پرولاکتین (Prolactin) هورمونی است که بعد از عملکرد آن در افزایش تولید شیر (شیردهی) پستانداران برای کودک شیرخوار متولد شده، نامگذاری شده است.
بعد از آن نشان داده شده است که بیش از 300 عملکرد در بدن دارد.
فهرست موضوعات بررسی شده
کاربرد هورمون پرولاکتین چیست؟
این عملکردها در نواحی مختلف تقسیم شده اند:
- تولید مثل
- متابولیسم
- نتظیم مایعات (osmoregulation)
- تنظیم سیستم ایمنی بدن (immunoregluation)
- و عملکرد رفتاری
در انسان پرولاکتین، در هر دو قسمت جلویی غده هیپوفیز (غده هیپوفیز قدامی) و در دیگر نواحی بدن تولید می شود.
سلول های لکتوتروپ در غده هیپوفیز این هورمون تولید می کنند و همان جا ذخیره می شوند و به جریان خون منتقل می شوند.
جالب است بدانید که پرولاکتین انسان در رحم، سلول های ایمنی، مغز، سینه، پروستات، پوست و بافت چربی تولید می شود.
پرولاکتین چگونه کنترل می شود؟
هورمون دوپامین یکی از تنظیم کننده های اصلی تولید پرولاکتین، در غده هیپوفیز است که توسط هیپوتالاموس تولید می شود بخشی از مغز که دقیقا بالای غده هپوفیز است.
دوپامین مانع تولید پرولاکتین می شود
بنابراین دوپامین بیشتر برابر است با تولید پرولاکتین کمتر.
خود پرولاکتین، ترشح دوپامین را افزایش می دهد، بنابراین یک حلقه بازخورد منفی، ایجاد می شود.
استروژن یکی دیگر از تنظیم کننده های اصلی پرولاکتین است و نشان داده شده است که تولید و ترشح Prolactin را از هیپوتالاموس، افزایش می دهد.
مطالعات نشان داده اند که Prolactin در گردش خون زنان و در مراحل چرخه تولید مثل، که بالاترین میزان استروژن را دارند، افزایش کمی داشته است.
این وضعیت در حین و بعد از حاملگی پیش می آید که البته منطقی است زیرا که سطح بالای چرخه پرولاکتین، برای شیردهی لازم است.
علاوه بر دوپامین و استروژن، طیف وسیعی از هورمون های دیگر می تواند باعث افزایش و کاهش مقدار Prolactin آزاد شده در بدن می شوند.
مانند تیروتروپین، هورمون آزاد کننده ،هورمون اکسی توسین و آنتی دیورتیک .
هنگامی که من مقدار زیادی هورمون پرولاکتین داشته باشم، چه اتفاقی می افتد؟
داشتن شرایط چرخه پرولاکتین بیش از حد، هایپرپرولاکتینومیا نامیده می شود.
شایع ترین علل هایپرپرولاکتینمی شامل:
- بارداری
- داروهایی که باعث کاهش فعالیت دوپامین می شوند
- کم کاری تیروئید
- تومورهای خوش خیم هیپوفیز (به عنوان پرولاکتینوما شناخته شده اند)
می باشند.
برخی علائم دیگر می تواند شامل:
- تولید ناخواسته شیر
- اختلال در چرخه قاعدگی
باشد و علائم ناشی از کمبود استروژن (در زنان) و یا کمبود تستوسترون (در مردان ) باشد.
اکثریت قریب به اتفاق بیماران مبتلا به پرولاکتینوما با استفاده از داروهایی که فعالیت دوپامین را کم می کنند، میتوانند با موفقیت درمان شوند که معمولا بیشتر از کابرگولین استفاده می کنند.
کمبود پرولاکتین در بدن چه عوارضی دارد؟
داشتن شرایط پرولاکتین بسیار کم در خون، هایپرپرولاکتینومیا نامیده میشود.
این بیماری بسیار نادر است و ممکن است در افراد مبتلا به کم کاری هیپوفیز رخ دهد.
کاهش میزان پرولاکتین، می تواند منجر به ناکافی بودن شیر در هنگام تولد شود.
اکثر افراد مبتلا به سطح پایین پرولاکتین، مشکل خاص دارویی ندارند.
اگرچه شواهد نشان می دهد که پاسخ های ایمنی به برخی از عفونت ها کاهش می یابد.
آزمایش پرولاکتین (PRL) میزان هورمون پرولاکتین را در خون شما اندازه گیری می کند
این هورمون در غده هیپوفیز ساخته می شود که دقیقا در زیر مغز شما قرار دارد.
هنگامی که زنان باردار هستند و یا در هنگام زایمان، سطح Prolactin آنها افزایش می یابد.
بنابراین می توانند شیر مادر تولید کنند.
اما ممکن است که سطح پرولاکتین شما بالا باشد حتی اگر باردار نباشید و یک مرد باشید.
پزشک شما ممکن است که آزمایش Prolactin را برای شما تجویز کند اگر که این علائم را دشته باشید:
علائم کمبود پرولاکتین در زنان
- قاعدگی های نامنظم یا نداشتن قاعدگی
- ناباروری
- ترشح شیر از سینه هنگامی شما باردار نباشید و در دوره شیردهی نیز نباشید
- التهاب در پستان شما
- علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن
علائم کمبود پرولاکتین در مردان
- کاهش میل جنسی
- مشکل در گرفتن نعوظ
- حساسیت یا بزرگ شدن پستان
- تولید شیر پستان (خیلی نادر است)
آگاهی از نحوه عملکرد هورمون ها و تاثیرگذاری آنها در نحوه عملکرد بدن میتواند نگرش شما را تغییر دهد.
