اختلال نوموفوبیا چیست؟
در مورد نوموفوبیا گفته میشود که اگر به شما بگویند قرار است تلفن همراهتان به مدت یک هفته در یک محفظه امن نگهداری شود و شما حق نگاه کردن، لمس کردن و حتی استفاده از آن را ندارید، چه عکسالعملی نشان میدهید؟
دانههای عرق روی پیشانیتان مینشیند؟
لبهایتان میلرزد؟ مانند بچههای دو ساله کج خلقی میکنید؟
یا اینکه نمیدانید چه عکسالعملی نشان دهید؟
این میتواند از نشانه های اعتیاد به موبایل باشد.
فهرست موضوعات بررسی شده
- بیماری نوموفوبیا – Nomophobia – چیست؟
- حالا این نوموفوبیا چی هست؟
- علائم و نشانه های نوموفوبیا کدامند؟
- نشانههای جسمی نوموفوبیا
- نشانههای روانشناختی
- نشانههای رفتاری اختلال نوموفوبیا
- عوارض ابتلا به نوموفوبیا
- عوارض جسمانی
- پیامدهای اجتماعی ابتلا به نوموفوبیا
- چه کار کنیم که وابستگی مان به موبایل کمتر شود؟ راه های درمان نوموفوبیا
- آموزش آرامش ذهنی
- آموزش این تفکر که موبایل یک وسیله است و نه چیز دیگر
- آموزش راه حل جایگزین
- درنظر گرفتن ساعت مشخص برای فرد
بیماری نوموفوبیا – Nomophobia – چیست؟
طی ۵ سال اخیر محققان مختلفی از سراسر دنیا به بررسی و تحقیق درباره تاثیر فناوریهای جدید از جمله تلفن همراه بر سلامت کاربران پرداخته اند.
ترس از جدا شدن از تلفن همراه، بیماری است که در علم روان شناسی نوموفوبیا نامیده میشود و به معنی ترس از بدون موبایل بودن است.
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
یک دقیقه هم آرام و قرار نداشتم، مدام دلم میخواست با همه گلاویز بشم.
ذهنم یک لحظه هم آرامش نداشتم.
رغبت نداشتم کاری انجام بدهم.
برای بار هزارم داخل کیفم را نگاه کردم. نه اونجا هم نبود.
دوست داشتم زودتر از محل کارم مرخصی ساعتی بگیرم و برگردم خانه.
آخه گوشیم تو خونه جا مانده بود چطور میتونستم تا ساعت چهار بعدازظهر صبرکنم که به خانه برگردم.
پیامهای اس ام اس، تماسهایی که رد شده بود، از همه مهمتر پیامهای تلگرام و گروههایی که در آن عضو بودم.
همه همکاران و دوستانم فکر میکردند که من مریض شدم.
چون هر وقت من را میدیدند، تو مهمونی، محل کار یا حتی وقت خرید کردن موبایلم جزو جدانشدنی من شده بود.
هر کس میرسید توصیهای بهم میکرد و سعی میکرد از بدیهای وابستگی به تلفن همراه بهم بگه.
خودم هم از این وضعیت خسته شده بودم و بیشتر از این احساس میکردم از نظر جسمی هم دچار مشکل شدم.
خوابم به هم خورده بود، سردرد داشتم، همیشه احساس خستگی و بیحوصلگی داشتم و از همه بدتر اینکه وقتی موبایلم در کنارم نبود احساس خلا میکردم.
تا اینکه تصمیم گرفتم گشتی تو اینترنت بزنم تا راهی پیدا کنم که از شر این بلا خلاص بشم و معلوم شد که نشانههای من از اعتیاد به موبایل گذشته و من دچار نوعی اختلال به نام نوموفوبیا هستم که به تازگی شناخته شده است.
حالا این نوموفوبیا چی هست؟
نوموفوبیا در اصل به معنای ترس از نداشتن یا نبودن تلفن همراه است.
ترس و استرس افراطی و غیرمنطقی که به هنگام نبود تلفن همراه در فرد ایجاد میشود نوموفوبیا نام دارد.
اگر چه این نوع بیماری کاملا جدید است اما بسیار شایع بوده و میلیونها نفر را در سراسر دنیا تحت تاثیر قرار داده است
در تحقیقاتی که انجام شده است نشان میدهد زنان بیشتر از مردان درگیر این بیماری میشوند
در مقایسه با ۶۱ درصد مردانی که میترسند از گوشی خود جدا شوند، ۷۰ درصد زنان هستند که این ترس را در خود دارند.
البته در مقابل تحقیقات نشان میدهد که بیشتر مردان هستند که تمایل دارند دو گوشی همراه خود داشته باشند که اگر یکی از آنها را از دست دادند دچار استرس زیادی نشوند.
البته باید گفت که بیشترین افرادی که هنگام جدا شدن از تلفن همراه عرق سرد روی پیشانیشان مینشیند.
کنترل خود را بر روی شرایط از دست میدهند.
اضطراب زیادی را تجربه میکنند نسل جوان هستند و علائم این بیماری در سنین ۱۸ تا ۳۲ بیشتر و با شدت و مدت بیشتری دیده میشود.
علائم و نشانه های نوموفوبیا کدامند؟
فرض کنید یک روز که از منزل بیرون میروید، در نیمه راه به یاد بیاورید که تلفن همراهتان را جا گذاشتید.
چه احساسی به شما دست میدهد و چه هیجانی را تجربه میکنید.
این یک آزمایش ساده است تا ببینید آیا شما نیز نشانههای نوموفوبیا را دارید یا نه؟
این بیماری یا بهتر است بگوییم اختلال روانی دارای نشانههایی است که اگر فرد آنها را در خود میبیند بهتر است نسبت به وضعیت خود آگاهی بیشتری پیدا کند و درصدد برطرف کردن این علائم باشد.
نشانههای جسمی نوموفوبیا
علائم جسمی از مهمترین و آشکارترین نشانههای این بیماری هستند که از جمله میتوان میتوان به:
استرس داشتن و آستانه تحمل پایین، تعریق زیاد و… در موقع عدم توانایی در استفاده از تلفن همراه به هر دلیلی اشاره کرد
در این مواقع که فرد از موبایل خود جدا میشود احتمالاً به تپش قلب، درد قفسه سینه و تندی تنفس دچار میشود.
نشانههای روانشناختی
نشانههای روانشناختی شامل عوامل پیچیدهای از جمله نوع تفکر فرد و تجربه هیجانهایی میشود که به آن دچار میشود.
دیدگاههای منفی نسبت به خود، عزت نفس پایین، برونگرایی یا درونگرایی شدید، تکانشگری و هیجانخواهی منفی از عواقب بد وابستگی به تلفن همراه هستند.
در این گونه نشانهها فرد تمام هویت خود را در داشتن و همراه بودن تلفن همراه خود میبیند.
او فکر میکند بدون این وسیله قادر به انجام هیچ فعالیت اجتماعی نیست و دلیل آن این است که این روزها تلفن همراه تنها کاربرد تماس برقرار کردن ندارد.
بلکه شامل تمام فعالیتهایی از جمله عکس گرفتن، ذخیره کردن اطلاعات، ارتباط در شبکههای اجتماعی و… میشود که فرد با موبایل خود انجام میدهد و میبینید بیش از نیمی از کاربران تلفن همراه، در صورت تمام شدن شارژ باتری یا به همراه نداشتن تلفن خود دچار اضطراب میشوند.
یا هنگامی که موبایلشان را در منزل جا میگذارند، احساس ترس و استرس به آنها دست میدهد.
در موارد شدیدتر ترس از دست دادن تلفن همراه همیشه ذهن فرد را به خود مشغول میکند.
نشانههای رفتاری اختلال نوموفوبیا
افرادی که دچار وابستگی به تلفن همراه خود هستند، برای پیشگیری از اضطراب، تلفن خود را همیشه فعال نگه میدارند.
آنها همیشه با خود شارژ به همراه دارند، شماره تلفنهای متعدد دارند.
همیشه به دلیل ترس از گم شدن تلفن، یک تلفن اضافه به همراه دارند.
عوارض ابتلا به نوموفوبیا
عوارض و پیامدهای زیادی برای استفاده طولانی مدت از گوشیهای تلفن همراه و وابستگی به آن مطرح شده است که در اینجا به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
عوارض جسمانی
احتمال ایجاد و گسترش تومورهای سرطانی و آسیبپذیری بدن در برابر عوامل:
- بیماری زا
- اختلالات خواب
- فراموشی
- سردرد و افسردگی
- احساس داغی در داخل سر
- افزایش احتمال ابتلا به آلزایمر
- و بروز مشکلات ژنتیک از جمله اصلیترین آسیبهای جسمانی
است که فرد دچار این وابستگی به آن مبتلا میشود.
حتی بروز اختلالات جنسی و کاهش توان باروری و نهایتا ناباروری نیز از عواقب ناخوشایند این بیماری عنوان شده است.
به دلیل استفاده زیاد و طولانی مدت از دستها، خطر ابتلا به التهاب مفاصل انگشتان نیز بیماری شایعی در این افراد است.
پیامدهای اجتماعی ابتلا به نوموفوبیا
وابستگی به تلفن همراه یا همان نوموفوبیا منجر به اختلال در درس خواندن، فعالیتهای روزانه، کار، روابط خانوادگی و زندگی اجتماعی میشود.
فرد دچار اختلال را از جمع روابط صیمانه خانوادگی دور کرده و باعث میشود هوشیاری کمتری نسبت به محیط اطراف خود داشته باشد
فرد با گذراندن ساعتهای زیادی با تلفن همراه خود کمکم علاقه خود را به محیط اطراف از دست میدهد.
چه کار کنیم که وابستگی مان به موبایل کمتر شود؟ راه های درمان نوموفوبیا
راههای درمان متعددی برای درمان این وابستگی و کاهش پیامدهای منفی آن وجود دارد.
اما در همه این راههای درمان سعی میشود که به بیماری که این علائم را دارد آموزشهای مبتنی بر کاهش استرس و راهکارهای جایگزین کردن موبایل آموزش داده شود.
بهترین راه حلی که میتوان برای درمان نوموفوبیا مطرح کرد این است که:
شخص نیاز خود به تلفن همراه را کم کند و کمکم سعی کند این وسیله را غیر از مواقع لزوم از خود دور نگه دارد
البته در زندگی امروز این امر بسیار سخت و تقریبا غیر ممکن است اما باید سعی شود تا وابستگیهای روانی به این دستگاه را از بین برد.
برخی از رایج ترین راهکارها شامل موارد زیر میشود:
آموزش آرامش ذهنی
در این روش به بیمارانی که دچار علائم جسمی از جمله تپش قلب،گرفتگی عضلات و… میشوند راههایی از جمله کاهش اضطراب آموزش داده میشود که شامل تمرینهای آرامسازی بدن و دور کردن تنش عضلانی است.
آموزش این تفکر که موبایل یک وسیله است و نه چیز دیگر
مثلا به بیماران آموزش داده میشود اخبار روزمره را از روی تلفن همراه خود پیگیری نکنند و تنها برای برقراری تماس از آن استفاده کنند.
آموزش راه حل جایگزین
به بیشتر مبتلایان توصیه میشود همیشه همراه خود یک کارت تلفن داشته باشند تا هر وقت که نتوانستند از گوشی تلفن همراهشان تماس بگیرند، از آن کارت استفاده کنند.
در ضمن لیستی از مخاطبان و شماره تلفنهای افرادی که با آنها در ارتباط هستند را تهیه نمایند تا در صورت گم کردن تلفن همراه با آنها در ارتباط بمانند.
درنظر گرفتن ساعت مشخص برای فرد
باید سعی کرد برای درمان نوموفوبیا استفاده فرد را از این وسیله محدود کرد و تنها وقتی از آن استفاده کند که نیاز به زنگ زدن داشته باشد.
برای مثال میتواند، بازیهای گوشی را پاک کند یا از برنامههای اینترنتی آن کمتر استفاده کند.
لزومی ندارد که شبها اخبار را از اینترنت بگیرد، باید فرد تنها به گوشی خود به عنوان یک وسیله ارتباطی ساده نگاه کند
یا اینکه به جای عضویت در چندین شبکه اجتماعی حداقل در یک شبکه فعالیت داشته باشد.
به همین خاطر میتوانید به بخش مشاوره روانشناسی سایت ویکی روان مراجعه و از خدمات مشاوره آنلاین استفاده نمائید.