- کلمات در یک صفحه
- تعداد افرادی که از کنار آنها رد می شوند
- عملکردهای معمولی بدن، مانند نفس کشیدن، پلک زدن، جویدن و غیره
- هر چیز دیگری در اطراف آنها
اساسا هیچ محدودیتی برای افراد مبتلا به وسواس وجود ندارد. مهم نیست که آنها چه چیزی را می شمارند. این بارزترین نشانه وسواس فکری شمارش اعداد است!
نقش اعداد خوش شانسی در وسواس شمارش
برخی افراد ممکن است بارها و بارها تا یک عدد خاص بشمارند!
این عدد ممکن است چیزی باشد که فرد مبتلا به وسواس شمارش اعداد آن را “خوش یمن” می داند، مثل عدد 7 که خیلی هم محبوب است!
در این حالت، وقتی به صورت تشریفاتی و مکرر تا 7 بشمارند، چه از نظر ذهنی و چه در حین انجام اعمال خاص، احساس امنیت یا محافظت می کنند
افراد دیگر ممکن است احساس «درست» نکنند، مگر اینکه وظایف خاصی چند بار انجام شوند. برای مثال عدد 7، شاید آنها نیاز داشته باشند که دندان های خود را دقیقا 77 ثانیه مسواک بزنند، نه یک ثانیه بیشتر یا کمتر. یا شاید شخص دیگری احساس می کند که نیاز اجباری دارد که دقیقا با 14 قدم (7×2) از درب اتاق خواب خود به درب ورودی برسد!
شاید عجیب باشد، اما این رفتار در بیماری وسواس شمارش بسیار دیده می شود. به همین خاطر مشاوره درمان وسواس انرژی زیادی از مشاور روانشناس می گیرد.
دیدن افرادی که این نوع وسواس را دارند، “خوب” و “بد” بودن را به اعداد خاصی مربوط می کنند غیر معمول نیست! ممکن است به یک خرافات فرهنگی مرتبط باشد (مثل شماره 4 که عدد بدشانسی در ژاپن است)، یا به صورت دلبخواه بوده مانند الصاق “خوبی” به اعداد زوج و “بد” به اعداد فرد.
اجبار در راه زندگی
همه این اجبارها به شمارش مربوط می شوند، اما انواع زیر مجموعه های OCD دقیقا یک بیماری هستند.
در بیماری وسواس شمردن اعداد، فردی که به طور اجباری دست های خود را دقیقا 77 ثانیه می شوید، می ترسد در غیر این صورت آلوده شود
فردی که بارها و بارها در ذهن خود تا 7 می شمرد، ممکن است نگران باشد اگر این کار را نکند، مسئول آسیب رساندن به یکی از عزیزان خود خواهد بود. مهم نیست که از کدام «زیرمجموعه» بیماری وسواس رنج می برید، اجبارها همیشه شما را از حضور کامل در زندگی تان باز می دارند و به همین دلیل است که درمان برای این بیماری بسیار مهم است.
کسی را تصور کنید که می خواهد تعداد پله‌ها را تا طبقه سوم بشمارد و هر زمان که شمارش را از دست داد باید به طبقه همکف بازگردد. این رفتار برای فردی که احساس می کند نیاز به شستن دست های خود برای ساعت ها در یک زمان خاص دارد نیز به همان اندازه مخرب است.
مهم نیست که اجبار دقیق چیست، آنها در مسیر زندگی شما قرار می گیرند. اما متاسفانه خیلی از مردم شمردن مداوم اعداد را نادیده می گیرند و حتی آن را به هوش بالای خود ربط می دهند.
در صورتی که سریعا باید از مشاور برای درمان وسواس فکری کمک بگیرند تا دیگر جنبه های زندگی آنها مختل نشود.
من چیزها را می شمارم. آیا من به وسواس شمردن اعداد مبتلا هستم؟
البته، شمردن بخشی از زندگی است؛ هیچ یک از ما نمی توانیم بدون شمردن چیزها، روزمرگی خود را ادامه دهیم.
حتی اگر دوست دارید در شمارش خود بسیار دقیق باشید (مثلا هنگام اندازه‌گیری مواد در حین پخت و پز)، به این معنی نیست که شما از وسواس فکری شمارش اعداد رنج می برید.
DSM-V (مرکز آمار بیماری های روانی) یک “اجبار” را به صورت زیر تعریف می کند:
- رفتارهای تکراری (مانند شستن دست ها، دستور دادن، چک کردن) یا اعمال ذهنی (مثلا دعا کردن، شمردن، تکرار کلمات در سکوت) که فرد احساس می کند در پاسخ به یک وسواس یا بر اساس قوانینی که باید به شدت اعمال شوند، مجبور به انجام آن هست.
- رفتارها یا اعمال ذهنی با هدف پیشگیری یا کاهش اضطراب یا پریشانی یا جلوگیری از رویداد یا موقعیت وحشتناک انجام می شود. با این حال، این رفتارها یا اعمال ذهنی به شیوه ای واقع بینانه با چیزی که برای خنثی کردن یا جلوگیری از آن طراحی شده اند مرتبط نیستند یا به وضوح بیش از حد هستند.
راه تشخیص وسواس شمارش اعداد چیست؟
علاوه بر این، برای برآورده کردن معیارهای تشخیص ابتلا به وسواس شمارش اعداد، این اجبارها باید زمان بر باشند (بنابراین – در رابطه با شمارش – باید بیش از یک ساعت در روز را صرف شمارش یا انجام سایر مراسم و اجبار کنید) یا باعث ناراحتی یا اختلال قابل توجه بالینی شود.
اگر احساس می کنید که شمارش شما باعث اختلال در زندگی شما می شود برای مثال، اگر زمان قابل توجهی را صرف شمارش کرده یا اگر مراسم شمارش شما به روابط شما آسیب می زند، مهم است که برای تشخیص دقیق به یک مشاور روانشناس برای درمان وسواس مراجعه کنید.
راه درمان وسواس شمارش چیست؟
خوشبختانه درمان موثری برای شمردن مداوم اعداد وجود دارد. به یاد داشته باشید انواع وسواس ها به طور کلی به یک روش درمان می شوند و معمولا درمان شامل پیشگیری از مواجهه و پاسخ یا ERP است.
ERP چیست و چگونه به درمان وسواس شمارش کمک می کند؟
همانطور که قبلا هم در ویکی روان گفتیم، ERP یک درمان مبتنی بر تکنیک رفتار درمان شناختی یا همان CBT است که به طور خاص برای کمک به افراد مبتلا به OCD طراحی شده است تا از چرخه وسواس-اجبار خارج شوند.
در یک دوره درمان معمولی ERP، مشاور وانشناس و فرد مبتلا به وسواس شمردن عدد با هم کار می کنند و لیستی از فعالیت ها (در داخل بدن یا ذهنی) که باعث ایجاد اضطراب OCD در فرد می شود، بر اساس میزان شدت اضطراب مرتبط مرتب می شود.
با شروع تمرین هایی که باعث اضطراب کمتری می شوند، از فرد خواسته می شود تا خود را در معرض اضطراب قرار دهد و به روش اجباری که معمولا انجام می دهند واکنش نشان ندهد. این بخشی از درمان ERP “پیشگیری از پاسخ” است.
روند ERP هر فرد متفاوت به نظر می رسد. اما در اینجا مثالی شده که چگونه فردی با اجبارهای شمارش ممکن است با ERP بهبود یابد.
مصرف داروها به شمارش اجبار کمک می کنند
داروهای روانپزشکی، به ویژه نوعی از داروهای ضد افسردگی به نام SSRIs نیز در درمان انواع وسواس، از جمله شمارش اجباری اعداد، مؤثر هستند.
هورمون سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که مسئول خلق و خو، احساسات، حافظه و خواب شماست. سروتونین کافی با بسیاری از بیماری های روانی مختلف از جمله افسردگی و OCD مرتبط است. داروهای SSRI بازجذب سروتونین را در مغز مهار می کنند که سطح کلی سروتونین شما را افزایش می دهد.
دانشمندان هنوز دقیقا نمی دانند که SSRI ها چگونه به کاهش علائم بیماری وسواس شمارش کمک می کنند، اما تحقیقات نشان می دهد که این کار را انجام می دهد. برخی از SSRI های خاص که توسط FDA (مرکز غذا و داروی آمریکا) برای درمان وسواس شمارش تایید شده اند عبارتند از:
- فلووکسامین
- فلوکستین
- کلومیپرامین
- پاروکستین
- سرترالین
اینکه آیا تصمیم به مصرف دارو برای کمک به علائم OCD دارید یا نه به شما بستگی دارد. با مشاور روانپزشک آنلاین یا حضوری خود صحبت کنید تا بفهمید بهترین گزینه ها کدامند.
کلام آخر در مورد وسواس شمردن اعداد
شمارش اجباری اعداد، درست مانند هر اجبار دیگر OCD، می تواند باعث ناراحتی و اختلال شدید در زندگی فرد شود. اگر متوجه شدید که عادات شمارش اعداد، شما را از زندگی باز می دارد، مهم است که فورا به دنبال درمان حرفه ای و مراجعه به یک متخصص درمان وسواس باشید.
شما دوست عزیز می توانید از سراسر دنیا، در سایت ویکی روان جلسه مشاوره آنلاین درمان وسواس برگزار کرده و با مشاور مورد نظرتان صوتی، تصویری و تایپی ارتباط برقرار نمایید.
