اعتیاد به اینترنت سن و سال نمی شناسد به همین خاطر احتمالا افرادی در اطرافتان را میشناسید که معتاد اینترنت هستند و نمی توانند از عادت خود را مدیریت کنند! حتی در مشاوره اعتیاد به گوشی هم افراد در سنین مختلف دیده می شوند که نمی توانند استفاده از اینترنت را محدود و مدیریت کنند. اگر شما هم اعتیاد اینترنتی دارید، علاوه بر استفاده از مشاوره ترک اعتیاد حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
قبل از شروع حتما مقاله تعریف اعتیاد در روانشناسی را در سامانه سلامت روان ویکی روان مطالعه کنید.
فهرست موضوعات بررسی شده
اعتیاد به اینترنت چیست؟
با بخش مقاله های علم و روانشناسی در ویکی روان همراه باشید.
در این مقاله قصد بررسی موضوع داغ اعتیاد اینترنتی را داریم. چیزی که بیشتر افراد جامعه ما به آن مبتلا هستند اما میزان آن متفاوت است.
به دلیل گستردگی بسیار زیاد دستگاه های ارتباط جمعی و گوشی های هوشمند، اعتیاد اینترنتی به پدیده ای عادی و نوعی جدید از انواع اعتیاد تبدیل شده است که باید با آن مبارزه شود.
به قول قدیمی‌ها «هر دم از این باغ بری می‌رسد.» این داستان روزگار اکنون است، روزگاری که هر روز برگ تازهای رو میکند و ناآگاهی مردمان، غافلگیری هر روزه را برای‌شان به ارمغان می‌آورد. قدیم‌ترها اعتیاد یعنی مخدر، مخدر هم خلاصه می‌شد در چند قلم شناخته شده. کافی بود کسی علائم اعتیاد را داشته باشد یعنی لاغر شود، کمی چرت بزند، یا به صورت غیرمنطقی در گذران زندگی دچار مشکل شود تا بقیه بفهمند او به دام اعتیاد افتاده است.
اما امروزه قرص‌ها، داروها، روانگردان‌ها و حتی همین اینترنت ظاهرا بی‌خطر هم میتواند اعتیاد ساز شود! بارها از زبان والدین شنیده‌ام که می‌گویند اگر فرزندم وقتش را پای کامیپوتر و اینترنت بگذراند بهتر از این است که سرکوچه بایستند یا با رفیقان ناباب مسیر ناکجاآباد را طی کند غافل از اینکه همین کامپیوتر بی سر و صدا که یک گوشه اتاق نشسته است و کاری به کارتان ندارد میتواند کودک، نوجوان، شاید هم جوان برومندتان را حسابی وابسته خودش کند.
اعتیاد اینترنتی یک وابستگی شدید است، که سن و سال هم نمی‌شناسد. آن وقت اگر کامپیوتر و لپ تاپش را بگیرید، یک موبایل اندورید می‌گیرد، اگر آن را هم بگیرید تمام پولش را خرج کافی نت سر خیابان میکند. اعتیاد اینترنتی مثل مخدر به روح و جسم آسیب می‌زند، اما نه جرم محسوب میشود و نه جریمه دارد و نه چندان شناخته شده و همین موضوع خطرناک ترش کرده است.
پیشنهاد می کنیم مقاله اعتیاد به موبایل را در ویکی روان مطالعه کنید چون ارتباط نزدیکی با اعتیاد به اینترنت دارد و هر دو موجب ایجاد بیماری های اینترنتی می شوند.
نشانه های اعتیاد اینترنتی چیست؟
اگر ساعت کار با اینترنت مدام رو به افزایش است تا شما را به همان لذتی برساند که قبلا می‌رساند.
اگر با رفتن برق، ویروسی شدن کامپیوتر یا اجبار خانواده مجبور به ترک کامپیوتر می‌شوید و با این جدایی حسابی بی‌حوصله و مضطرب می‌گردید، اگر روز به روز تعداد دوستان‌تان کمتر و کمتر میشود و حوصله مهمانی رفتن و مهمانداری کردن ندارید.
اگر تازگی‌ها بی مسئولیت شده‌اید و مدام کارهای‌تان را عقب می‌اندازید تا به ایمیل‌تان سربزنید و پیغام های‌تان را چک کنید و خلاصه اینکه اگر زیر چشم های‌تان گود افتاده، صورت‌تان خسته و تکیده شده، وقتی همه خوابند شما بیدارید و هنگام انجام کارهای‌تان تمرکز ندارید و روابط اجتماعی‌تان به دنیای مجازی محدود شده است، پس مراقب باشید که یا معتاد به اینترنت شده‌اید یا به زودی می‌شوید!
به طور کلی نشانه‌های اصلی که میتواند اعتیاد اینترنتی را پوشش دهد به این ترتیب است:
- تبدیل اینترنت به مهم‌ترین و برجسته ترین فعالیت در زندگی که بر احساسات، رفتار و تفکرات اثرگذار است
- تغییر حالت عاطفی هنگام استفاده از اینترنت در شما مشاهده می شود. این حالت معمولا در اعتیاد به شبکه های اجتماعی دیده می شود.
- صرف زمان طولانی برای به دست آوردن تاثیر عاطفی
- وجود علایم ترک یعنی ایجاد استرس و اضطراب هنگام جدایی از اینترنت؛ ۵- علائم بازگشت یعنی تمایل فرد برای بازگشت به رفتار خود
چطور اعتیاد به اینترنت را درمان کنیم؟
اینها همه را گفتیم تا هم به شما آگاهی دهیم که اعتیاد اینترنتی ، طنز یا لطیفه نیست، هم اینکه برخی راهکارهای پیشگیری و درمان را خلاصه وار برای تان بگوییم. یادتان باشد قانون «پیشگیری بهتر از درمان است»، در اینجا هم کاربرد دارد.
1- نگذارید بیکاری شما را پای کامیپوتر بنشاند
یادتان باشد اعتیاد اینترنتی نوعی اعتیاد رفتاری است که به مرور در افراد ایجاد می شود. پس به سبک زندگی خود نگاه کنید که چه عواملی باعث بروز اعتیاد به اینترنت می شود. با این حال علل گرایش به اینترنت در افراد متفاوت است. به همین خاطر در جلسات مشاوره آنلاین اعتیاد تاکید زیادی بر استفاده از راه های اختصاصی جهت ترک اعتیاد می شود.
یکی از مهم‌ترین دلایل اعتیاد اینترنتی و بروز بیماری های اینترنتی در ایران بی کاری است! وقتی ساعت‌های زندگی فرد خالیست به طور طبیعی روان او به دنبال چیزی می‌‌گردد تا حوصله سر رفته‌اش را تسلا ببخشد و چه چیزی ساده‌تر و در دسترس‌تر از کامپیوتر!
فرار از مشکلات باعث میشود افراد ساعت بیشتری را پای کامیپوتر بنشینند در حالی‌که باید به دنبال راه حل درست باشند نه فرار از آن.
با این حساب اعتیاد اینترنتی مرد و زن نمی‌شناسد، هرکسی از هر گروه سنی میتواند برای پر کردن ساعات بیکاری یا فرار از مشکلات به اینترنت پناه ببرد. پس دایره فعالیت های تان را گسترده کنید برای ساعات بیکاری‌تان برنامه‌ریزی کنید و اینترنت را در پایین‌ترین اولویت‌های ممکن قرار دهید.
بد نیست به کارهایی بپردازید که کمی همت می‌‌طلبد و علاقه. به باشگاه ورزشی محل سر بزنید، یا به کلاس زبان بروید یا اینکه یک کلاس هنری را امتحان کنید. خلاصه حیف است همه این زمان گرانقدر را پای اینترنت به هدر بدهید!
در ویکی روان بخوانید:
2- مهارت‌های اجتماعی‌تان را زیادتر کنید
به فکر برقراری چند ارتباط سالم و سازنده باشید، مهارت‌های شغلی‌تان را افزایش دهید و جلوی وابستگی به شبکه‌های اجتماعی مجازی را بگیرید. همانطور که گفتیم از دلایل اعتیاد به اینترنت بی کاری و نداشتن انگیزه برای ادامه مسیر است، پس با بهبود تعاملات اجتماعی می توانید از این بحران دوری کنید.
پیشنهاد می کنیم مقاله چطور دوست پیدا کنیم را در ویکی روان مطالعه کنید.
3- برای استفاده از اینترنت زمان دقیق مشخص کنید
یکی از بهترین راه های درمان اعتیاد به اینترنت این است که برای استفاده از آن برنامه داشته باشید و به اصطلاح در اینترنت پرسه نزند. برای اینکه زمان کمتری را صرف کارهای غیرضروری کنید بهتر است قبل از ورود به صفحه شخصی‌تان برای خودتان زمان تعیین کنید.
ضمنا به این نکته هم توجه کنید که قرار نیست در یک شب پنج ساعت را تبدیل به پنجاه دقیقه کنید. بلکه به تدریج ساعت استفاده را کاهش دهید تا جایی که به یک زمان منطقی و مشخص برسید.
4- زمان بیشتری به خانواده اختصاص دهید
یادتان باشد بعضی از ساعت‌ها، دور هم جمع شدن در خانواده اهمیت زیادی دارد، مثل وقت ناهار یا شام.
یک قرارداد نانوشته می‌گوید، همه اعضای خانواده در این ساعات در کنار هم باشند، از اتفاقات روزمره بگویند یا برای روزهای آینده برنامه‌ای بریزند.
پس حتی اگر در حال چت کردن با یکی از بهترین دوستان‌تان هم هستید، هنگام شام یا وقتی همه منتظرتان هستند تا جمع خانواده کامل شود، به دوست‌تان بگویید که برای نیم ساعت الی چهل و پنج دقیقه کار دارید!
در این زمان کاملا همراه خانواده باشید و مراقب، که عجولانه شام خوردن یا عجولانه کاری را انجام دادن، آنها را حساس‌تر نکند. می توانید برای بهبود روابط اعضا خانواده از جلسات مشاوره خانواده در سایت ویکی روان از سراسر دنیا استفاده کنید. حتی اگر ایران زندگی نمی کنید، می توانید با کارت های بین المللی جلسه مشاوره روانشناسی خارج از کشور خریداری نمایید.
5- اگر دانش آموز یا دانشجو هستید درس اولویت اول زندگی‌تان است
شاید جالب باشد بدانید اعتیاد به موبایل در نوجوانان به قدری زیاد شده که یکی از موضوعات همیشه مشاوره برای نوجوانان موضوع اعتیاد اینترنتی است! طبق گزارش والدین و نتایج به دست آمده از جلسات مشاوره تلفنی اعتیاد نشان می دهد اعتیاد به اینترنت تاثیر مستقیم بر تحصیل و نمرات بچه ها دارد.
اگر دوست دارید از صبح تا شب با کامپیوترتان سرگرم باشید ایرادی ندارد، اما وقتی پایان ترم، نمره های‌تان روی ناپلئون را سفید کرد، دیگر نه زمان از دست رفته برمی‌گردد و نه اعتماد خانواده.
یادتان باشد مهم‌ترین وظیفه شما در حال حاضر درس خواندن است، چراکه آینده‌تان را، زحمات اکنون‌تان می‌‌سازد.
مشاوران پیشنهادی ویکی روان برای ترک اعتیاد به اینترنت:
6- مراقب دوستی‌های مجازی باشید
روابط در دنیای مجازی با چیزی که فکر می کنید متفاوت است. محیط مجازی بهترین مکان برای این است که هر کس خود را آنگونه که دوست دارد معرفی کند، پس بدبینی نیست اگر بگوییم، در این محیط کمی هم بی اعتماد باشید و هر چیزی را باور نکنید.
بهتر است تا آنجایی که می‌توانید دوستی های‌تان را در این محیط مجازی آغاز نکنید، این نوع دوست شدن شما را بیشتر پای اینترنت نگه می‌‌دارد ضمن اینکه یک دوست مجازی که خودش معتاد به اینترنت است به احتمال بیشتری شما را هم معتاد میکند، قانون رفیق ناباب در این نوع اعتیاد هم مصداق دارد!
به خانواده ها پیشنهاد می کنیم برای کم کردن تاثیرات اعتیاد به اینترنت حتما از جلسات مشاوره روانشناسی در ویکی روان یا مجموعه های دیگر استفاده کنند.
7- اعتماد به نفس‌تان را بالا ببرید
گاهی افراد به دلیل ضعف اعتماد به نفس، نمی‌توانند با هم سن و سال‌های‌شان ارتباط دوستی برقرار کنند و در نتیجه تنهایی و انزوا سبب میشود به چت روم‌های مختلف پناه ببرند و به دنبال هم صحبت بگردند.
در واقع ریشه مشکل از جای دیگریست، کافیست اعتماد به نفس و خود کم بینی فرد درمان شود تا اعتیاد اینترنتی اش هم کمتر شود. به همین خاطر برای درمان اعتیاد اینترنتی حتما مقاله راه های افزایش اعتماد به نفس را در ویکی روان مطالعه کنید.
8- فرزندان‌تان را نسبت به سایت‌های غیراخلاقی آگاه کنید
سایت های غیر اخلاقی می‌توانند رفتارهای نامناسب اخلاقی و جنسی را از طریق فیلم و تصویر و پیام ترویج دهند، همچنین امکان دارد افرادی به بهانه دوستی‌های اینترنتی ارتباط‌شان را با فرزندتان نزدیک کنند و سپس در جهت سوءاستفاده اقتصادی به او ضربه بزنند.
پس از او بخواهید در تمامی این موارد عاقلانه رفتار کند و نسبت به اعتمادی که شما به او کرده‌اید متعهد باشد. یادتان باشد شما نمی‌توانید فرزندتان را لحظه به لحظه چک کنید بلکه باید راه درست را به او نشان دهید.
9- برای درمان اعتیاد اینترنتی از بسته های محدود اینترنت استفاده کنید
اگر توانایی کافی بر مدیریت استفاده از اینترنت در شما و دیگر اعضای خانواده دیده نمی شود، باید از محدودیت های خود خواسته استفاده کنید. این یکی از راه های پیشگیری از اعتیاد است که متخصصین در جلسات مشاوره ترک اعتیاد به خود ارضایی هم از آن استفاده می کنند.
فرقی نمی کند از چه اپراتوری استفاده می کنید، از بسته با محدودیت حجمی استفاده کنید تا میزان استفاه از اینترنت مدیریت شود. این راهی هوشمندانه برای مدیریت و بهبود اعتیاد به اینترنت به خصوص در بچه ها است. همچنین با این روش از عوارض اعتیاد که به چشم ها و فیزیک بدنی مربوط می شود دور خواهید بود.
10-اگر اعتیاد اینترنتی دارید باید برنامه تفریحی بزارید
هیچ چیز خود به خود و بدون برنامه خوب نمی شود! برای ترک اعتیاد به اینترنت باید برنامه داشته باشید و کارهایی انجام دهید تا جایگزین اعتیاد به اینترنت شوند. برای بچه ها برنامه های تفریحی خارج از خانه بگذارید و آنها را به فعالیت های بدنی و تحرک تشویق کنید.
خودتان می توانید از کتاب خواندن یا انجام برنامه ای مفرح که علاقه دارید استفاده نمایید. در واقع برای کمک به فرد معتاد خلاقیت داشته و بر اساس سلیقه او پیش بروید. وقتی به عنوان والد کارهای مثبت انجام دهید، بچه ها هم از شما الگو می گیرند که به این روند خانواده درمانی اعتیاد گفته می شود.
پیشنهاد ویکی روان برای ترک اعتیاد به اینترنت
راه های زیادی برای ترک اعتیاد اینترنتی وجود دارد. کارهای بالا را برای حداقل 2 ماه انجام دهید. اگر نتیجه مورد نظر به دست نیامد، پیشنهاد می کنیم از خدمات مشاوره آنلاین با روانشناس در ویکی روان استفاده کنید. در واقع مشاوره تصویری روانشناسی به دلیل ارتباط بصری با کیفیت تاثیر زیادی بر ترک اعتیاد به اینترنت دارد. با این حال اگر به ارتباط صوتی علاقه دارید، مشاوره تلفنی روانشناسی می تواند گزینه ای ایده آل باشد.
یادتان باشد رهایی از اعتیاد به اینترنت یک روند است که باید با حوصله و صبر زیاد طی کنید.
به قلم شیما نادری
