مثلث عشق استرنبرگ یکی از نظریه های جالب در علم روانشناسی برای روابط عاطفی است. روانشناسان متعددی در رابطه با عشق نظریاتی ارائه دادهاند، که منعکس کننده گرایشات نظری آنها می باشد. مثلا فروید عشق را از دیدگاه روان پویشی بررسی کرد و آبراهام مزلو آن را در رابطه با سلسله نیازهای انسان به سوی خودشکوفایی مطرح کرد. رابرت استرنبرگ (Robert Sternberg) روان شناس دیگری است که نظریه مثلث عشق را مطرح کرد که دربرگیرنده پیچیدگیهایی است که در شکلگیری و تداوم رابطههای عاطفی پیش میآید، این نظریه با عشق در یک نگاه مغایرت دارد. در این مطلب دکتر پروانه صفایی مقدم روانشناس و مشاور سایت ویکی روان به بررسی تعریف مثلث عشق در روانشناسی می پردازند و آن را از دید علمی شرح می دهند.
فهرست موضوعات بررسی شده
نظریه مثلث عشق رابرت استرنبرگ
با مطالب روانشناسی در ویکی روان همراه باشید.
پیشنهاد می کنیم پیش از شروع مقاله تعریف عشق در روانشناسی را در ویکی روان مطالعه کنید چون به درک مثلث عشق استرنبرگ کمک می کند. بر طبق این نظریه عشق از 3 عنصر تشکیل شده است که وجود این سه عنصر برای عشق کامل ضروری است.
این سه مؤلفه عبارتند از:
در نظریه مثلث عشق از نظر استرنبرگ صمیمیت به معنای نزدیک بودن است که شامل:
احساس همدلی، وابستگی، درک متقابل، حمایت عاطفی، ارج گذاری و اعتماد است. تعهد به معنای تصمیم گیری جهت تداوم رابطه موجود و برنامه ریزی جهت ادامه بلند مدت آن است. شور و اشتیاق (شهوت) بر مبنای انگیزش های شهوانی و جذابیتهای جسمانی است.
بدین ترتیب بر مبنای نظریه مثلث عشق استرنبرگ عشق کامل یا آرمانی را عشقی میداند که شامل این 3 مؤلفه باشد. بسیاری سه ضلع مثلث عشق را کامل ترین نظریه برای عشق میان مردم و زن می دانند. البته انواع عشق ها زیاد است اما آن چیزی که در نظریه مثلث عشق استرنبرگ می خوانیم کامل ترین آنهاست.
چرا نظریه استرنبرگ اهمیت دارد؟
افراد زیادی درباره روانشناسی عشق نظر دارند و برای آن تعاریف زیادی بیان می کنند، اما یادتان باشد چیزی که از تحقیقات و جلسات مشاوره روانشناسی روابط عاطفی بین زن و مرد به دست آمده است، روابطی پایدار و طولانی با حفظ شرط کیفیت باقی خواهند ماند که خواسته یا ناخواسته مثلث رابطه عاطفی در آنها رعایت شده باشند.
همین نشان دهنده اهمیت مثلث عشق در روانشناسی است. چون در آن نیازهای عاطفی، روانی و جسمانی هر دو طرف تامین شده و انگیزه بالا جهت ادامه مسیر را دارند.
نظر رابرت استرنبرگ در مورد عشق
در صورت فقدان هر یک از این سه مؤلفه، عشق حاصله در مرتبهای پائین تر از عشق کامل خواهد بود.
مثلا استرنبرگ عشقی را که شامل دو مؤلفه صمیمیت و اشتیاق و فاقد تعهد باشد را عشق رمانتیک معرفی میکند. این عشق بر اساس دو جنبه جذابیت فیزیکی و عاطفی استوار است. امکان تداوم چنین عشقی در صورتی که مؤلفه تعهد به آن اضافه نشود زیاد نیست.
مطالب مشابه با نظریه مثلث عشق استرنبرگ در ویکی روان:
عشق ناقص در مثلث رابطه عاطفی
مثال دیگر در بیان مثلث عشق رابرت استرنبرگ، عشقی است که دارای مؤلفه شور و اشتیاق و تعهد است ولی فاقد صمیمیت است. چنین عشقی در این تئوری، «عشق ابلهانه» یا عشق افلاطونی معرفی شده است.
به این دلیل که زوج متعهد به ادامه رابطهای میشوند که صرفاً بر مبنای جذابیت شهوانی و فاقد شناخت و مهر است. بر این اساس عشق رفاقتی شامل مؤلفه صمیمیت و تعهد و بدون شور و اشتیاق شهوانی است.
عشق خواهر – برادری با این نوع عشق قابل قیاس است
همچنین زندگی زوجی که صرفا به خاطر فرزندانشان یا به دلایل مالی ادامه پیدا میکند فاقد شور و اشتیاق و صمیمیت می باشد. ولی مؤلفه تعهد همچنان برجاست، چنین عشقی عشق پوچ معرفی شده است.
تحقیقات در مورد مثلث عشق نشان میدهد که برداشت عشاق از تعهد، صمیمیت و اشتیاق شهوانی در نسلهای مختلف یکسان است. همچنین نقدهایی نیز بر این نظریه وارد است، مثلا در آن زمان بندی بروز و ظهور مؤلفههای مذکور مسکوت مانده.
همیشه سعی کنید این سه عنصر مثلث عشق استرنبرگ را در رابطه عاشقانه خود نگه دارید و به تعادل برسانید.
پیشنهاد ویکی روان برای استفاده از نظریه مثلث عشق استرنبرگ چیست؟
اگر به هر دلیل در روابط عاطفی خود دچار بحران می شوید یا رابطه از کیفیت مد نظرتان برخوردار نیست، پیشنهاد می کنیم موضوع را با مشاور روانشناس درمیان بزارید. متخصص روانشناس کمک می کند از دید دیگری به رابطه نگاه کرده و شرایط را فورا بهبود ببخشید.
شما دوست عزیز می توانید از سراسر ایران و جهان در سایت ویکی روان مشاوره روانشناسی آنلاین و تلفنی تهیه کرده و با دکتر پروانه صفایی مقدم یا دیگر اعضای تیم مشاوره جلسه غیرحضوری روانشناسی برگزار کنید. برای مشاهده لیست مشاورین روابط عاطفی روی دکمه زیر کلیک کنید: