تنبیه جسمانی موثر نیست
روش‌های تربیت کردن در والدین امروزی با نسل گذشته فرق کرده است.
اما هنوز هم هستند والدینی که فکر می‌کنند تنبیه جسمانی به روش گذشتگان بهتر و موثرتر است و هنوز هم کاربرد دارد.
و با همین طرز تفکر در قبال رفتار نادرست فرزندان خود آنها را کتک می‌زنند؛ تنبیه بدنی روش تربیتی نادرستی است که عواقب آن تا سالیان سال در روح و فکر کودک باقی می‌ماند.
در واقع تنبیه بدنی به طور موقت رفتارهای ناخواسته و ازار دهنده را فرو می نشاند.
اما روش های تنبیهی به ندرت مشکلات را حل می کنند یا مانع دعوا و ستیز می شوند.
در واقع آنها اغلب مشکلات بیشتری نظیر افسردگی در کودک ایجاد می کنند.
فهرست موضوعات بررسی شده
پیامدهای تنبیه جسمانی کودک
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
عواقب تنبیه جسمانی کودک و یا کتک زدن بچه‌ها
- تنبیه جسمانی خیلی زود اثر آگاه‌کننده خود را از دست می‌دهد.
- مجازاتگر که در غالب موارد مادر و پدر کودک میباشد مجبور است هر بار بر شدت تنبیه بیافزاید که کودک از مجازات دچار ترس و اضطراب گردد و دیگر عمل بد خود را تکرار نکند یعنی هدفی که تنبیه‌کننده به دنبال آن است.
- در اثر این تشدید مجازات در اکثر موارد مجازاتگر عنان اختیار را از دست داده و لطمات شدیدی در حین حمله خشم بر کودک وارد می‌سازد که همان معنای سوء استفاده را زنده کرده و در نتیجه در بسیاری موارد بچه آنچنان صدمه خواهد دید که دیگر قابل جبران نخواهد بود.
- کودک کتک خورده از زمان طفولیت می‌آموزد که راه حل مشکلات، دعوا و ابزار خشم به دیگران است.
- پایین آمدن عزت نفس : «من بچه بدی هستم»، «من کسی نیستم»، «من لیاقت ندارم» مفاهیمی است که با رشد روند تفکری در ذهن کودک ایجاد شده و خود را پایین‌تر از دیگران خواهد پنداشت. زیرا مکرا در حین کتک خوردن این جملات را از دهان والدین خود شنیده است.
- معانی انتقام بجای آگاهی و عبرت در ذهن کودک شکل می‌گیرد و باعث می‌گردد بر منفی‌کاری خود بیافزاید.
- عدم اعتماد به دنیا. بالاخص در شیرخوارانی که در زیر یک سالگی از والدین کتک می‌خورند و یا با خشم با آنان رفتار می‌کنند، معنای دنیا، به عنوان مکان ناامن شکل می‌گیرد، زیرا مجازات از سوی افرادی اعمال شده است که اولین مراحل اتکاء و اعتماد را در انسان شکل می‌دهند یعنی مادر و پدر.
چرا نه به تنبیه بدنی؟
اشخاصی که تنبیه جسمانی می شوند نوعی بیگانگی، وحشت، تنفر، افسردگی یا دیگر اثرات منفی را احساس می کنند.
آنها ممکن است با در پیش گرفتن رفتار خرابکارانه یا پرخاشگری غیر مستقیم تلافی کنند و حلقه دردناک جنگ و جدل کنونی را گسترش دهند.
در واقع تنبیه بدنی کودک موجب هر چیزی به جز عشق می شود خواه قربانی گوشمالی، توبیخ یا سرزنش شوند یا بدتر،کتک بخورد.
در واقع تنبیه بدنی نوعی استفاده از تحقیر در تربیت بچه ها میباشد.
اگر وقتی کودکتان بد رفتاری می کند واکنش خوبی نشان ندهید و به تنبیه بدنی روی بیاورید، شما رشد رفتارهای مناسب و در نهایت تربیت نفس را برای کودک دشوار می کنید.
گفته ی قدیمی که می گوید”بدون چوب، کودک لوس می شود” عبارتی نادرست است.
رفتار شایسته، مناسب و اجتماعی نتیجه ی تربیت، آموزش و الگوی مناسب است، نه چوب و کتک.
بچه ها با تعلیم و تربیت و آموزش بهتر عمل می کنند تا با ترساندن و تلافی کردن.
وقتی هدفتان این است که برای حل مشکلات و به اصلاح رفتار منفی فرزندتان به او آموزش بدهید تقویت رفتار مثبت برای رسیدن به این هدف مؤثرتر است.
در واقع پژوهش های روانشناسی نشان می دهد که تقویت پاسخ های مثبت به جای تنبیه، پاسخ های منفی یادگیری را افزایش می دهد
به عنوان والد اگر به جای تنبیه بدنی فرزند خود بابت رفتاری بد، برای رفتارهای مثبت یا برای اجتناب از رفتارهای منفی به آنان پاداش دهید بچه های شادتر و مشارکت جوتر تربیت خواهید شد و در تربیت فرزند موفق بوده اید.
به منظور تربیت فرزندانی بهتر باید از تنبیه جسمانی و رفتارهای سمی با فرزندان خود جلوگیری کنید تا تاثیرات منفی بر آنها نداشته باشد.
برای هدف نهاییتان که می خواهید تربیت نفس را به فرزندانتان آموزش دهید این روش آنها را قادر خواهد کرد تا بزرگسالانی مستقل، سازگار و شاد باشند.
روش‌های جایگزین تنبیه جسمانی کودک چیست؟
روش‌های قاطع تر و بهتری از کتک زدن وجود دارد که بتواند یک انسان با شخصیت سالم و بهنجار تربیت نماید و نه یک موجود ضد اجتماع و انتقام جوی سوء استفاده‌گر.
به طور خلاصه باید دانست که برای برخورد با رفتارهای بد کودکان در ابتدا از پرت کردن حواس کودک، بی توجهی به آن رفتار (که باعث خاموش شدن رفتار غلط می‌شود).
سپس تذکر و کاهش پاداش‌ها.
و پس از آن از تنبیه‌های ساده مثلا جدا کردن وی در گوشه‌ای از اتاق، در مراحل شدید‌تر استفاده از حبس در اتاقی امن در مدتی محدود (برای ۱-۲ دقیقه).
البته پس از اینکه ابتدا به وی تذکر دادید که اگر به رفتار ناشایستش ادامه دهد با او این عمل انجام می‌شود.
یادتان باشد که قبل از اینکه به تنبیه کودک فکر کنید باید به تشویق کودک و تقویت رفتارهای بهنجاری بیندیشید.
راه‌های بهتر و عملی‌تر و موثرتر برای تنبیه فرزندان
۱. سعی کنید به جای تنبیه جسمانی طبع و مزاج کودک خود را بهتر بشناسید.
بعضی بچه‌ها در مقابل گرسنگی و یا سر و صدا و یا هرگونه تغییر فیزیکی دیگر بیش از سایر کودکان حساسیت نشان می‌دهند و اینها گروه بچه‌های مشکل را تشکیل می‌دهند.
وعده‌های غذای این کودکان و حتی دفعات شیر خوردن آنان در زمان شیردهی باید مکررتر و نزدیک‌تر باشد.
بعلاوه میزان سر و صدای منزل و صدای رادیو و تلویزیون را باید بسیار کم نمود و در اینصورت از بدخلقی و خشم آنان کاسته خواهد شد.
۲.گاهی اوقات پدر مادر ممکن است دچار مشکلاتی مانند اختلال کنترل تکانه (افرادی که نمی‌توانند غرایز و خشم خود را کنترل کنند) باشند.
در این صورت طرف مقابل نقش میانجی را برعهده خواهد داشت.
و هنگامی که علائم از کوره در رفتن را در همسر خود درک می‌کند باید به نحوی فعال‌تر نگهداری کودک را برعهده گیرد تا وی خونسردی خود را بدست آورد و او را کتک نزند.
۳. پدر و مادر باید در ایجاد انضباط در کودک همسو باشند.
هنگامی که کودک عملی ناهنجار انجام می‌دهد باید هر دو یک جور قیافه بگیرند، مثلا اگر کودک چیزی را پرتاب کرده یکی از والدین عصبانیت نشان داده و دیگری لبخند بزند مسلما عمل خطا تکرار خواهد شد.
۴. موثرترین و بحرانی‌ترین زمان ایجاد انضباط در کودکان بین ۱ تا ۵ سالگی است که معنای بله و نه در آنان شکل می‌گیرد.
بهترین واکنش به عمل خطا مانند پرت کردن اشیاء و کتک زدن و هل دادن کودکان (پس از آنکه با بی‌توجهی اولیه رفتار ناهنجار باز هم ادامه پیدا کرد).
ابراز قیافه‌ای اخمو، عصبانی و احیانا با صدای بلند (نه در حد داد زدن) خطاب کردن اوست و بالعکس در مورد اعمال خوب مانند بازی با دیگران و دادن اشیاء به والدین (به قصد کمک) پاسخ با آوای دلنشین و ملایم و لبخند مناسب و تشویق او به صورت کلامی (آفرین دختر عزیزم) خواهد بود.
۵. هرگز نباید به قصد رهایی از دست جیغ زدن کودک سعی در برآوردن خواسته وی به نحو فوری نماییم.
مثلا اگر کودک مکررا پا به زمین کوبیده و یک شی خطرناک یا شکستنی را درخواست می‌نماید و یا می‌خواهد خوراکی دلخواه خود را در ساعت نامناسبی بدست آورد نباید تسلیم وی شده و مطابق خواسته او رفتار نماییم.
زیرا در این صورت الگوی نامناسب رفتاری ایجاد شده و کودک سعی می‌کند در مراحل بعدی نیز از این طریق مشکلش را حل کند.
۶. اصل تربیت رفتار بالینی بر مداومت و تکرار استوار است نه بر تنبیه جسمانی . کودک باید درک کند که پاسخ ما به رفتار ناهنجار وی ثابت است. (یعنی والدین به قوانینی که وضع می‌کنند معتقد و متعهدند).
۷. هرگاه پدر و مادر خود را عصبانی حس می‌کنند باید بلافاصله هر وسیله‌ای که در دست‌شان است بر زمین بگذارند.
اکثر صدماتی که در طی مراحل خشم بر کودکان وارد می‌شود ناشی از ابزار و وسایلی مانند کمربند و خط‌کش و… میباشد.
در پایان اگر شما با فرزند خود دچار مشکل هستید و او را تنبیه می کنید پیشنهاد می کنیم از خدمات مشاوره روانشناسی آنلاین سایت ویکی روان که پیشرو در مشاوره خانواده و مشاوره روانشناسی با کارشناسان و مشاوران خانواده خبره می باشید، بهره مند گردید.
