شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی چیست؟ (0 تا 100)
بررسی تایخچه و اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در روان درمانی
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (Mindfulness-based cognitive therapy – MBCT) شکل اصلاح شده ای از رفتار درمانی شناختی است که شامل شیوه های ذهن آگاهی است که به لحظه حال، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می پردازد. در جلسات مشاوره روانشناسی تلفنی و آنلاین از این رویکرد درمانی زیاد استفاده می شود. به همین خاطر در این مطلب سایت ویکی روان به بررسی و مطالعه تاریخچه و اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
- شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی چیست؟
- چه زمانی از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده می شود؟
- مسائلی که با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بررسی می شوند
- اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در درمان بیماری های روان تنی
- استفاده از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای درمان افسردگی
- انتظار چه چیزی از جلسات شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی داشته باشیم؟
- شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی چگونه عمل می کند؟
- در یک درمانگر مبتنی بر ذهن آگاهی به دنبال چه چیزی باشید
- نتیجه گیری ویکی روان از رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن اگاهی
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی چیست؟
با وبلاگ روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
این رویکرد برای درمان افسردگی بسیار مناسب است. درمانگر مبتنی بر ذهن آگاهی با استفاده از این ابزارها به مراجعه کننده یاد می دهد که همیشه و همه جا حضور داشته باشد و همچنین از الگوهای فکری منفی که می تواند باعث کاهش حالت اختلال خلقی شود، فاصله بگیرد. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند به فرد کمک کند تا قبل از به دست گرفتن شرایط، چارچوب ذهنی دشواری را پشت سر بگذارد.
در واقع شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برگرفته از فعالیت های جان کابات زین، استاد پزشکی و خالق تکنیک کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی است که اغلب در مدیتیشن و تمرینات یوگا استفاده می شود. روانشناسان فیلیپ بارنارد و جان تاسدیل در این کار مشارکت داشتند؛ و بعدها، تاسدیل به همراه روانشناسان زیندل سگال و مارک ویلیامز این استراتژی کاهش استرس را با رفتار درمانی شناختی (CBT) ترکیب کردند.
چه زمانی از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده می شود؟
به طور کلی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای جلوگیری از عود مجدد افسردگی یا ناراحتی عمیق برای افراد توسعه داده شد. روش های زیادی برای جلوگیری از افسردگی وجود دارد اما رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بسیار موثر است.
اثربخشی آن در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی که حداقل سه دوره افسردگی را تجربه کرده اند، ثابت شده است. پیشگیری از عود مبتنی بر ذهن آگاهی نیز ممکن است در درمان مفید باشد که عبارتند از:
- اختلالات اضطراب فراگیر
- اختلال دوقطبی
- پریشانی عاطفی عمومی
- انواع اعتیادها
همچنین تحقیقات نشان داده اند که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی نشانه ها و علائم افسردگی را در برخی از افراد با شرایط سلامت جسمی نیز بهبود می بخشد، از جمله:
- بیماری های عروقی
- آسیب مغزی تروماتیک
- درد مزمن (به دلیل ابتلا به افسردگی مزمن)
علاوه بر این، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در زنان مبتلا به فیبرومیالژی (Fibromyalgia) مورد مطالعه قرار گرفته است که اثربخشی آن را در کاهش تاثیر این بیماری مزمن نشان می دهد.
در ویکی روان بخوانید:
مسائلی که با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بررسی می شوند
اعتقاد بر این است که ذهن آگاهی باعث ارتقای سلامت روان می شود و بسیاری از مطالعات ذهن آگاهی را با کاهش افسردگی و کاهش اضطراب مرتبط دانسته اند. بنابراین، بسیاری از متخصصان بهداشت روانی فعالیت های ترویج ذهن آگاهی را در جلسات درمانی گنجانده اند، و ثابت شده است که این فعالیت ها به کاهش علائم افسردگی، کاهش استرس و بهبود کنترل عاطفی، بدون توجه به مسائل خاص مورد توجه کمک می کند.
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به طور خاص ممکن است به عنوان یک روش درمانی اولیه یا در ارتباط با سایر اشکال درمان استفاده شود. افرادی که بیماری های خاصی را تجربه می کنند نیز ممکن است از رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بهره مند شوند.
اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در درمان بیماری های روان تنی
در یک مطالعه در سال 2013 بر روی 33 زن مبتلا به فیبرومیالژیا، محققان دریافتند که افرادی که تحت درمان با شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفته‌اند، تأثیر کاهش قابل توجهی از فیبرومیالژیا، کاهش قابل توجه در علائم افسردگی و کاهش جزئی در شدت درد بدن را نجربه کرده اند.
محققان همچنین نشان داده اند که افراد مبتلا به سرطان، دیابت، درد مزمن و صرع که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را در برنامه های درمانی گنجانده اند، ممکن است شاهد بهبود سلامت خود باشند.
در طول ۱۵ سال گذشته، نتایج آزمایش های کنترل شده تصادفی متعدد نشان داده است که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند یک مداخله قدرتمند برای افرادی باشد که سه یا چند بار افسردگی بالینی را تجربه کرده اند.
شواهد نشان می دهد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ممکن است میزان عود برای افراد مبتلا به افسردگی عود کننده را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی همچنین برای نگرانی های خلقی و اضطرابی به غیر از بیماری افسردگی، به کار گرفته شده است.
یک بررسی در سال ۲۰۱۴ در مورد اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به عنوان یک روش درمانی برای چندین بیماری نشان داد که این روش ممکن است در هنگام پرداختن به مسائلی مانند عود افسردگی، افسردگی فعلی، افسردگی باقیمانده، دو قطبی، اضطراب، مسائل غذایی و خوردن و روان پریشی موثر باشد.
اگر به هر نوع افسردگی مبتلا هستید، مطالعه مطالب مربوط به افسردگی در ویکی روان می تواند بسیار مفید باشد.
استفاده از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای درمان افسردگی
در حالی که هنوز تحقیقات در مورد تاثیر استفاده از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای درمان افراد مبتلا به افسردگی مزمن کمتر در حال انجام است، تصور می شود شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به طور خاص برای درمان افرادی که از چندین مرحله افسردگی رنج می برند (بنیاد سلامت روان) موثر باشد.
انتظار چه چیزی از جلسات شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی داشته باشیم؟
MBCT معمولا در یک محیط گروهی انجام می شود و جلسات هفتگی توسط یک مشاور روانشناس آنلاین یا حضوری انجام می شود و شباهت هایی با روایت درمانی دارد. در حدود هشت جلسه، تکنیک های مدیتیشن و همچنین اصول اساسی شناخت، مانند رابطه بین طرز تفکر و احساس خود را یاد می گیرید.
همچنین این فرصت را خواهید داشت تا در مورد وضعیت افسردگی خود اطلاعات بیشتری کسب کنید. در روزهایی که جلسه ای وجود ندارد، تکالیفی وجود دارد که شامل تمرینات تنفسی و مدیتیشن ذهن آگاهی می شود. همچنین تشویق خواهید شد که این آگاهی لحظه به لحظه را به کارهای روزمره خود بیاورید، زمانی که غذا آماده می کنید، زمانی که می خورید، زمانی که دوش می گیرید، یا زمانی که راه می روید.
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی چگونه عمل می کند؟
برای فردی که از حالت افسردگی بهبود یافته است، گاهی اوقات ناراحتی طبیعی محرک قدرتمندی برای بازگشت افسردگی است. در جلسات مشاوره افسردگی این الگو دیده می شود.
به جای تلاش برای اجتناب یا حذف غم یا دیگر احساسات منفی، فرد یاد می گیرد که رابطه خود را با این احساسات تغییر دهد.
برای مثال، پذیرش ناراحتی را می توان با تمرین مدیتیشن و سایر تمرینات ذهن آگاهی انجام داد. این فعالیت‌ها شبکه‌های عصبی را مجدداً متعادل می‌کنند و به مشتری این امکان را می‌دهند که از پاسخ‌های منفی خودکار دور شود و به این درک برسد که راه‌های دیگری برای پاسخ به موقعیت‌های دشوار وجود دارد. در واقع، خواهید آموخت که شما الگوهای فکری خود نیستید و متوقف کردن افکار منفی شدنی است.
با توسعه یک تمرین مدیتیشن روتین، مراجعین می توانند هر زمان که احساس می کنند تحت تاثیر افکار منفی قرار گرفته اند، از این تکنیک استفاده کنند.
هنگامی که ناراحتی رخ می دهد و شروع به ایجاد ارتباطات منفی معمول می کند به عنوان یکی از عوامل تحریک کننده افسردگی می تواند باعث عود افسردگی شود، در این حالت فرد به ابزارهایی مجهز می شود که به او کمک می کند تفکر منفی خود را با آرامش، دلسوزی و اقدام مثبت جایگزین کند.
مطالعه ای از دانشگاه آکسفورد نشان داد که چنین درمان مبتنی بر ذهن آگاهی به اندازه داروهای ضد افسردگی موثر است.
مشاوران روانشناس پیشنهادی ویکی روان:
در یک درمانگر مبتنی بر ذهن آگاهی به دنبال چه چیزی باشید
درمانگر خود را چه به صورت حضوری و چه از طریق آنلاین یا تلفن در ویکی روان ملاقات کنید. در طول جلسات اولیه، از درمانگر بپرسید:
- چگونه می توانند به نگرانی های خاص شما کمک کنند؟
- آیا قبلا با این نوع مشکل برخورد کرده اند؟
- فرآیند آن ها چگونه است؟
- جدول زمانی برای درمان چیست؟
یک درمانگر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی یک متخصص بهداشت روان است که آموزش های اضافی در شیوه ها و تکنیک های مبتنی بر ذهن آگاهی را دیده و در آموزش این تکنیک ها به دیگران مهارت دارد.
موسساتی مانند دانشگاه ها معلمان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را در سراسر جهان آموزش می دهند و گواهی می دهند. هیچ خدمات ارجاعی رسمی برای برنامه های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی یا مشاوران روانشناس وجود ندارد. علاوه بر بررسی مدارک، مهم است که یک درمانگر شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را پیدا کنید که با او راحت هستید.
نتیجه گیری ویکی روان از رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن اگاهی
مانند رویکردهای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد یا درمان هیجان مدار باید تحت نظر یک متخصص روانشناس باشید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
شما همراه گرامی می توانید از سراسر ایران و جهان در ویکی روان از خدمات مشاوره بر اساس رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده کنید. برای مشاهده لیست موضوعات مشاوره از دکمه زیر استفاده کنید:
