استرس در کودکان 5 ساله چیست و چطور درمان می شود؟
چطور استرس کودکان 5 ساله را کاهش دهیم؟
استرس در کودکان 5 ساله شاید عجیب به نظر برسد، اما فرزندان ما تحت تاثیر استرس کودکان قرار می گیرند و عوامل متعددی بر سلامت روان آنها تاثیر می گذارد. جلسات مشاوره کودک بهترین راهکار برای مدیریت استرس در کودکان 5 ساله است، با این حال در این مطالب سایت ویکی روان به بررسی دلایل استرس بچه های 5 ساله می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
منظور از استرس در کودکان 5 ساله چیست؟
با بخش وبلاگ روانشناسی در ویکی روان همراه باشید.
وقتی به تعریف استرس در علم روانشناسی مراجعه می کنیم، متوجه می شویم استرس در کودکان 5 ساله همان تعاریف را شامل می شود، اما با توجه به شرایط روانی و جسمانی این رده سنی آنها تجربه متفاوتی از استرس داشته و علائم استرس برای آنها متفاوت است.
گروه سنی کودکان ۵ ساله‌ی تحت انواع استرس ممکن است علائم پسرفت را نشان دهند. به عنوان مثال، کودکانی که آموزش دیده‌اند شاید دوباره رخت خوابشان را خیس کنند. ممکن است کودک دوباره شروع به مکیدن انگشت شست خود کند. شاید هم کودکان در توجه به شما مشکل داشته باشند. آنها ممکن است کج خلقی و اضطراب جدایی داشته باشند. دعوا در مورد غذا خوردن و زمان خواب ممکن است دوباره رخ دهد.
والدین می توانند استرس کودکان 5 ساله را تشخیص دهند؟
بله اگر هوشیار باشند و به توصیه های مشاور کودک توجه کنند تشخیص نشانه های استرس در کودکان 5 ساله به بالا سخت نیست. با این حال باید این نشانه ها را برای فرزنداتان شخصی سازی کنید.
نشانه های استرس کودکان 5 ساله
کودکان نوپا و خردسالان در سنین مدرسه اغلب استرس عاطفی خود را به روش های فیزیکی نشان می دهند. شکایت از درد شکم آنها یک واکنش رایج است. در حقیقت وقتی استرس داریم، بدن ما مواد شیمیایی می سازد که اثرات فیزیکی دارند.
در اصل به این امر واکنش جنگ یا گریز می گوییم، یعنی افزایش هورمون هایی مانند آدرنالین و کورتیزول. روده ما نیز سیستم عصبی خود را دارد که به آن سیستم عصبی روده ای می گویند. این اعصاب به هورمون های استرس و انتقال دهنده های عصبی مغز واکنش مشابهی نشان می دهند.
این هورمون ها می توانند معده را به هم ریخته یا دردناک کنند. علاوه بر این، استرس آستانه درد را کاهش می دهد. یک سیستم عصبی بیش از حد حساس سیگنال هایی را به ستون فقرات می فرستد و سیگنال های درد را در هنگام استرس به مغز منتقل می کند.
کودکان 5 تا 10 ساله همواره در مورد احساسات قوی خود، درک قوانین مدرسه، رشد دوستی و یادگیری تسلط بر مفاهیم جدید در درس خواندن، ریاضی و غیره در حال یادگیری هستند. همه این تجربیات جدید و انتظارات از عملکرد آنها می تواند باعث ایجاد استرسی شود که برای همه کودکان معمول است.
علاوه بر این، بیشتر کودکان با استرس شدیدتری مانند بحران جهانی پایدار مثل پاندمیک کووید-۱۹ (تجربه جدیدی به نام استرس کرونا) یا چالش‌های خانوادگی مانند طلاق و بیماری روانی در خانواده یا والدینی که با اعتیاد سر و کار دارند، مواجه می‌شوند.
بسیاری از خانواده ها اعضایی دارند که به دلیل تأثیرات بی‌عدالتی، نابرابری درآمد، عدم دسترسی به خدمات، تعصبات، انگ، یا سایر بی عدالتی ها با استرس شدید مواجه می شوند. در واقع، حمایتی که کودک از مراقبان مورد اعتماد در طول استرس و بعد از آن دریافت میکند، می‌تواند تفاوت بسیار زیادی در نحوه کنار آمدن کودک با آن تجربه و ادغام آن در دراز مدت ایجاد کند. با راهنمایی و حمایت والدین و کسانی که نقش والدین را بر عهده دارند می توانند رشد فرزندان خود را برای ایجاد قدرت درونی و انعطاف پذیری آنها پیش ببرند.
علائم استرس ممکن است در کودکان متفاوت از بزرگسالان به نظر برسد. کودکان علائم روحی و جسمی مانند بی قراری، خستگی، تحریک پذیری، مشکل خواب شبانه و مشکلات معده و گوارشی را تجربه می کنند. برخی از کودکان ممکن است دست به کار شوند و به جنگ قدرت بپردازند، زیرا هنوز توانایی لازم برای مدیریت عوامل محرک را ندارند.
علائم استرس می‌تواند بسیار شبیه به علائم اضطراب باشد، که تشخیص این تفاوت برای والدین و کسانی که نقش والدینی دارند دشوار است. اگرچه علائم استرس و اضطراب ممکن است یکسان به نظر برسند، اما متفاوت هستند و برای مقابله با هر یک به رویکردهای متفاوتی نیاز دارند. درک تفاوت بین استرس و اضطراب به والدین کمک می کند تا فرزندان خود در مورد احساسات شدیدشان راهنمایی کنند.
مطالب مشابه در ویکی روان:
آشنایی با استرس
قبلا در ویکی روان در مقاله تعریف استرس چیست توضیح دادیم این اختلال چیست. اما برای آشنایی با استرس در کودکان 5 ساله باید مروری به آنها داشته باشیم.
- یک واکنش طبیعی به یک موقعیت یا تجربه (یک محرک خارجی یا عامل استرس زا) است. به طور کلی با از بین رفتن عامل استرس زا از بین می رود.
- به طور قابل توجهی با عملکرد و فعالیت های روزانه تداخل نداشته یا تغییرشان نمی دهد. به استراتژی های مقابله ای مانند ورزش، تنفس عمیق و غیره به خوبی واکنش نشان می دهند.
آشنایی با اضطراب
علاوه بر توضیحات زیر پیشنهاد می کنیم مقاله تعریف اضطراب چیست را در ویکی روان مطالعه کنید تا درک و مدیریت استرس در کودکان 5 ساله آسان تر شود.
- شامل نگرانی و ترس شدید و مداوم بوده که کنترل آن دشوار و نامتناسب با موقعیت است.
- می تواند طولانی مدت باشد.
- به طور قابل توجهی با عملکرد و فعالیت های روزمره تداخل دارد.
در حالی که اضطراب خفیف ممکن است به راهبردهای مقابله ای که برای کاهش استرس استفاده می شود پاسخ دهد، یک مشاور روانشناس برای تشخیص اضطراب کودک شاید به کمک بیشتری از یک متخصص نیاز داشته باشد تا تشخیص دهد آیا او دارای اختلال اضطرابی است یا خیر. اختلالات اضطرابی با احساس استرس یا اضطراب خفیف که کوتاه مدت هستند متفاوت است.
هر کودکی باید یاد بگیرد که استرس را مدیریت کند. مراحل زیر شما را آماده می کند تا به کودک خود کمک کنید با انواع استرس هایی که معمولاً با آن مواجه هست مقابله کند.
این مراحل شامل استراتژی‌های عملی و مشخص همراه با شروع کننده های مکالمه مؤثر است تا کمک کند فرزندتان انعطاف پذیری و مهارت‌های خود مدیریتی اش را توسعه دهد.
این امر ضروری است چون بچه ها باید با استرس پنهان و روش های مدیریت آن آشنا شده و وابستگی کامل به والدین و اطرافیان را رها کنند. یادتان باشد برای مقابله با استرس در کودکان 5 ساله باید بچه ها هم مورد آموزش قرار بگیرند.
مشاوران پیشنهادی ویکی روان برای مشاوره کودک و نوجوان:
چرا بچه های 5 ساله دچار استرس می شوند؟
اگر کودک پنج ساله شما از بازی با کودکان دیگر خودداری کند، چون قبلاً با هم بازی نکرده‌اند یا کودک ده ساله شما از ترس آزمایش روز بعد خوابش نمی‌برد، استرس دارد و اگر برنامه و استراتژی برای مقابله با آن ایجاد نکنید، می‌تواند به یک چالش روزانه تبدیل شود.
امروزه می‌توان در کوتاه مدت، مهارت های مدیریت استرس اجتماعی را به کودکان آموزش داد. فرصت های بیشتر برای ارتباط، همکاری و لذت بردن مهیاست؛ به یکدیگر اعتماد کنید که صلاحیت مدیریت احساسات خود را دارید البته به همراه آرامش.
در آینده در دراز مدت، فرزند شما مهارت در خودآگاهی، مهارت های خودکنترلی و مدیریت احساسات را خواهد داشت و به استقلال و خودکفایی می رسد.
پنج گام برای مدیریت استرس در کودکان 5 ساله
این فرآیند پنج مرحله ای به شما و فرزندتان کمک می کند استرس را مدیریت کنید. همچنین مهارت های مهمی را در کودک شما ایجاد می کند. از همین فرآیند می توان برای رسیدگی به سایر مشکلات والدین نیز استفاده کرد.
- با دریافت نظر فرزندتان، فکر کردن را به او بیاموزید.
- آموزش مهارت های جدید با مدل سازی تعاملی.
- برای رشد مهارت هایی مانند عزت نفس کودک و ایجاد عادات تمرین کنید.
- از رشد و موفقیت فرزندتان حمایت کنید.
- شناخت تلاش و کیفیت برای تقویت انگیزه.
جمع بندی
مشارکت در این پنج مرحله نوعی سرمایه‌گذاری است که مهارت‌های شما را به‌عنوان یک والد در بسیاری از مشکلات دیگر تقویت میکند و مهارت های مهمی را ایجاد میکند که تا آخر عمر برای فرزندتان ماندگار خواهد بود.
در نهایت، فرصت هایی برای کودکان وجود دارد تا خودآگاه تر شوند، آگاهی اجتماعی خود را عمیق تر کنند، مهارت های خود مدیریتی خود را اعمال کنند، روی مهارت های روابط خود کار کنند و تصمیم گیری مسئولانه داشته باشند و تمرین کنند.
در صورت نیاز می توانید از خدمات مشاوره کودک و نوجوان در سایت ویکی روان به صورت غیرحضوری استفاده کنید. این جلسات به روش های متنوعی برگزاری می شوند که مهم ترین آنها عبارتند از:
حتی ایرانیان مقیم خارج می توانند با پرداخت ارزی از مشاوره روانشناسی خارج از کشور در ویکی روان استفاده کنند.
