رویکردهای درمانی در روانشناسی

درمان مراجع محور چیست؟ (رویکرد درمان فرد محور)

بررسی درمان مراجع محور در روانشناسی

درمان مراجع محور یا درمان فرد محور (رویکرد درمان مراجع محور به انگلیسی = Person-centered therapy) یکی از کاربردی ترین رویکردهای درمانی در روانشناسی است که توسط متخصص در جلسات مشاوره روانشناسی تلفنی و آنلاین انجام می شود. البته رویکرد درمان مراجع محور ویژگی های خاصی دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.

درمان مراجع محور چیست؟

با وبلاگ روانشناسی ویکی روان همراه باشید.

رویکرد درمان مراجع محور توسط کارل راجرز در دهه ۱۹۴۰ توسعه یافت. درمانگران از این نوع درمان سنتی فاصله گرفتند و به جای آن به سمت یک رویکرد غیر مستقیم و همدلانه حرکت کردند که به درمانجو در فرآیند درمان قدرت و انگیزه می دهد.

درمان مراجع محور براساس باور راجرز است که هر انسانی برای رسیدن به پتانسیل خود تلاش می کند و ظرفیت آن را دارد.

درمان فرد محور که با نام درمان راجرزی یا درمان مراجع محور نیز شناخته می شود، تاثیر شگرفی بر حوزه روان درمانی و بسیاری از موضوعات مشاوره داشته است.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
فریبا روایی فریبا روایی
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان
نیلوفر رستگاری نیلوفر رستگاری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
آرزو بختیاری آرزو بختیاری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
طاهره کیائی طاهره کیائی
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان
فرشته علی هاشمی فرشته علی هاشمی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
فاطمه ابراهیم فاطمه ابراهیم
مشاور روانشناس
از 55,000 هزار تومان
حامد عامری حامد عامری
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
کورش مهدیون کورش مهدیون
مشاور روانشناس
از 150,000 هزار تومان

نظریه درمان مراجع محور کارل راجرز در روان درمانی

درمان مراجع محور به جای اینکه افراد را ذاتا ناقص و دارای رفتارها و افکار مشکل ساز بداند که نیاز به درمان دارند، مشخص می کند که هر فرد ظرفیت و تمایل به رشد و تغییر شخصی را دارد.

کارل راجرز این تمایل طبیعی انسان را «به فعلیت رساندن تمایل» یا به فعلیت رساندن خود نامید. او آن را به روشی تشبیه کرد که در آن دیگر موجودات زنده به سوی تعادل، نظم و پیچیدگی بیشتر تلاش می کنند.

به گفته راجرز:

افراد در درون خود منابع گسترده ای برای درک خود و تغییر مفاهیم خود، نگرش های اساسی و رفتار خود محور دارند. این منابع در صورتی می توانند مورد استفاده قرار گیرند که فضای قابل تعریفی از نگرش های روان شناختی تسهیل کننده فراهم شود.

مشاور روانشناس متخصص در درمان مراجع محور یاد می گیرد که پتانسیل های انسانی را بشناسد و به آن ها اعتماد کند و همدلی و نگاه مثبت بی قید و شرط را برای کمک به تسهیل تغییر در اختیار مراجعین قرار دهد.

درمانگر با پیروی از رهبری بیمار در هر زمان ممکن از هدایت مسیر درمان اجتناب می کند. در عوض، درمانگر هم حمایت، راهنمایی و ساختار ارائه می دهد تا مراجعه‌ کننده بتواند راه حل های شخصی سازی شده را درون خود کشف کند. این رویکرد شباهت هایی با طرحواره درمانی دارد، اما در کلیت تفاوت هایی دارند.

درمان مراجع محور در خط مقدم جنبش روانشناسی انسان‌ گرا قرار داشت و بسیاری از تکنیک های درمانی و به طور کلی حوزه سلامت روان را تحت تاثیر قرار داده است. تکنیک های راجرزی همچنین بر بسیاری از رشته های دیگر، از پزشکی گرفته تا آموزش تاثیر گذاشته است.

6 عامل لازم برای رشد در نظریه روان درمانی فرد محور

راجرز 6 عامل کلیدی را شناسایی کرد که رشد را در یک فرد تحریک می کنند. او پیشنهاد کرد که وقتی این شرایط فراهم شود، فرد به سمت سازنده پتانسیل جذب خواهد شد. براساس نظریه راجرزی ، شش عامل لازم برای رشد عبارتند از:

۱. ارتباط روان شناختی درمانگر – مراجعه کننده

این شرط اول به سادگی بیان می کند که بین مشاور روانشناس و مراجعه کننده باید رابطه‌ای وجود داشته باشد تا مراجعه کننده به تغییرات شخصی مثبت دست یابد. پنج عامل زیر ویژگی های رابطه درمانگر و مشتری هستند، و ممکن است تا حدی متفاوت باشند.

۲. ناسازگاری یا آسیب پذیری مراجعه کننده

روان درمانی فرد محور

اختلاف بین تصویر ذهنی و تجربه واقعی مشتری، او را در برابر ترس ها و اضطراب ها آسیب پذیر می کند. مراجعه کننده اغلب از ناسازگاری آگاه نیست.

3. تناسب یا صداقت درمانگر

درمانگر باید خودآگاه، صادق و سازگار باشد. این بدان معنا نیست که درمانگر تصویری از کمال است، بلکه به این معناست که او در رابطه درمانی با خودش نیز صادق است.

۴. نگرش مثبت بی قید و شرط درمانگر (UPR)

تجربیات مراجعین، مثبت یا منفی، باید توسط درمانگر بدون هیچ شرط یا قضاوتی پذیرفته شود. به این ترتیب، مشتری می تواند بدون ترس از قضاوت شدن، تجربیات خود را به اشتراک بگذارد.

۵. همدلی درمانگر

در درمان مراجع محور، درمانگر درک همدلانه از تجربیات مشتری را نشان داده و تجربیات عاطفی را بدون درگیر شدن عاطفی تشخیص می دهد.

6. قوه ادراک مراجعه کننده

تا حدی، مشتری توجه مثبت بی قید و شرط درمانگر و درک همدلانه او را درک می کند. این موضوع از طریق کلمات و رفتارهای درمانگر منتقل می شود.

چه زمانی از رویکرد درمان فرد محور استفاده می شود؟

درمانگران فرد محور با افراد یا گروه ها و بزرگسالان و نوجوانان کار می کنند. این روش درمانی می تواند طولانی مدت یا کوتاه مدت باشد. این رویکرد می تواند به نفع افرادی باشد که به دنبال افزایش اعتماد به نفس بیشتر، حس هویت یا اصالت قوی تر، موفقیت بیشتر در برقراری روابط بین فردی و اعتماد بیشتر به تصمیمات خود هستند.

درمان فرد محور ، به تنهایی یا در ترکیب با انواع دیگر روکردهای درمانی مانند شناخت مبتنی بر ذهن آگاهی، می تواند به کسانی کمک کند که با اضطراب و انواع افسردگی و همچنین غم و اندوه یا دیگر شرایط دشوار مانند سو استفاده، شکست، اضطراب یا عوامل استرس زای خانوادگی سر و کار دارند.

چه انتظاری از جلسات درمان مراجع محور داشته باشیم؟

درمان مراجع محور، نوعی تکنیک در جلسات مشاوره روان درمانی است که در آن مراجعه کننده بیشتر صحبت می کند.

درمانگر به طور فعال در جلسات صحبت نمی کند، یا آنچه را که شما می گویید قضاوت یا تفسیر نمی کند. اما ممکن است کلمات شما را در تلاش برای درک کامل افکار و احساساتتان (و کمک به شما برای انجام همان کار) دوباره تکرار کند.

هنگامی که کلمات خود را به این شکل برای خود تکرار می کنید، ممکن است بخواهید آن را ویرایش کرده و معنایش را روشن کنید. در واقع این اتفاق می تواند چندین بار رخ دهد تا زمانی که درک کنید دقیقا چه فکری می کنید و چه احساسی دارید.

در طی جلسات درمان فرد محور ممکن است لحظاتی سکوت در درمان مراجع محور وجود داشته باشد تا به افکار شما اجازه دهد در آن غرق شوند. هدف از این فرآیند مراجع محور تسهیل کشف خود و پذیرش خود و فراهم کردن وسیله ای برای التیام و رشد مثبت است.

آیا درمانگر یک شرکت کننده منفعل در جلسات درمان مراجع محور است؟

کارل راجرز برای درمان فرد محور چنین نوشت:

مستقیما به سمت استقلال بیشتر فرد است نه این امید که اگر مشاور در حل مشکل کمک کند، چنین نتایجی حاصل خواهد شد.

به عبارت دیگر، هدف روان درمانی فرد محور کمک به مراجعه کننده است که به درمانگر خود تبدیل شود.

درمانگران در طی جلسات نقش مهمی دارند. آن ها باید فعال و درگیر و پاسخگو باشند و محیطی را ایجاد کنند که در آن یک مراجعه کننده بتواند با ایجاد اعتماد، کمک به فرد برای شفافیت اظهارات خود از طریق تکرار، گوش دادن دقیق به لایه های جدید درک و ابراز همدلی غیر قضاوتی، به سمت راه حل ها پیش برود.

در برخی موارد، یک درمانگر ممکن است دیگران را برای بحث های نیمه هدایت شده به جلسات مراجعه کننده، مانند والدین یا پارتنر، بیاورد که تا از این روش برای گوش دادن و همدلی بهتر با آنچه که مراجعه کننده احساس می کند یا تجربه می کند، مدل سازی کنند.

محدودیت های بالقوه درمان مراجع محور چیست؟

درمان مراجع محور در روانشناسی

برخی از افراد ممکن است با فقدان ساختار در درمان مراجع محور دست و پنجه نرم کنند.

افرادی که با توجه به تعریف استرس، سطوح بالاتری از انواع استرس یا اضطراب را تجربه می کنند، ممکن است به راهنمایی بیشتری از سوی درمانگر نیاز داشته باشند و ممکن است با یک رویکرد درمانی متفاوت پیشرفت بیشتری داشته باشند.

به طور مشابه، از آنجا که یک درمانگر متمرکز بر فرد ممکن است بر تشخیص یک مراجعه کننده تمرکز نکند و شاید جلسات را به طور دقیق هدایت نکند، افراد دارای علائم اختلالات شخصیتی خاص ممکن است با این روش به تغییر نرسند.

هنگامی که یک روان درمانگر متقاعد می شود که نمی تواند با درمان مراجع محور پیشرفت بیشتری داشته باشد، احتمالا توصیه می کند که فرد ارجاع به یک متخصص متفاوت را بپذیرد که ممکن است آموزش یا تخصص متفاوتی داشته باشد.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
بهاره بوربور بهاره بوربور
دکتری روانشناسی
از 62,500 هزار تومان
محمد جواد اسکندری محمد جواد اسکندری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
شیما شهرکی شیما شهرکی
دکتری روانشناسی
از 200,000 هزار تومان
فریناز خانی فریناز خانی
مشاور روانشناس
از 175,000 هزار تومان
کتایون داودی کتایون داودی
مشاور روانشناس
از 77,500 هزار تومان
مینا فرهادی مینا فرهادی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
مریم سادات موسی کاظمی مریم سادات موسی کاظمی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
سیما حداد سیما حداد
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان

جمع بندی ویکی روان از رویکرد درمان مراجع محور در روانشناسی

قبلا در ویکی روان درباره انواع رویکردهای پر استفاده صحبت کردیم. مثلا رفتار درمانی یا درمان متمرکز بر هیجان بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال وضعیت مراجع و نوع تخصص مشاور شیوه درمانی را مشخص می کند.

اگر تمایل دارید از رویکرد درمانی مراجع محور استفاده کنید می توانید در سایت ویکی روان از لیست مشاوران روانشناس بهترین گزینه را انتخاب کنید.

ویکی روان این امکان را می دهد تا در موضوعات مشاوره با روانشناس مورد نظرتان جلسه مشاوره غیرحضوری به صوت آنلاین، تلفنی و چتی برگزار کنید.

مشاوره روان درمانی آنلاین

ویکی روان

ویکی روان سامانه سلامت روان با خدمات متنوع برای تمام فارسی زبانان است. می‌توانید در ویکی روان مشاوره روانشناسی برگزار کنید، در وبینارهای روانشناسی شرکت کرده و از مطالب مرتبط با روانشناسی استفاده کنید. جلسات مشاوره روانشناسی ویکی روان به صورت آنلاین، تلفنی و متنی برگزار می‌شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا