سالمندی نیرومند
در این نوشتار به بررسی موضوعی مهم سالمندی نیرومند و اهمیت آن در نگاه فرد سالمند و جامعه خواهیم پرداخت. معمولا در اواسط سالهای ۲۰ عمر بدن انسان به اوج رشد خود میرسد. اندازه قد در حد نهایی است، استخوانها و دندانها قوی هستند، عضلات قدرتمندند و پوست نرم است. حواس تیز هستند و ذهن دقیق است. تحلیلی که از رابطه سن با عملکرد ورزشکاران در لیگهای برتر بیسبال به عمل آمد نشان داد که عملکرد با سرعتی نسبتا زیاد از ۱۹ سالگی افزایش یافته و در ۲۷ سالگی به اوج میرسد و پس از آن رفته رفته کاهش پیدا میکند.
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
جالب این است که درست همزمان با رسیدن فرد به اوج عملکرد، فرایند سالمندی نیز در او آغاز میشود. همه انسانها با ذخیره بافتی و سلولی خارقالعاده پا به جهان میگذارند، ولی این ذخیره با افزایش سن رفته رفته تحلیل میرود.
برخی از انواع سلولها، از قبیل سلولهای کبدی و کلیوی، در طول مدت زمان طولانی، مرتبا جایگزین میشوند.
برخی دیگر، مانند سلولهای عضلانی، توان باز تولید محدودی دارند. عمر همه سلول ها و بافتها محدود است و هر چه فرد سالمندتر شود، فرایند ترمیم ضعیفتر میشود.
به این ترتیب، بدن بسیار به کندی پیر میشود، بدون آن که تا سالها تغییرات آن قابل درک باشد. یکی از ویژگیهای میانسالی آگاهی رو به رشد فرد از متناهی بودن است که با ظهور نخستین علائم فیزیکی سالمندی پدیدار میشود.
اکثر جوانان به ظاهر خود میپردازند چون «دوست دارند زیبا بمانند» ولی پرداختن میانسال به ظاهر دلایل دیگری دارد
آنها برای نخستین بار بر اثر تغییراتی که در ضاهرشان پدیدار میشود، پیرتر به نظر میرسند. البته، میزان این تغییرات تا حدودی به خود فرد بستگی دارد.
تغذیه و مراقبت بهداشتی بهتر، همراه با توجه به ورزش و برازندگی فیزیکی کمک میکند تا افراد در مقایسه با نسل قبل ظاهری جوانتر داشته باشند.
بالاخره همه از لحاظ فیزیکی پیر میشوند، ولی برخی از افراد ۲۰ الی ۳۰ سال جوانتر از سن واقعی خود به نظر میرسند. اکنون به سالمندی نیرومند میپردازیم.
سالمندی نیرومند چیست؟
سالمندی نیرومند ، که با اصطلاحات مختلفی نظیر «سالمندی موفق» ، «سالمندی بارآور» و «سر زندگی» از آن نام برده میشود، توجه روز افزون پژوهشگران سالمندشناسی را به سوی خود جلب کرده است.
این پژوهشها در مورد سالمندی نیرومند سبب شدهاند که توجه از صرف تفکیک سالمند بیمار از غیربیمار فراتر رفته و به شناسایی سالمندان که از سلامت بسیار بالا برخوردارند تسری یابد و اصطلاح سالمندی «موفقی» در برابر سالمندی (عادی) مطرح شود.
دوره سالمندی دیگر زمانی برای اضمحلال سلامتی یا کاهش منابع که در آن فقدان این نقصانهای زیانبار نهایت آرزوی فرد است، به شمار نمیآید.
در واقع، اکنون ثابت شده است سالمندانی که از هیچگونه بیماری شناخته شده یا اختلال شدید رنج نمیبرند میتوانند کارکرد خود را در سطوح گستردهای حفظ کنند
برای مثال، سالمندانی که در رویدادهای ورزشی به رقابت میپردازند، مشاغل تمام وقت پرمسئولیت را عهدهدار میشوند یا از تجربه خود در زمینههای سیاسی یا اجتماعی بهره میجویند، کاملاً با سالمندانی که در بازنشستگی کامل به سر میبرند و عمدتا غیرفعال و بیتحرکند، متفاوتند.
تأکید بر سالم پیر شدن با تعریف سازمان جهانی بهداشت از سلامتی به عنوان رفاه کامل فیزیکی، روانی و اجتماعی و نه صرفا فقدان بیماری، همخوانی دارد.