۱۶ مورد از علائم عزت نفس پایین (کمبود عزت نفس)
علائم عزت نفس پایین در بسیاری افراد دیده می شود اما بیشتر آنها زیر بار پایین بودن میزان عزت نفس خود نمی روند. اولین کار در جلسه های مشاوره روانشناسی درمان عزت نفس در ویکی روان این است که مشاورین دنبال نشانه های عزت نفس پایین در مراجعین می گردند. می دانید که داشتن عزت نفس و خودباوری چقدر مهم است، به همین خاطر در ادامه به بررسی مهم ترین علائم پایین بودن عزت نفس از دید روانشناسی می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
عزت نفس چیست؟
با وبلاگ سایت ویکی روان همراه باشید.
عزت نفس به احساس کلی فرد درباره ارزش خود اشاره دارد و اساساً نظر شما در مورد خودتان است.
خودباوری و عزت نفس ممکن است طیف وسیعی از عوامل مانند احساس هویت، اعتماد به نفس، احساس شایستگی و احساس تعلق را شامل شود. عزت نفس نقش مهمی در زمینه های مختلف زندگی ایفا می کند، به همین دلیل داشتن عزت نفس پایین می تواند یک مشکل جدی باشد.
عزت نفس چیزی فراتر از دوست داشتن خود است، این بدان معناست که اعتقاد دارید سزاوار عشق هستید و برای افکار، احساسات، نظرات، علایق و اهداف خود ارزش قائل هستید.
برای آشنایی بیشتر، پیشنهاد می کنیم مقاله تعریف عزت نفس در روانشناسی چیست را حتما در ویکی روان بخوانید.
علائم پایین بودن عزت نفس چیست؟
به نظر شما راه تشخیص کم بودن عزت نفس چیست؟ آیا خودمان می توانیم نشانه های کمبود عزت نفس را در خودمان پیدا کنیم؟ چرا مثبت است 🙂
همیشه عزت نفس پایین می تواند افکار، احساسات و الگوهای رفتاری فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
گاهی اوقات این علائم آشکارتر هستند، اما در برخی موارد ممکن است بسیار ظریف تر باشد. برخی از افراد با عزت نفس پایین در مورد خود منفی صحبت می کنند، در حالی که برخی دیگر هر راهی را امتحان می کنند تا مطمئن شوند که دیگران از آنها راضی هستند.
در هر صورت، این فقدان ارزش شخصی و وجود نشانه های عزت نفس پایین می تواند تأثیر منفی جدی بر زندگی و سلامتی فرد داشته باشد
در ادامه به مهم ترین علائم پایین بودن عزت نفس از نظر روانشناسی اشاره می کنیم که پیش از اینکه به فکر بالا بردن میزان عزت نفس خود باشید باید با آنها آشنا شوید.
۱- عدم اعتماد به خود
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، عزت نفس پایینی نیز دارند و بالعکس. اعتماد به نفس و توانایی های شما به شما این امکان را می دهد که بدانید برای مدیریت موقعیت های مختلف می توانید به خودتان اعتماد کنید.
این عزت نفس به این معنی است که شما احساس راحتی و عزت نفس در بسیاری از موارد مختلف در زندگی دارید که می تواند نقش مهمی در رفاه کلی شما ایفا کند
البته همانطور که در ویکی روان گفتیم، تفاوت اعتماد به نفس با عزت نفس بسیار زیاد است و نباید این دو با هم اشتباه گرفته شوند!
وجود علائم عزت نفس پایین می تواند در ایجاد این عدم عزت نفس نقش داشته باشد اما اعتماد به نفس ضعیف می تواند به عزت نفس پایین کمک کرده یا آن را بدتر کند.
پیدا کردن راه هایی برای به دست آوردن اعتماد به نفس و توانایی های شما ممکن است مفید باشد. با شرکت در جلسات مشاوره بهبود اعتماد به نفس، کسب و تمرین مهارت های جدید می توانید عزت نفس و عزت نفس خود را افزایش دهید.
۲- عدم کنترل از دیگر نشانه های پایین بودن عزت نفس است
افرادی که عزت نفس پایین دارند اغلب احساس می کنند که کنترل کمی بر زندگی خود دارند و بر اتفاقات کنترلی ندارند!
ممکن است به دلیل این واقعیت باشد که آنها احساس می‌کنند توانایی کمی برای ایجاد تغییرات در خود و یا در جهان دارند. از آنجا که یک منبع کنترل خارجی دارند، ممکن است احساس کنند که قادر به انجام هر کاری برای رفع مشکلاتشان نیستند.
تحقیقات نشان داده اند در شرایطی که افراد کنترل چندانی بر اتفاقات ندارند، داشتن عزت نفس بالاتر می تواند به کاهش برخی از آثار منفی این از دست دادن کنترل کمک کند که در نهایت برای سلامت روان مفید است
اگر با این احساس مبارزه می کنید که هیچ کنترلی روی زندگی یا وضعیت خود ندارید، پیدا کردن راه هایی برای بهبود عزت نفس شما ممکن است برای سلامتی شما مفید باشد.
۳- مقایسه اجتماعی منفی
مقایسه اجتماعی گاهی اوقات می تواند یک تابع مثبت باشد و حس اعتماد فرد را افزایش دهد. با این حال، مقایسه خود با دیگران نیز می تواند در آسیب رساندن به عزت نفس نقش داشته باشد.
افرادی که عزت نفس پایینی دارند ممکن است بیشتر درگیر چیزی شوند که به عنوان مقایسه اجتماعی شناخته می شود یا خود را نسبت به کسانی که فکر می کنند بهتر از خودشان است مقایسه می کنند.
مقایسه اجتماعی صعودی همیشه بد نیست، اما گاهی اوقات این مقایسه ها منبع اطلاعات و الهام بخشی برای بهبود هستند. با این حال، هنگامی که افراد احساس نارسایی یا ناامیدی (دارای علائم پایین بودن عزت نفس) می کنند، ممکن است عزت نفسشان مهار شود.
رسانه های اجتماعی نیز ممکن است در چنین مقایسه هایی نقش داشته باشند. اگر شما اغلب خود را با افراد موجود در شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک و اینستاگرام مقایسه کنید، عزت نفس شما ممکن است کاهش یابد.
پس یادتان باشد، مقایسه کردن های بی مورد از دیگر علائم کم بودن عزت نفس است که می تواند منجر به اختلالات روانی دیگر شود! پیشنهاد می کنیم مقاله رابطه عزت نفس پایین و افسردگی را در ویکی روان مطالعه کنید.
۴- مشکل در درخواست برای چیزی که شما به آن نیاز دارید
زمانی که فرد عزت‌نفس پایین دارد، ممکن است برای درخواست آنچه نیاز دارد، دچار مشکل شود!
از آنجا که عزت نفس آنها پایین است، ممکن است احساس کنند که سزاوار کمک نیستند. آنها همچنین ممکن است از نیاز به کمک و حمایت احساس خجالت یا بی کفایتی کنند. از آنجا که آنها خواسته های خود را در اولویت قرار نمی دهند، در زمان نیاز، به دفاع از خود می پردازند.
این مورد از بدترین و تاثیرگذارترین نشانه های کمبود عزت نفس است که خیلی ها به آن مبتلا هستند.
این مطالب ویکی روان را حتما مطالعه کنید:
۵- نگرانی و شک به خود
حتی پس از تصمیم گیری، افرادی که ارزش خود را پایین می آورند اغلب نگران این هستند که انتخاب اشتباهی کرده اند. آنها به نظرات خود شک دارند و اغلب ممکن است به جای پایبندی به انتخاب های خود، آنچه دیگران فکر می کنند را در الویت قرار دهند.
این امر منجر به حدس و گمان زیادی در مورد خود می شود و تصمیم گیری در مورد زندگی را برای افرادی که عزت نفس پایینی دارند دشوار می کند.
۶- مشکل در پذیرش بازخورد مثبت
یک تحقیق در سال ۲۰۱۷ که در مجله روانشناسی اجتماعی تجربی (Experimental Social Psychology) منتشر شد، نشان داد که عزت نفس پایین با عدم توانایی پذیرش یا عدم تمجید از دیگران ارتباط مستقیم دارد.
از آنجا که آنها نظر مثبتی در مورد خود ندارند، پذیرفتن تعریف و تمجید از دیگران برایشان مشکل است. این بازخورد مثبت اغلب با سوء ظن و بی اعتمادی برایشان همراه است
این کلمات مکمل با اعتقادات آنها در مورد خودشان همخوانی ندارد، بنابراین افرادی که دارای مشکلات کمبود عزت نفس هستند حتی ممکن است احساس کنند که طرف مقابل در حال ناهنجاری یا حتی ظلم به آنها است.
۷- زمزمه های منفی از کم بودن عزت نفس می آید
داشتن نشانه های عزت نفس پایین باعث می شود افراد بیشتر بر نقاط ضعف خود تمرکز کنند. به نظر می رسد آنها به جای اینکه خود را با گفتگوی مثبت تقویت کنند، همیشه چیزهای منفی در مورد خود می گویند.
آنها وقتی اشتباه می کنند خود را سرزنش کرده و همیشه در برخی جنبه ها مانند ظاهرشان، شخصیتشان و توانایی هایشان از خود ایراد می گیرند.
۸- ترس از شکست از نشانه های کمبود عزت نفس است
افراد دارای عزت نفس پایین از آنجا که به توانایی های خود اعتماد ندارند، در توانایی خود برای رسیدن به موفقیت شک دارند. در حالی که ممکن است از شکست بترسند، اما تمایل دارند یا از چالش ها اجتناب کنند یا بدون تلاش واقعی سریع تسلیم می شوند.
این ترس از شکست را می توان در رفتارهایی در مواقع انجام کار اشتباه یا یافتن راه هایی برای پنهان کردن احساس عدم کفایت مشاهده کرد. افراد ممکن است بهانه بیاورند، عوامل خارجی را سرزنش کرده یا سعی کنند اهمیت کار را کمتر جلوه دهند.
۹- آینده نگری ضعیف هم نشانه کم بودن عزت نفس است
عزت نفس پایین باعث می شود مردم احساس کنند که شانس کمی برای آینده بهتر وجود دارد! این احساس ناامیدی باعث می شود رفتارهایی را بروز دهند که تغییرات مثبتی در زندگی آنها ایجاد می کند.
خود تخریبی نیز یک روش معمول برای مقابله با چنین احساساتی است. افرادی که عزت به نفس پایینی دارند با پیدا کردن موانعی برای موفقیت، می توانند دیگری را پیدا کنند که خود را مقصر بدانند.
۱۰- عدم وجود مرزهای مشخص
توانایی ایجاد مرزها اغلب در سال های اول زندگی ایجاد می شود.
کودکانی که از آنها مراقبت می‌شود و به آنها احترام می گذارند و برایشان ارزش قائلند، احتمالا قادر به ایجاد محدوده های خوب در روابط بزرگسالی خواهند بود. آنها همچنین به احتمال زیاد دیدگاه مثبت تری نسبت به خود دارند.
افرادی که برای خود ارزش قائل نیستند می توانند در تعیین مرزها با دیگران مشکل داشته باشند. ممکن است احساس گناه کنند و یا می ترسند اگر دیگران بخواهند مرزها را حفظ کنند، از آنها خوششان نخواهد آمد
این مساله می تواند مشکلاتی ایجاد کند و دیگران به فرد احترام نمی گذارند. عدم احترام نه تنها به استرس می افزاید بلکه ممکن است باعث شود فرد احساس بی ارزش کند.
۱۱- تلاش برای جلب رضایت دیگران
جلب رضایت دیگران نیز می تواند یکی دیگر از علائم رایج عزت نفس پایین باشد.
برای به دست آوردن اعتبار خارجی، افرادی که احساس خوبی نسبت به خود ندارند ممکن است فراتر رفته و مطمئن شوند که دیگران راحت و خوشحال هستند
این اغلب شامل نادیده گرفتن نیازهای خود، بله گفتن به کارهایی است که ممکن است مایل به انجام آنها نباشند و احساس گناه در مورد نه گفتن می شود.
۱۲- احساس سزاوار بودن یا داشتن “لیاقت بیشتر” را ندارید
این می تواند منجر به روابط ناتمام (یا حتی سمی) شود. مانند شغل نامطلوب یا کم درآمد و استانداردهای کلی پایین تر.
متاسفانه احساس عدم لیاقت از بدترین علائم عزت نفس پایین است که برای درمان حتما نیاز به مشاوره با متخصص در عزت نفس و اعتماد به نفس دارد تا این موضوع را به صورت ریشه ای درمان کنند.
۱۳- مشکل در انتخاب کردن هم از کم بودن عزت نفس می آید
پس از انتخاب کردن، در ایستادن پای آنها دچار مشکل می شوید و مدام خود را سرزنش می کنید. این احساس کم کم تبدیل به حس گناه هم می شود و به دیگر جنبه های زندگی فردی منتقل می شود.
پس یادتان باشد اگر با انتخاب کردن های خود مشکل دارید، شما هم علائم پایین بودن عزت نفس را دارید!
۱۴- عدم وجود مرزها
وجود مرزهایی مشخص در زندگی باعث حفاظت از ما در زندگی می شود اما نبود آنها می تواند منجر به آسیب پذیری و زیان شود. یکی از مثال های بارز در نبود مرز این است که افراد دارای نشانه های عزت نفس پایین نمی توانند “نه” بگویند و مدام خودشان را در دردسر می اندازند.
پیشنهاد می کنیم برای کم کردن کمبود عزت نفس، حتما مقاله یادگیری نه گفتن را در ویکی روان بخوانید.
۱۵- انجام کارهای اضافی یا خرید بیش از حد هدیه برای افراد دیگر
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، برای مطرح کردن خود به دیگران سرویس های بی مورد می دهد، حتی برای کسانی که از او قدردانی نمی کنند، تا احساس کنند مورد نیازشان هستند.
۱۶- درک منفی از خود، از بدترین نشانه های کمبود عزت نفس است
کم بودن عزت نفس به اشکال مختلف خود را نشان می دهد، اما حس عدم خودباوری و درک منفی نسبت به خود خیلی بد است، خیلی زیاد! عدم تصور اینکه مردم شما را همانطور که هستید دوست دارند یا می پذیرند از علائم عزت نفس پایین است.
چرا نبود عزت نفس باید درمان شود؟
همانطور که مشاهده کردید، علائم نبود عزت نفس، کم نیستند، موارد بسیار دیگری را هم می توان به این لیست بلند بالا علائم پایین بودن عزت نفس اضافه کرد. اگر یک یا چند مورد از آنها را در خود مشاهده می کنید، حتما باید برای درمان قطعی نشانه های عزت نفس پایین اقدام سریع انجام دهید.
فردی که عزت نفس ندارد، در واقع هیچ چیز ندارد!
هر چقدر برای موفقیت های مالی، تحصیلی و اجتماعی تلاش کنید، اما اگر نشانه هایی از نبود عزت نفس در شما دیده می شود، به جایی نخواهید رسید. بی دلیل نیست که عزت نفس را بزرگترین دارایی انسان می دانند.
پیشنهاد ویکی روان برای درمان علائم پایین بودن عزت نفس چیست؟
بارهای در ویکی روان درباره تکنیک های بهبود میزان عزت نفس صحبت کردیم، اما بهترین و قطعی ترین راه برای درمان علائم پایین بودن عزت نفس کمک گرفتن از یک متخصص روانشناس به نام مشاور عزت نفس می تواند بهترین گزینه باشد.
شما دوست عزیز می توانید از سراسر جهان، در سایت مشاوره روانشناسی ویکی روان با مشاور دلخواهتان جلسه مشاوره روانشناسی برای درمان قطعی علائم عزت نفس پایین برگزار کنید.
تمام جلسات در ویکی روان به صورت صوتی و تصویری برگزار می شوند، برای مشاهده لیست مشاورین روی دکمه زیر کلیک کنید:
