جایگاه مادر در خانواده چیست؟ (15 مورد اصلی)
بررسی نقش مادر در خانواده در دید روانشناسی
جایگاه مادر در خانواده آنقدر مهم و حیاتی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. نقش مادر در خانواده در تمام جنبه های زندگی فردی و اجتماعی دیگر اعضا تاثیر مستقیم دارد و باعث شکوفا شدن آنها می شود. در واقع مسئولیت مادر در خانواده به قدری زیاد است که ویژگی های شخصیت تمام اعضا به نوعی به خصوصیات مادر ارتباط دارد. در جلسات مشاوره آنلاین خانواده هم روی اهمیت نقش تربیتی مادر در خانواده مانور زیادی داده می شود تا از طریق آن مشکلات رایج در خانواده حل گردد.
فهرست موضوعات بررسی شده
جایگاه مادر در خانواده چیست؟
با مطالب وبلاگ روانشناسی عمومی ویکی روان همراه باشید.
فارغ از اینکه مادری شاغل باشد یا خانه دار، مادران یکی از تأثیرگذارترین و مهمترین مشاغل در دنیا را دارند و البته یکی از سخت ترین کارها.
به همین جهت جایگاه مادر در خانواده بسیار پر رنگ و با اهمیت است و تمام اعضا تحت تاثیر رفتار و تصمیمات مادران قرار می گیرند. در ادامه به بخشی کوچک از کارهایی که مادر در خانواده انجام می دهد اشاره می کنیم.
نقش مادر در خانواده چیست؟
در مقاله تعریف خانواده از دیدگاه روانشناسی گفتیم که مجموعه ای از افراد با رابطه بعضا خونی است که تعاملاتی برای رشد و بالندگی هم دارند. اما نقش مادر در خانواده نظم دهی به ارتباط اعضا است. در واقع مادر به عنوان نخ تسبیح در خانواده عمل می کند و تمام اعضا گرد او به تعامل و سازش با هم می پردازند.
اگر بخواهیم خلاصه بار درباره نقش مادر در زندگی افراد و خانواده توضیح دهیم باید بگوییم:
- مادر سرچشمه محبت در خانواده است.
- مادر به عنوان اولین واسط به دنیا آوردن بچه ها رابطه ای صمیمانه و احساسی با آنها دارد و به همین دلیل نفوذ بیشتری هم بر آنها دارد.
- مادر گرما بخش خانواده است.
- نقش مادر در خانواده به تامین نیازهای روزانه اعضا محدود نمی شود، بلکه او مایه آرامش دیگر اعضا است.
در جلسات مشاوره تلفنی خانواده متخصصین تاکید زیادی بر پررنگ تر کردن نقش مادر در خانواده دارند تا از این طریق مشکلات تمام اعضای خانواده درمان شود.
وظایف مادر در خانواده
شاید به کار بردن کلمه “وظیفه” برای جایگاه مادر کار درستی نباشد، اما تمام اعضا به نوعی دارای وظیفه و نقشی خاص در قبال بنیان خانواده هستند و مادر هم از این قاعده مستثنی نیست. از مهم ترین مسئولیت های مادر در خانواده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تامین نیازهای عاطفی اعضا و بچه ها
- نظارت بر امور اقتصادی خانواده
- توجه به اعضای خانواده و گرد هم آوردن آنها
- گوش دادن به بچه ها و مشکلات احتمالی آنها
- ایجاد مثبت اندیشی بین بچه ها و اعضای خانواده
- مدیریت وضع عمومی خانه و خانواده که از مهم ترین وظایف مادر در خانواده است.
- استفاده از اصول تربیت فرزند برای رشد و بالندگی بهتر بچه ها
- یاد دادن نظم به تمام اعضای خانواده برای زندگی مسالمت آمیزتر در کنار هم
- ارتباط عاطفی نزدیک با پدر و دیگر اعضای خانواده
- استفاده از تغذیه سالم و اصولی برای زندگی اعضا
- ایجاد رابطه دوستانه با پدر خانواده برای الگو برداری صحیح بچه ها از زندگی آنها
در ادامه به نقش ها و وظایف مادر در خانواده از دید علم روانشناسی می پردازیم.
۱- مادرها منبع اصلی عشق در خانواده هستند
بچه ها بیشترین تاثیر را از مادرها می گیرند، آنها به مادرشان به عنوان منبع عشق و علاقه نگاه می کنند که در حقیقت هم همینطور است.
مادرها بهانه ای برای دور هم جمع شدن اعضا و ابراز عشق در محیط خانواده هستند و این کار را به بهترین شکل انجام می دهند.
۲- خانه داری
شاید فکر کنید جایگاه مادر در خانواده چه ربطی به خانه داری او دارد؟ اصلا مادر من خانه دار نیست که نقش مادر در خانواده را به خانه دار بودن او گره زده اید!
خانه داری یک زن، حتی با وجود شاغل بودنش، باعث جریان احساس زنده بودن و طراوت در خانه می شود.
به عنوان یک مادر این فرصت را خواهید داشت که انواع کثیفی ها را پاک کنید، لباس هایی که روی زمین مانده را بردارید، فنجان هایی که در اتاق باقی مانده، مواد غذایی ریخته شده، پوشک کثیف را جمع کنید و همچنان این کارها ادامه دارد.
اگر برای بهبود کیفیت رابطه اعضا در خانواده خود نیاز به راهنمایی متخصص دارید، می توانید در ویکی روان از خدمات مشاوره متنی خانواده به صورت نوشتاری استفاده کنید. مشاوره متنی روانشناسی از خدمات پرمخاطب ویکی روان است که به صورت اینترنتی انجام می شود.
۳- حل کردن تعارضات
کودکان با دوستان، خواهران و برادران و حتی والدین خود درگیر می شوند. شما از کمک به فرزندان در یادگیری مهارت های گوش دادن، مذاکره، سازش و حل مسئله و ایجاد احترام در خانواده لذت خواهید برد، مهارت هایی که برای یک عمر آنها مفید خواهد بود.
وجود اختلاف نظر والدین و نوجوانان می تواند به دیگر اعضا هم سرایت کند که نتیجه آن ایجاد تنش های ناخواسته است. البته در هر نوع خانواده ای این اختلاف نظرها دیده می شود، اما می توانید با درایت مادرانه آنها را حل کنید.
۴- مادر معمولا برنامه ریز مراسمات است
از تاریخ بازی تا قرار ملاقات با پزشک و مراسمات مدرسه گرفته تا فعالیت های بعد از مدرسه و تعطیلات و رویدادهای دیگر، مادران برنامه های بسیاری برای انجام دارند! اینجاست که جایگاه مادر در خانواده خود را نشان می دهد.
۵- مادر بزرگترین معلم است
مادران همه چیز را به فرزندان خود می آموزند و شاید این از مهم ترین سختی های مادر شدن باشد که کمتر کسی به آن دقت می کند. هنگام پخت و پز نه تنها به فرزندان خود نحوه آشپزی، بلکه برخی از مسائل ریاضی ابتدایی را نیز آموزش می دهند.
آنها به فرزندان خود در مورد روابط، حل مسئله و مهارت های دوست یابی آموزش می دهند. حتی به فرزندان خود یاد می دهند که چگونه فکر کنند! مادران این چیزها را بدون اینکه حتی بدانند آموزش می دهند.
چیزهایی که به عمد آموزش می دهند، مواردی مانند ریاضیات، خواندن، نحوه تمیز کردن، نحوه کار با لباسشویی، نحوه نگهداری خانه و غیره می باشد. گاهش نقش مادر در خانواده فراتر از چیزی است که بقیه فکر می کنند.
۶- رانندگی کردن از وظایف مادر در خانواده است؟
خیلی از مادرها رانندگی نمی کنند تا اتومبیل ندارند اما جایگاه مادر در خانواده اگر رانندگی می کند پررنگ تر هم می شود.
مادران فرزندان خود را به مدرسه، پزشک، دندانپزشک یا مشاور روانشناس می برند. آنها فرزندان خود را به فعالیت های ورزشی، رقص، ژیمناستیک و کلاس های موسیقی می برند.
آنها هر مسیر را به فرصتی برای گفتگو، نزدیک شدن و یادگیری تبدیل می کنند.
۷- مرتب کردن خانه و لباسشویی
مادران به تمیزی اهمیت می دهند (البته بیشتر آنها). آنها لکه ها را از بین می برند و رنگ های روشن را حفظ می کنند. زندگی نیاز به یک شروع پاک دارد!
۸- مادر اولین مشاور خانواده است
یکی از ویژگی های خانواده شاد این است که برقراری تعامل بین اعضای خانواده به خوبی انجام شود و آنها از بودن با هم لذت ببرند.
فرزندان وقتی در امتحان قبول نمی شوند و وقتی قلبشان شکسته نزد مادر می آیند. مادران آرامش می بخشند و نصیحت می کنند. آنها زانوهای زخمی را می بوسند و قلبهای شکسته را آرام می کنند.
آنها روح های خسته را التیام می بخشند و به کودکان می آموزند که چگونه آینده ای شاد داشته باشند.
در واقع جایگاه مادر در خانواده بیشتر به بخش روانی اعضا مربوط می شود، با وجود مادر بچه ها احساس امنیت می کنند و مرد آسایش را تجربه خواهد کرد.
به همین دلیل در مشاوره خانواده درمانی تاکید زیادی بر نقش و جایگاه مادر در خانواده می شود.
۹- مادر می تواند یک مدیر مالی عالی باشد
نقش مادر در خانواده حتی به امور مالی هم مربوط می شود، در واقع مادرها کمک زیادی به پدران در مدیریت کردن خانه و زندگی می کنند.
مادران اغلب به مدیریت امور مالی کمک می کنند و به فرزندان خود نیز این کار را آموزش می دهند. هزینه های مواد غذایی، فعالیت های مدرسه و لباس و همچنین هزینه آب و برق و سایر هزینه های خانه را متعادل می کنند.
حتما این مطالب را بخوانید:
۱۰- ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی به بچه ها
همانطور که قبلا در ویکی روان گفته شد، مادر زانوهای زخمی را التیام داده همچنین تب کودکان را بررسی می کنند، برای آنها سوپ مرغ می پزند، آنها را آرام می کنند و بسیاری از کارهای دیگر که یک پزشک انجام می دهد.
مادران در طولانی مدت، احتمالا بسیار بیشتر از پزشک معمولی و با پرداخت هزینه بسیار کمتر کار می کنند! آموزه های مربوط به دخترها معمولا به عهده مادر خانواده است چون به دلیل هم جنس بودن ارتباط نزدیک تری با هم دارند. به همین دلیل در جلسات مشاوره تربیت فرزند تاکید زیادی بر نقش مادر بر تربیت فرزند دختر می شود.
۱۱- جایگاه مادر در خانواده : مدیریت فعالیت های کلی خانواده
آنها فرزندان خود را به بازی تشویق می کنند. آنها بازی ها و فعالیت های سرگرم کننده مانند آشپزی را به کودک خود می آموزند. با این کار به فرزندان خود می آموزند که چگونه از طریق روشهای تولیدی و موثر وقت خود را مدیریت کنند.
۱۲- مادرها تغییر دهنده جهان هستند
شاید کمترین کاری که یک مادر انجام می دهد وظیفه تغییر دادن جهان است.
جامعه تنها ۲۰ سال از هرج و مرج یا ادامه تمدن فاصله دارد. تربیت کودک ۲۰ سال طول می کشد، برای متمدن کردن آنها یا اجازه شرکت آنها در هرج و مرج ۲۰ سال، پرورش فرزندان با شخصیت، صادق و دلسوز یا فرزندان فریبکار، خود خواه و بی تفاوت نیز ۲۰ سال لازم است.
یک مادر نقش زیادی در این آموزش دارد. مادران با هر کودکی که بزرگ میکنند دنیا را تغییر می دهند.
13- مدیریت روابط خانوادگی با دیگران از وظایف مادر است
شاید عجیب باشد، اما نتایج به دست آمده از جلسات مشاوره اینترنتی روانشناسی نشان می دهد مادران بیشترین تاثیر را بر شیوه رفتار و تعامل اعضای خانواده با دیگر افراد خارج از خانه دارند.
یعنی اگر مادر با شخصی در از فامیل رابطه صمیمی داشته باشد، به صورت خودکار دیگر اعضا خانواده هم با آن فرد ارتباط صمیمانه برقرار می کنند. به عکس اگر مادر خانواده از شخصی ناراحت شود، دیگران هم نمی توانند ارتباط سازنده با او داشته باشند.
به همین دلیل مسئولیت مادر در خانواده به بررسی و وارسی کیفیت و ظرفیت دیگران برای ارتباط مفید با اعضای خانواده خود مربوط می شود.
14- ایجاد محیط شاد از دیگر وظایف مادر خانواده است
زندگی شاد آرزوی همه ما است. اگر بتوانیم دید مناسبی به زندگی پیدا کرده و تمرکز بر نکات مثبت داشته باشیم بدون شک تجربیات بهترین در زندگی خواهیم داشت. اما چرا بعضی افراد ذاتا مثبت اندیش هستند و به زندگی نگاه خوبی دارند؟
یکی از نکات مشترک بین این افراد داشتن مادری شاد و مثبت اندیش است. مادران تاثیر مستقیم بر سلامت روان ما و شیوه نگاهمان بر زندگی و دیگران دارند. به همین خاطر در جلسات مشاوره تلفنی با روانشناس تاکید زیادی به استفاده از پتانسیل های مادرانه برای ایجاد خانواده ای مثبت و رو به رشد می شود.
15- تربیت صحیح فرزندان دیگر وظیفه مادر در خانواده است
البته این نقش مشترک بین پدر و مادر است، اما تاثیرگذاری مادر بسیار بیشتر از پدر خانواده است. شیوه رفتار درست مادر با فرزند یک سرمایه گذاری برای آینده بچه ها است.
چیزی که روانشناسی می گوید این است که شیوه رابطه مادر با دختر دقیقا همان چیزی است که این دختر با فرزند آینده خود خواهد داشت. در واقع نوع رفتار مادرها در خانواده بر نسل ها آتی تاثیر می گذارد. وظیفه مادر در خانواده این است که بنیان نیکی و آرامش را در خانواده بگذارد تا تمام اعضا امکان رشد و بالندگی را داشته باشند.
نتیجه گیری در مورد جایگاه مادر در خانواده
همانطور که می بینید جایگاه مادر در خانواده آنقدر اهمیت دارد و مقدس است که نبودش بدون شک احساس می شود، اما یادتان باشد نقش مادر در خانواده به دلیل بی اهمیت بودن پدر و نقش او در خانواده نیست بلکه به طور میانگین مادرها بیشتر به اعضای خانواده در تماس هستند و تاثیرگذاری بیشتری دارند.
حتی اگر ساکن کشور ایران نیستید می توانید از جلسات مشاوره خانواده خارج از کشور در ویکی روان استفاده کنید. امکان پرداخت ارزی با کارت های بین المللی برای مشاوره آنلاین ایرانیان خارج از کشور وجود دارد.
به نام خدا
با سپاس از توجه نویسنده به “مادر” و نقش او، نکته اساسی و مهم در این باره جایگاه او نسبت به فرزند است. مادر نسبت به فرزند جایگاهی چون “بسم ا.. الرحمن الرحیم” دارد. در این آیه خدا با دو صفت بخشنده و مهربان چنان تعریف شده که در هر حالی بندگان را رها نمیکند و از حمایتشان دریغ نمی ورزد. مادر در مورد فرزند چنین جایگاهی دارد. مادر ستون محکمی است که در هر حال میتوان به او تکیه کرد. مادر همواره و در هر وضع و حالی حتی در وقوع خطا حامی و راهنماست. حامی بودن مادر نسبت به فرزند همانند ضرورت ثبات برای حرکت است.