تشخیص خوب بودن مشاور و روانشناس اصلا کار ساده ای نیست، اما یادتان باشد اولین قدم برای شرکت در جلسات روان درمانی آشنایی با ویژگی های یک مشاور خوب است. اگر این مرحله را با دقت انجام ندهید، تمام زحمات شما به باد خواهد رفت. صرف داشتن مدرک در رشته روانشناسی به معنی خوب بودن مشاور نیست، بلکه معیارهایی برای تشخیص مشاور خوب وجود دارد که باید از آن مطلع باشید. در ادامه این مطلب سایت مشاوره روانشناسی ویکی روان به بررسی دقیق خصوصیات یک مشاور خوب می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
راه تشخیص خوب بودن مشاور چیست؟
با بخش مقاله های مرتبط با روانشناسی در سایت ویکی روان همراه باشید.
گوش دادن باید آسان ترین بخش کار یک درمانگر باشد، درست است؟ نه کاملا. هنر گوش دادن یک مهارت چند وجهی است که شامل چیزی فراتر از انتظار منفعلانه در حین صحبت کردن فرد دیگر است.
یک درمانگر خوب نه تنها کلمات شما را می شنود، بلکه آن ها را درک می کنند. اگر حین صحبت حواستان پرت می شود – مثلا ساعت، فهرست مواد غذایی، یا چیز دیگری – نشانه این است که شاید وقت آن رسیده باشد که فرد جدیدی را ببینید. به همین دلیل باید بدانید ویژگی های مشاور خوب چیست؟
چرا باید خصوصیات مشاور روانشناس خوب را بدانم؟
معیارها انتخاب مشاور روانشناس کاملا مشخص است، اگر نتوانید مشاور مورد نظر را انتخاب کنید مسیر را بیهوده طی کرده اید. گاهی یک مشاور تمام ویژگی های خوب را دارد، اما نمی تواند مشکل شما را حل کند چون شما ارتباط لازم با او را برقرار نکرد اید. پس باید بدانید یک مشاور روانشناس خوب چه ویژگی هایی دارد و شما چه نیازهایی دارید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
تمام ویژگی های مشاور خوب از دید روانشناسی
در ادامه روش هایی برای پی بردن به ویژگی مشاور خوب از دید روانشناسی را بررسی می کنیم.
1- احساس می کنید انتخاب شده اید
درمانگر شما باید افکار، احساسات، اعمال و تجربیات شما را تایید کند. این به این معنی نیست که آن ها با هر چیزی که شما می گویید یا انجام می دهید موافق هستند. در واقع، تفاوت مهمی بین اعتبارسنجی و تایید وجود دارد.
اعتباربخشی، نوعی تصدیق و پذیرش است. درمانگری که باعث می شود شما احساس اعتبار کنید، آنچه به او می گویید را به عنوان حقیقت تجربه خود تایید می کند.
درمانگری که باعث می شود شما احساس اعتبار کنید، آنچه به آن ها می گویید را به عنوان حقیقت تجربه تایید می کند. تایید در کنار جهت مخالف آن، عدم تایید یک قضاوت ارزشی است. یک درمانگر خوب سعی می کند از قضاوت های ارزشی در مورد آنچه فکر می کنید، می گویید، یا انجام می دهید، اجتناب کند.
2- آن ها چیزی را می خواهند که برای شما بهترین باشد
یک درمانگر خوب برای ارائه منابع و توصیه ها و همچنین احترام به شما عمل می کند. هرگز نباید احساس کنید که درمانگرتان شما را مجبور به انجام کاری می کند که نمی خواهید انجام دهید، این راه تشخیص مشاور خوب از بد است. چون هدف روانشناسی بهبود وضعیت فعلی است نه اجبار به انجام ناخواسته ها!
شما در مورد درمان خود چند انتخاب پیش رو دارید. مانند نوع دیگری از درمان حرفه ای یا توقف درمان برای چند هفته. یک درمانگر حرفه ای تصمیم شما را می پذیرد، حتی زمانی که ممکن است شخصا به آن ها خدمت نکند. پس برای شناخت ویژگی یک مشاور خوب باید به نوع رفتارش با خودتان پی ببرید.
این مطالب ویکی روان را از دست ندهید:
3- درمانگر شما در حوزه تخصص خود کار می کند
درمانگران دارای یک استاندارد اخلاقی هستند که در محدوده صلاحیت و تخصص آن ها عمل می کنند. اکثر پزشکان تجربه و آموزش قابل توجهی در زمینه های بالینی متعدد، مداخلات درمانی، و جمعیت ها دارند. در هنگام جستجوی یک درمانگر، مراجعین باید اطمینان حاصل کنند که درمانگر در مورد موضوعی که به دنبال درمان آن هستند، آموزش و تجربه خاصی دارد. درمانگران باید در مورد حوزه های تخصص خود با مراجعه کننده و همچنین هر حوزه ای که در محدوده عمل آن ها نیست، باز و شفاف باشند.
در ویکی روان تخصص هر مشاور روانشناس در صفحه او قید شده تا مراجعین بتوانند بر اساس مشاهدات جلسه رزرو کنند.
4- تشخیص روانشناس خوب : آن ها ارتباط دهنده قوی هستند
یک درمانگر قوی و باتجربه بیش از آنچه صحبت می کند گوش می دهد. اما در حالی که گوش دادن بخش مهمی از کار یک درمانگر است، نباید به قیمت مهارت های صحبت کردن تمام شود.
یک درمانگر یک مربی هم هست و به این ترتیب، آن ها باید بتوانند مفاهیم را درک کنند و علائم را به گونه ای توضیح دهند که شما قادر به درک آن ها باشید. اگرچه اکثر درمانگران سالها تحصیل کردهاند، اما به جای زبان علمی زبان آنها باید قابل فهم باشد.
5- آن ها روند کار را با شما چک می کنند
برای تشخیص مشاور خوب باید روند کاری او را بررسی کنید. هدایت رابطه درمانگر و مراجع ممکن است برای شما تازگی داشته باشد. مطرح کردن برخی موضوعات خاص با درمانگر، مانند احساس نارضایتی از روند پیشرفت درمان، شاید ناراحت کننده باشد.
به عنوان یک متخصص آموزش دیده، درمانگر شما باید راحت تر این بررسی ها را انجام دهد. آن ها باید به طور مرتب از شما بپرسند که فکر می کنید درمان شما چگونه پیش می رود و براساس آن سازگار شوند.
ابزارها، استراتژی ها، تکنیک ها و منابع مورد استفاده خارج از جلسه مورد بحث قرار می گیرند. کار درمانی هم در داخل و هم در خارج از جلسه درمان اتفاق می افتد. درمانگران باید منابع و ابزارهای دیگری را برای مراجعین (متناسب و فردی) فراهم کنند تا از آن ها برای بهبود و تقویت کاری که در جلسه درمان رخ می دهد، استفاده کنند.
6- آن ها برای آموزش خود وقت می گذارند
این نکته یکی از ویژگی های یک مشاور خوب است.
در حالی که درمانگر شما ممکن است متخصص حوزه های خاصی از روان شناسی انسان باشد، این بدان معنا نیست که آن ها همه چیز را می دانند. با توجه به اینکه آن ها چقدر تمرین کرده اند و چقدر تخصصی هستند، برخی از مواردی که مطرح می کنید ممکن است برایشان تازگی داشته باشد و این کاملا طبیعی است.
درمانگر شما باید وقتی چیزی نمی داند، آشکارا آن را بپذیرد. با این حال، آن ها می توانند با مطالعه مقالات علمی، شرکت در سمینارها و کنفرانس ها و مشورت با همکاران، نهایت تلاش خود را برای یادگیری بیشتر انجام دهند. در مقاله فرق روانشناس و مشاور کامل در مورد این موضوع توضیح دادیم.
7- ویژگی یک مشاور خوب قابل اعتماد و قابل دسترس بودن او است
اعتماد نیز یکی از مولفه های حیاتی اتحاد درمانی و مسلما مهم ترین جنبه ایجاد پیوند قوی بین درمانگر و درمانجو است. یک راه تقویت اعتماد در طول زمان این است که درمانگر به دنبال درک واقعی نگرانی ها و نقطه نظر مشتری از طریق گوش دادن فعال، حضور و تمرکز در طول جلسه، و پرسیدن سوالات متفکرانه باشد.
شاید فکر کنید روانشناس مرد یا زن انتخاب کنم؟ جنسیت تاثیر مستقیم بر نتیجه جلسات روان درمانی ندارد.
8- شما آن ها را به عنوان یک هم پیمان و فردی قابل اعتماد می بینید
درمانگر شما بهترین دوست، مربی یا رئیس شما نیست. اگرچه یک درمانگر می تواند شما را به سمت چیزی که به دنبال آن هستید هدایت کند، اما نقش آن ها این نیست که به شما بگویند چه کاری انجام دهید و چگونه آن را انجام دهید!
راه تشخیص مشاور خوب این است که او به عنوان یک هم پیمان عمل می کند. آن ها از همان جلسه اول با هم تلاش می کنند تا پیوندی با شما برقرار کنند که مبتنی بر اعتماد متقابل است. این به عنوان یک اتحاد درمانی شناخته می شود.
9- آن ها اعتماد شما را جلب می کنند.
صحبت از اعتماد، یکی از مهم ترین مولفه ها در رابطه شما با درمانگر است چون وقتی به او اعتماد نداشته باشید نمی توانید نتیجه بگیرید! یک منبع تحقیقی در سال ۲۰۱۹، در چالش هایی که بین روان درمانگران و مشتریان به وجود می آید، نقش اعتماد را حیاتی توصیف کرد.
پیشنهاد می کنیم مقاله چه کسانی به مشاوره نیاز دارند را در ویکی روان مطالعه کنید.
10- به مرور متوجه تغییر در خودتان می شوید
از خصوصیات یک مشاور خوب این است که تغییرات مثبت زیادی در شما ایجاد می کند، البته نیاز به همراهی و تلاش شما هم است.
تغییر، به خصوص تغییر معنادار، زمان می برد. به گفته انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، طول درمان به فرد و شرایطی که دارد بستگی دارد. اینکه مراجع بداند مشاور روانشناس کیست و چه کمکی از او بر میاید در روند جلسات تاثیر دارد. برای تشخیص مشاور خوب باید به تغییراتی درونی خود توجه کنید.
برخی از انواع درمان طولانی تر از بقیه است. به عنوان مثال، گفتار درمانی تمرکز گسترده تری دارد و بنابراین اغلب برای مدت طولانی تری نسبت به رفتار درمانی شناختی (CBT) که بر دستیابی به اهداف خاص تمرکز دارد، ادامه می یابد.
با توجه به آنچه گفته شد از خصوصیات مشاور روانشناس خوب این است که شما باید اثرات درمان را در عرض یک ماه یا بیشتر از شروع درمان متوجه شوید. این ها به خصوص در ابتدا کوچک خواهند بود.
به گفته APA، برای نیمی از افرادی که به دنبال درمان هستند، به طور متوسط ۱۵ تا ۲۰ جلسه طول می کشد تا علائم برطرف شده را گزارش کنند. حدودا ۳ تا ۵ ماه درمان هفتگی است. اما موضوع جلسه تاثیر زیادی بر تعداد جلسات دارد.
11- آن ها درخواست بازخورد می کنند
درمانگران دریافت بازخورد از مراجعین خود را آغاز می کنند تا ارزیابی کنند چگونه تجربه کلی درمانی پیش می رود و در ارائه نتایج درمانی موفق و ادامه تقویت اتحاد درمانی ضروری است. چک کردن دوره ای می تواند در ارزیابی اهداف درمان، مداخلات و برنامه ریزی درمان برای انطباق با نیازهای منحصر به فرد مشتری در طول فرآیند درمان و تقویت همکاری، ارتباط باز و رابطه مفید باشد.
مشاوران پیشنهادی ویکی روان:
12- ویژگی مشاور خوب به چالش کشیدن شما با احترام است
سبک های مختلف درمان، تاکتیک های متفاوتی را برای تحریک رشد شخصی انتخاب می کنند. روان کاوی شامل بررسی ناخودآگاه است، در حالی که انسان گرایی پشتیبانی عاطفی برای شما فراهم می کند تا به عنوان یک فرد رشد کنید.
برخی از سبک های درمان شامل زیر سوال بردن الگوهای تفکر غیرمنطقی هستند. این کار باید با احترام انجام شود، بدون اینکه احساس بدی نسبت به روش هایی داشته باشید که ممکن است به شما خدمت نکنند. اگر درمانگر شما احساس حماقت، آسیب دیدگی یا گناه کرد، وقت آن است که در این رابطه تجدید نظر کنید.
13- روانشناس خوب می تواند طیف وسیعی از راه حل ها را ارائه دهد
هیچ برنامه درمانی تک بعدی وجود ندارد. گاهی اوقات، تکنیک هایی که برای یک مشتری کار می کنند – چه آرام سازی عضلانی پیشرونده، تعیین هدف یا مدیتیشن – برای مشتری دیگر موثر نیست.
اگرچه مهم است برای امتحان کردن چیزهای جدید مشتاق و پذیرا باشید، اگر مداخله خاصی برای شما کارساز نیست، درمانگر شما باید بتواند پیشنهادها دیگری ارائه دهد. آن ها آنجا هستند تا یک جعبه ابزار را به جای یک ابزار واحد به شما پیشنهاد دهند. این دیگر مشخصه مشاور روانشناس خوب است.
14- مشاوران خوب گزینه های جایگزین را در نظر می گیرند
درمانگر شما اینجاست تا به شما در شناسایی نیازهایتان کمک کند و گاهی اوقات، آن ها ممکن است اشتباه کنند و شما را به سمتی هدایت کنند که احساس نکنید واقعا در آن لحظه به چه چیزی نیاز دارید.
به عنوان مثال، اگر درمانگر شما را تشویق می کند تا جنبه هایی از دوران کودکی خود را کشف کنید، اما یک نگرانی مهم تر در توانایی شما برای عملکرد روزانه اختلال ایجاد می کند، ممکن است زمان تغییر جهت باشد.
ویژگی های مشاور خوب مثل این است که شما روی صندلی راننده نشسته اید. درمانگر شما باید نسبت به تعویض دنده ها براساس آنچه احساس می کنید به آن نیاز دارید، آزاد باشد.
15- تشخیص روانشناس خوب با سرعت روند درمان ممکن است
یعنی آن ها در درمان شما عجله نمی کنند! هم شما و هم درمانگرتان باید در مورد اهداف درمان و جدول زمانی تخمینی برای رسیدن به این اهداف همسو باشید. این بحثی است که شما باید در مراحل اولیه درمان خود داشته باشید.
همچنین مهم است با گذشت زمان این برنامه را دوباره ارزیابی کنید. اگر درمان شما همانطور که در ابتدا برنامه ریزی کرده بودید پیشرفت نمی کند، شاید زمان زیادی برای تمرین بین جلسات درمانی اختصاص نداده باشید، یا درمان سخت تر از آن چیزی است که پیش بینی می کردید؛ یک مشاور روانشناس خوب به این موارد انعطاف پذیری و سازگاری نشان خواهد داد.
16- از خصوصیات یک مشاور خوب توجه به تمام جنبه های هویت شما است
در حالی که بسیاری از مردم به دنبال درمانگری می گردند که پیشینه ای مشابه با آنها داشته باشد، بعید است که مشاور شما در تمام جنبه های هویت شما، از گرایش جنسی گرفته تا سیستم اعتقادی و هویت طبقاتی شما با شما تفاهم داشته باشد.
این اشکالی بزرگی نیست. ویژگی یک مشاور خوب این است که تلاش می کند تا بفهمد از کجا آمده اید و چگونه احساسات و تجربیات شما را بازی می دهند. گاهی اوقات، آنها ممکن است از درمان هایی که با پیشینه شما مطابقت دارد استفاده کرده یا اجتناب کنند.
17- آن ها روی صندلی عقب می نشینند
بدیهی است که درمان برای شماست. برخلاف دوستی، روان درمانی مبتنی بر تبادل متقابل نیست. یک درمانگر حرفه ای هرگز نباید از جلسات شما برای رفع نگرانی های خود استفاده کند. البته به این معنی نیست که درمانگر نمی تواند شخصیت منحصر به فرد خود را نشان دهد یا گاهی تجربیات شخصی مرتبط را به اشتراک بگذارد. نکته مهم این است که تمرکز روی شما باقی بماند. اگر این کار را نکند، یک پرچم قرمز است.
در واقع چیزی که زیادی در سایت ویکی روان تاکید بر آن داریم این است که از خصوصیات یک مشاور خوب عدم نگاه شخصی به مشکلات و چالش های مراجع است. بلکه جلسات باید بر اساس داده های علمی و روانشناسی انجام شود.
18- مشاوران خوب به شما ابزار انجام کار را می دهند
درمان، کار چالش برانگیز و دردناکی است. شما قدم برداشتهاید از یک متخصص کمک بگیرید و این چیزی است که باید به آن افتخار کنید.
درخواست کمک تنها شروع کار است. در حالی که درمانگر شما نمی تواند کار مورد نیاز شما را انجام دهد، آن ها می توانند منابع و پشتیبانی لازم برای کسب بینش های جدید، توسعه مهارت های جدید و اتخاذ عادات جدید را در اختیار شما قرار دهند.
19- شما می توانید ارزش کار خود را با هم ببینید
یکی از مهم ترین نشانه ها و ویژگی های مشاور خوب، احساس شما نسبت به کارتان با آنهاست. اگرچه درمان میتواند از همه جهات چالش برانگیز باشد، اما باید در مورد اینکه جلسات ختم می شود احساس مثبتی داشته باشید.
تشخیص مشاور خوب از بد از طریق حسی که به شما التقا می کند ممکن است. یک درمانگر خوب اعتماد به نفس را القا می کند و باعث می شود نسبت به کاری که انجام می دهید امیدوار باشید.
20- تشخیص مشاور خوب و قیمت جلسات
هزینه جلسات هیچ ارتباطی با کیفیت کار مشاور ندارد! سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران هر ساله نرخ مصوب جلسات مشاوره را اعلام می کند. البته بر اساس میزان تجربه مشاوران آنها می توانند قیمت بیشتری تعیین کنند، اما تشخیص روانشناس خوب با قیمت جلسات ممکن نیست.
ما در ویکی روان قیمت جلسات را بر اساس اعلام سازمان نظام تعریف می کنیم، می توانید از صفحه لیست مشاوران ویکی روان هزینه جلسات را مشاهده کنید.
جمع بندی در مورد راه های تشخیص مشاور خوب از بد
پیدا کردن یا تشخیص مشاور خوب ارتباطی به شانس ندارد. بالا 20 مورد از ویژگی های مشاور خوب را بیان کردیم که می توانید به راحتی در یک جلسه کوتاه آنها را بررسی کرده و مشاور را بسنجید.
در ویکی روان پیشنهاد می کنیم یا جلسه 15 دقیقه ای با مشاور مورد نظر رزرو کنید تا متوجه شوید فرد مورد نظر ویژگی های یک مشاور خوب را دارد یا خیر؟ روی سلامت روان خود ریسک نکنید، با مطالعه بالا خصوصیات یک مشاور خوب را یاد بگیرید و از آنها استفاده کنید.
شما دوست عزیز می توانید از سراسر ایران و جهان در جلسات مشاوره روانشناسی آنلاین و تلفنی ویکی روان شرکت کرده و با مشاور مورد نظرتان جلسه برگزار نمائید: