عادت مقایسه کردن می تواند همه جنبه های زندگی را تحت تاثیر قرار دهد، چون ذهن مقایسه گر عادت به این کار دارد. موضوع مقایسه برای او فرقی ندارد، باید قیاس انجام دهد تا آرامش داشته باشد. علم روانشناسی به این حالت وسواس مقایسه می گوید. اما در مقابل وسواس چه باید کرد؟ راهی برای رهایی وجود دارد. در جلسات مشاوره درمان وسواس در ویکی روان به بررسی راه های مقابله با این اختلال روانی پرداخته می شود که در ادامه بیشتر توضیح می دهیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
- بررسی وسواس مقایسه در روانشناسی
- وسواس مقایسه خود با دیگران
- وسواس مقایسه چیست؟
- آیا من خوب هستم؟
- راهی برای کمک به خود برای درمان وسواس مقایسه
- کی باید مقایسه وسواس گونه را درمان کنیم؟
- وسواس در مقایسه چطور انجام می شود؟
- وسواس مقایسه فراتر از مرزها
- درمان ذهن مقایسه گر چطور انجام می شود؟
- پیشنهاد ویکی روان برای درمان ترک عادت مقایسه کردن چیست؟
بررسی وسواس مقایسه در روانشناسی
با وبلاگ روانشناسی در سایت ویکی روان همراه شوید.
متاسفانه این روزها شاهد بعضی از انواع وسواس ها هستیم که به اصلاح به آنها وسواس مقایسه گفته می شود که اصلا مورد خوبی نیست، اما در اینجا میخواهیم به روانشناسی این موضوع و درمان آن بپردازیم. با این حال مقایسه و ارزیابی بسیار طبیعی است و شما تنها نیستید.
مانند دیگر اختلالات روانی، مقایسه وسواس فکری و عملی اگر به خوبی درمان نشود تاثیرات مخرب بسیاری بر آینده فرد و پیدایش دیگر اختلالات مشابه خواهد داشت. بد نیست نگاهی به مقاله عوارض مقایسه کردن خود با دیگران در ویکی روان بیندازید.
وسواس مقایسه خود با دیگران
یکی از بهترین راه ها برای اینکه نسبت به خودتان احساس بسیار بدی پیدا کنید این است که خودتان را با دیگران مقایسه کنید این کاری است که بیشتر افراد انجام می دهند.
ارزیابی موقعیت شغلی، مالی و خانوادگی یا وضعیت ظاهری و میزان زیبایی خود را با دیگران مقایسه می کنند و معمولا به این نتیجه می‌رسند که پایین‌تر از بقیه هستند. با این حال وسواس مقایسه و ارزیابی بسیار طبیعی است و شما تنها نیستید.
وسواس مقایسه چیست؟
بیش از ۲۰۰۰ سال پیش ارسطو درباره آدم‌هایی حرف زده است که خود را با دیگران مقایسه می‌کنند. جستجو در دیگران برای پیدا کردن موقعیت و جایگاه خود مساله‌ای کهنه و قدیمی است.
لئون فستینگر دانشمندی است که نظریه مقایسه اجتماعی را مطرح کرده است. این نظریه به طور کلی بیان میکند که ارزیابی توانایی‌ها، دارایی‌ها و زیبایی از طریق مقایسه خویش با دیگران امری طبیعی است چون همه می‌خواهند بدانند به نسبت دیگران تا چه اندازه خوب هستند.
حتما در ویکی روان بخوانید:
در واقع وسواس مقایسه کردن به عادتی افراطی گفته می شود که افراد می خواهند خودشان را با دیگران بسنجند. در حقیقت علاوه بر خود، آنها هر چیزی را با با چیز دیگر مقایسه می کنند. موضوع مقایسه فرقی ندارد، فقط باید انجامش دهند. ذهن مقایسه گر آنها هیچ وقت دست از پا نمی کشد و همیشه بیدار است!
در جلسات مشاوره روانشناسی مشاورین چالش های اساسی با افرادی دارند که خودشان را موضوع مقایسه با بقیه می دانند.
آیا من خوب هستم؟
دیگران آینه ما برای تماشای خود هستند. فقط زمانی میتوانید بفهمید که در پرش از دیگران بهتر هستید که آدم‌های زیادی پریده باشند.
تا زمانی که چنین مقایسه‌ای صورت نگیرد نمی‌فهمید جایگاه شما کجاست و چقدر بهتر از بقیه هستید.
فستینگر همچنین در نظریه خود درباره وسواس مقایسه بر این نکته تاکید میکند که افراد همواره از یک سو خود را با کسانی مقایسه می‌کنند که از آنها بالاتر هستند و از سوی دیگر خود را با افرادی پایین‌تر از جایگاه فعلی خودشان مقایسه می‌کنند.
از این طریق انسان‌ها ملاحظه می‌کنند که تا چه اندازه به گروه بالاتر نزدیک شده‌اند. همچنین برتری نسبت به گروه دیگر باعث می‌شود تا فرد احساس خوبی نسبت به خودش پیدا کند. این راهی برای احساس اعتماد به نفس بیشتر است.
راهی برای کمک به خود برای درمان وسواس مقایسه
سوال اصلی این است که درمان ذهن مقایسه گر ضروری است یا نه؟
همانطور که مشخص است مقایسه خود با دیگران اشتباه نیست. در حالی که انسان‌ها به عنوان موجوداتی اجتماعی به هم متصل هستند چگونه می‌توان مقایسه با دیگران را که لازمه بقاست را اشتباه دانست؟
در واقع کسانی که هرگز توجهی به دیگران ندارند در ادغام و مشارکت‌های اجتماعی دچار مشکل هستند. بنابراین اگر شما خود را با دیگران مقایسه می‌کنید توانایی سازگاری و هماهنگی‌های اجتماعی را دارید.
این یک ابزار برای توسعه رفتار و انگیزه اجتماعی است. اما اگر مقایسه تبدیل به یک فشار روانی شود و باعث ایجاد نفرت از دیگران یا خودتان بشود این مساله‌ای است که فراتر از یک مقایسه طبیعی برای سازگاری با جامعه است.
کی باید مقایسه وسواس گونه را درمان کنیم؟
عادت مقایسه کردن زمانی به یک مشکل مزمن یا به عبارتی وسواس مقایسه تبدیل می‌شود که شما دائما در ارزیابی و مقایسه خود احساس کنید چیزی را ندارید در حالی که دیگران صاحب آن هستند.
این نوع مقایسه کاملا بر مبنای احساسات است. کسانی که از کمبود اعتماد به نفس رنج می برند دائما خود را مقایسه می‌کنند و در این نوع مقایسه به چیزهایی( به عنوان ارزش) فکر می‌کنند که دیگران دارا هستند و آنها خود را فاقد آن می‌بینند!
متاسفانه فکر کردن زیاد به آنچه در اختیار دیگران است در نهایت تبدیل به یک مصیبت و ایجاد احساس بدبختی می‌شود.
عادت به مقایسه زیاد خود با دیگران باعث می‌شود بیش از اندازه لازم به آنها فکر کنید و با دقت بیشتری نظاره گر باشید.
در این وضعیت همیشه دیگران را مهمتر از خود می‌دانید و به طور کلی آنها را قوی‌تر، ثروتمندتر، زیباتر، جذاب‌تر و موفق‌تر، شادتر و باهوش‌تر می‌بینید.
مقایسه زمانی به وسواس مقایسه تبدیل می‌شود که دائما درمقایسه احساس کنید چیزی را ندارید
وسواس در مقایسه چطور انجام می شود؟
خیلی از افراد در مقایسه خود با دیگران معمولا در دام می‌افتند. بسیاری از چیزهایی که به عنوان معیار مقایسه قرار می‌گیرند نسبی و غیرقابل سنجش هستند.
مثلا زیبایی افراد را چطور می‌شود ارزیابی کرد؟ هر کسی درکی از زیبایی دارد و آن را با حد و حدود خود و مطابق با برداشت‌های خود که حاصل تجربه و آموزش است زیبایی را تعریف میکند. در اینصورت چگونه می‌توان حدی را برای چیزی که اساسا قابل سنجش نیست تعیین کرد؟
افرادی که دچار وسواس مقایسه کردن می‌شوند معمولا چیزهایی را مقایسه می‌کنند که قابل سنجش نیستند. در واقع مشکل آنها این است که میان چیزهای قابل اندازه‌گیری و چیزهای غیر قابل اندازه‌گیری سردرگم می‌شوند.
وسواس مقایسه فراتر از مرزها
پیش از گسترش رسانه‌ها و فناوری‌ها، برای مقایسه با دیگران جامعه محدودی در اختیار داشتید. اما حالا همه چیز فراتر از مرزها و محدوده‌های زندگی شما و اطرافیانتان است. وارد صفحه اینستاگرام می‌شوید و دنیایی بسیار گسترده در اختیارتان قرار می‌گیرد.
رسانه و شبکه‌های اجتماعی این امکان را به شما می‌دهند تا به هر جا که می‌خواهید سرک بکشید و این می تواند شروعی برای پیدایش ذهن مقایسه گر باشد.
دکتر حسین باهر تعبیر زیبایی از این سبک زندگی دارند و آن را به زندگی اسلایدی تشبیه می کنند که همه ورودی ذهن ما از اسلایدهای شبکه های اجتماعی تشکیل می شود!
عجیب است اگر بعد از بالا و پایین کردن اینستاگرام یک لحظه میز غذا، لباس‌ها، خانه و ماشین خود را با دیگران (حتی کسانی که نمی‌شناسید) مقایسه نکنید.
زمانی که یک نفر خبر موفقیت اش (در هر زمینه‌ای) را اعلام میکند بدون شک پس از شنیدن خبر به جایگاه خودتان فکر می‌کنید.
در اینجا مقایسه کردن زندگی خود با دیگران چیز بدی نیست، اما اگر هر روز وارد شبکه‌های اجتماعی می‌شوید، زندگی دیگران را تماشا می‌کنید و احساس بدی پیدا می‌کنید و یا اگر دریافته‌اید که در حال ایجاد تغییرات اجباری برای بهبود زندگی خود هستید در دام وسواس مقایسه کردن افتاده‌اید؛ چیزی که به شدت مذموم و آسیب زننده است.
قبلا در ویکی روان درباره انواع بیماری های اینترنتی صحبت کردیم، وسواس در مقایسه کردن خود با دیگران یکی از آنهاست.
درمان ذهن مقایسه گر چطور انجام می شود؟
اگر در دام وسواس مقایسه افتاده باشید به خوبی می‌دانید که این کار چقدر فرسوده کننده و عذاب‌آور است و چطور شما را از لذت‌های ساده زندگی محروم میکند.
وقتی دائما خود را مقایسه می‌کنید زندگی برایتان هیچ کیفیتی ندارد. همیشه چیزهای فراوانی وجود دارد که در اختیار دیگران است و برای شما فراهم نیست.
آدمی که بیش از اندازه به زندگی دیگران نگاه میکند به طور هدفمند نقص‌های فراوانی در زندگی و روابط خودش پیدا میکند. اگر متوجه آسیب‌ها و تاثیرات منفی مقایسه شده‌اید یک بار دست به عمل بزنید تا رفتارتان به مرور زمان تغییر کند.
همانطور که قبلا در ویکی روان در مقاله درمان وسواس فکری گفتیم، برای شروع فقط برای یک هفته کاری به کار دیگران نداشته باشید.
چند تکنیک عالی برای درمان عادت مقایسه کردن
برای مثال:
- به هیچ کس فکر نکنید
- با کسی تماس نگیرید
- جایی نروید و زندگی مجازی دیگران را رصد نکنید. (این برای درمان اعتیاد به شبکه های اجتماعی بسیار مفید است.)
- و هر زمان که افکار مزاجم به سراغتان آمد با انجام یک فعالیت درگیر کننده از فکر کردن به دیگران دست بردارید.
یک هفته زمان کوتاهی است، اما من اطمینان دارم که پس از یک هفته احساس بهتری نسبت به خودتان پیدا می‌کنید.
البته این روش در صورتی برای شما موثر خواهد بود که بپذیرید مشکل اصلی شما و احساس نارضایتی‌تان از زندگی ناشی از مقایسه افراطی و وسواس مقایسه با دیگران است و تصمیم بگیرید که این وضعیت را تغییر بدهید.
پس از یک هفته، با ادامه همین تمرین همچنین با هدف ایجاد تغییرات مثبت و تلاش برای بازیابی اعتماد به نفس از دست رفته به شیوه‌های مثبت به مرور زمان میتوانید از وسواس مقایسه دائمی خود دست بردارید و هوشمندانه رفتار کنید.
پیشنهاد ویکی روان برای درمان ترک عادت مقایسه کردن چیست؟
همانطور که مشاهده کردید، رهایی از وسواس در مقایسه راهکارهای زیادی دارد که خودتان می توانید انجام دهید. اگر بعد از انجام تمرین های بالا برای مدت یک ماه هنوز هم احساس می کنید مقایسه وسواس فکری در شما وجود دارد، بهتر است از مشاور روانشناس کمک بگیرید.
متخصص و مشاور روانشناس کمک می کند ریشه عمل مقایسه ذهن را پیدا کرده و برای درمان قطعی و همیشگی اقدام کنید. این بهترین راه برای درمان ذهن مقایسه گر است.
شما دوست عزیز می توانید از سراسر دنیا در جلسات مشاوره وسواس تلفنی و آنلاین ویکی روان شرکت کرده و با مشاور مورد نظرتان جلسه غیرحضوری برگزار نمائید. برای شروع روی دکمه زیر کلیک کنید:
