نور درمانی که با نام فتوتراپی (Light therapy یا phototherapy) نیز شناخته می شود، درمانی است که در آن شما در معرض یک منبع نور مصنوعی قرار می گیرید. این درمان ابتدا برای اختلال افسردگی حاد با الگوهای فصلی (که قبلاَ به عنوان اختلال عاطفی فصلی یا SAD شناخته می شد) به کار می رود. در جلسات مشاوره برای درمان افسردگی در ویکی روان بعضا بر تکنیک نور درمانی برای افسردگی استفاده می شود که در ادامه بیشتر توضیح می دهیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
- روش نور درمانی چیست؟
- نور درمانی چطور انجام می شود؟
- چرا متخصصین این کار را انجام می دهند؟
- نحوه استفاده از روش نور درمانی برای افسردگی
- قیمت هر جلسه نور درمانی چقدر است؟
- چرا نور درمانی موثر است و هنوز مورد استفاده قرار می گیرد؟
- موارد استفاده دقیق فتوتراپی یا لایت تراپی
- عوارض جانبی استفاده از نور درمانی
- احتیاط در استفاده از نور درمانی برای افسردگی
- چه زمانی باید بیشتر احتیاط کرد؟
- 3 عنصر اصلی برای اثربخشی بیشتر درمان با نور
- آنچه متخصصان درباره این روش درمانی می گویند
روش نور درمانی چیست؟
با بخش مقاله های سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
یک نوعی افسردگی است که در طول زمان خاصی از سال و معمولا در زمستان رخ می‌دهد که به آن افسردگی زمستانی گفته می شود. تغییرات آب و هوا و کم شدن نور خورسید در طی روز از دلایل بروز افسردگی زمستانه هستند.
از نور خورشید برای درمان بیماری هایی مانند اختلالات خواب و انواع افسردگی استفاده می شود. اما وقتی در شش ماهه دوم مردم کمتر در معرض تابش خورشید قرار می گیرند، استفاده از نور درمانی راهکاری مناسب برای رهایی از افسردگی است.
معمولا نور درمانی به منظور جبران عدم مواجهه با نور خورشید به کار می رود که تصور می شود با اختلال افسردگی حاد با الگوهای فصلی مرتبط باشد.
نور درمانی چطور انجام می شود؟
نور درمانی برای افسردگی در هر محیطی می تواند انجام شود. شما در نزدیکی یک جعبه نور می نشینید، که نور قوی را منتشر می کند.
این نور معمولاَ شبیه نور طبیعی خورشید است، اما تغییراتی در آن ایجاد می کند.
یک واحد اندازه‌گیری به نام “lux” (لوکس) مقدار نور مورد استفاده در یک درمان را اندازه گیری میکند. در واقع استفاده از تکنیک نور درمانی مغز را گول می زنیم تا فکر کند در معرض نور واقعی خورشید قرار دارید.
نکته مهم این است که لامپ های استفاده شده در نور درمانی برای افسردگی با لامپ های عادی بسیار متفاوت است. پس سعی نکنید با لامپ های عادی نور درمانی را در منزل شبیه سازی کنید.
چرا متخصصین این کار را انجام می دهند؟
ممکن است نور درمانی به چند دلیل انجام شود:
- پزشک شما آن را برای درمان اختلال عاطفی فصلی یا بیماری دیگر توصیه میکند
- می‌خواهید درمانی را امتحان کنید که ایمن است و عوارض جانبی کمی دارد
- شما می‌خواهید اثربخشی داروی ضد افسردگی و یا مشاوره سلامت روانی (روان درمانی) را افزایش دهید
- شما باید از مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری یا در هنگام شیردهی خودداری کنید
- ممکن است باعث شود داروهای ضد افسردگی را با دوز کمتری مصرف کنید
در کل این تکنیک یکی از روش های درمان افسردگی بدون دارو است که می توانید در هر محیطی انجام دهید.
نحوه استفاده از روش نور درمانی برای افسردگی
استفاده از نور درمانی معمولا در پاییز شروع می‌شود و تا اوایل بهار ادامه دارد.
جلسات معمولاَ بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می کشد. طول جلسه به نحوه انجام درمان و قدرت جعبه نور بستگی دارد.
فردی که به تازگی این روش را انتخاب کرده ممکن است در ابتدا به او زمان درمان کمتری توصیه شود. به یاد داشته باشید هر چه جعبه نور قوی‌تر باشد، جلسه درمان می‌تواند کوتاه تر باشد.
با این حال استفاده از این تکنیک تحت نظر متخصص روانشناس انجام می شود و زیاده روی در آن می تواند آسیب هایی به همراه داشته باشد.
مشاورین روانشناس ویکی روان برای رهایی از افسردگی:
- دکتر پردیس میرمعینی
- دکتر یونس ترقی طلب روانشناس و مشاور درمان افسردگی
- کورش مهدیون
قیمت هر جلسه نور درمانی چقدر است؟
نرخ مصوبی برای این خدمات در نظر گرفته نشده است. اما معمولا هزینه آن با هزینه یک ساعت خدمات مشاوره روانشناسی برای رهایی از افسردگی یکسان است. با این حال برای پیدا کردن قیمت هر جلسه نور درمانی باید با مراکز روان درمانی تماس بگیرید.
چرا نور درمانی موثر است و هنوز مورد استفاده قرار می گیرد؟
یک نظریه این است که نور به طور طبیعی باعث تولید هورمون سروتونین در مغز می شود.
برخی از متخصصان رشته روانشناسی معتقدند که این روش درمانی همراه با اثر دارونما (یک ماده غیرموثر که به جای داروی اثربخش به کار می رود) بسیار موفق است.
با این حال همانطور که در مقاله انواع افسردگی در روانشناسی گفتیم، نور درمانی می تواند برای افسردگی های خفیف در فصل سرما کارساز باشد.
موارد استفاده دقیق فتوتراپی یا لایت تراپی
نور درمانی به عنوان درمانی برای چندین بیماری استفاده می شود، از جمله:
- درمان انواع افسردگی های فصلی
- انواع افسردگی که فصلی رخ نمی دهد
- جت زدگی (بی خوابی و ناراحتی ناشی از مسافرت طولانی با هواپیما)
- تنظیم برنامه کاری شبانه
- زوال عقل
نور درمانی که برای درمان بیماری پوستی مانند پسوریازیس هم استفاده می شود، اما با نوع روش درمانی در بیماری های ذکر شده در بالا، متفاوت است.
در نور درمانی برای اختلالات پوستی از چراغی استفاده می‌شود که نور فرابنفش (UV) را منتشر میکند.
در نور درمانی برای لک و پیس، جعبه های نور درمانی که برای افسردگی فصلی و سایر بیماری ها استفاده می شود، فیلتر شود زیرا باعث آسیب به چشم و پوست شما می شود.
در ویکی روان بخوانید:
عوارض جانبی استفاده از نور درمانی
عوارض جانبی برای نور درمانی از جمله سردرد و آفتاب سوختگی وجود دارد.
معمولا این موارد جدی و شدید نیستند. اغلب عوارض جانبی به تنظیم طول مدت و شدت جلسات ارتباط دارند.
موارد دیگری که می‌توانند اثرات جانبی درمان با نور را کاهش دهند عبارتند از:
- قطره چشمی
- قطره بینی
- ضد آفتاب
اگر احساس می کنید هنگام استفاده از لایت تراپی به مشکل میخورید حتما متخصص را در جریان بزارید.
احتیاط در استفاده از نور درمانی برای افسردگی
اگر در حال بررسی این روش درمانی هستید، اگر شرایط زیر را دارید، باید با پزشک معالج خود مشورت کنید:
- پوست حساس
- بیماری چشمی
- سابقه سرطان پوست
از این تکنیک برای مواقع خاص و برای افراد خاص استفاده می شود. زیاده روی می تواند نتیجه عکس داشته باشد.
چه زمانی باید بیشتر احتیاط کرد؟
بهتر است هنگام استفاده از جعبه نور درمانی تحت مراقبت مستقیم یک پزشک باشید. همیشه فکر خوبی است که پیش از شروع نور درمانی با مشاور روانشناس آنلاین یا حضوری صحبت کنید، اما به خصوص اگر:
- شما یک بیماری دارید که پوست شما را به نور حساس می کند، مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک
- شما داروهایی مصرف می کنید که حساسیت شما به نور آفتاب را افزایش می دهد، مانند برخی از آنتی بیوتیک ها، ضد التهابات یا مکمل های گیاهی John’s Wort
- شما یک بیماری چشمی دارید که باعث می شود چشمان شما در مواجهه با نور آسیب‌پذیر باشد
3 عنصر اصلی برای اثربخشی بیشتر درمان با نور
روش نور درمانی زمانی موثر است که ترکیب مناسبی از شدت نور، مدت زمان و زمان بندی را داشته باشید.
1- شدت نور
شدت نور جعبه با واحد lux (لوکس) ثبت می‌شود که معیاری از میزان نوری است که شما دریافت می‌کنید. برای درمان افسردگی های فصلی توصیه معمولی استفاده از یک جعبه نور ۱۰۰۰۰ لوکس با فاصله حدود ۱۶ تا ۲۴ اینچ (۴۱ تا ۶۱ سانتی متر) از صورت است.
2- مدت زمان تابش نور
با یک جعبه نور ۱۰۰۰۰ لوکس، نور درمانی معمولاَ شامل جلسات روزانه حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای است. اما یک جعبه نور با شدت کمتر، مانند ۲٫۵۰۰ لوکس، ممکن است به جلسات طولانی تر نیاز داشته باشد.
دستورالعمل های تولید کننده را بررسی کنید و دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید. او ممکن است به شما توصیه کند که جلسات کوتاه تری را شروع کنید و به تدریج زمان را افزایش دهید.
3- زمان بندی
برای اغلب افراد، صبح زود، بعد از بیدار شدن از خواب نور درمانی بسیار موثر است. پزشک شما می تواند در تعیین برنامه نور درمانی موثر، به شما کمک کند.
آنچه متخصصان درباره این روش درمانی می گویند
نور درمانی همراه با سایر روش های درمانی مانند روان درمانی یا رژیم دارویی استفاده می شود و می تواند به عنوان یک درمان تکمیلی مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه بر معالجه، افرادی که در ماه های زمستان از افسردگی رنج می برند، باید سعی کنند فعال تر باشند.
زمستان زمانی است که افراد کم تحرک تر می شوند و ورزش بیشتر می تواند به بهبود خلق و خو کمک کند. از نور درمانی برای درمان اختلال افسردگی حاد با الگوهای فصلی، اختلالات خواب و انواع دیگر افسردگی استفاده می شود.
این روش اغلب مؤثر است، اگرچه پزشکان دقیقاَ علت آن را نمی دانند. این روش عوارض جانبی دارد که به راحتی می توان از آن جلوگیری کرد.
اگر احساس می کنید که نور درمانی برایتان مناسب است در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
سلام
این جعبه های نور برای نوردرمانی رو کجا میشه تهیه کرد چون من هرجا می پرسم از تهران یا رفتم با تعجب جواب منفی میدن درصورتی که تو سایت آمازون انواع مدلش موجود هست
شاید پیدا کردنش کمی سخت باشه اما حتما هست. احتمالا بهتره از مراکز فروش تجهیزات پزشکی سوال کنید
سلام
من از مطالبتون در پروپوزالم استفاده کردم
می خواستم مشخصات(نام نویسنده، تاریخ، تاریخ بازیابی شده و …) این مطالب رو بفرمایین برام تا درجش کنم تو منابعم.
ممنون