دسته بندی موضوعات جنسی

تبعیض جنسیتی چیست؟ (انواع تبعیض های جنسیتی)

تبعیض جنسیتی (sex discrimination) اتفاقی ناگوار در زندگی هر فرد است. در واقع وجود انواع تبعیض های جنسیتی باعث می شود تا افراد احساس سر افکندگی و بی ارزشی داشته باشند و فکر کنند حق آنها خورده می شود. اتفاقا یکی از موضوعات همیشگی در جلسات مشاوره اینترنتی افزایش اعتماد به نفس در ویکی روان، به درمان اثرات سو ناشی از تبعیض جنسیتی مربوط می شود که در ادامه بیشتر به آن می پردازیم.

تعریف تبعیض جنسیتی چیست؟

با وبلاگ سایت ویکی روان همراه باشید.

تبعیض جنسیتی زمانی اتفاق می افتد که شما به دلیل مرد یا زن بودن با شما ناعادلانه رفتار می شود. اما اولین نکته این است که معنی تبعیض های جنسیتی با آزار و اذیت جنسی متفاوت است. کلمه جنسیتی به معنای ارتباط یا حتی لمس جنسی نمی باشد!

اگر تبعیض جنسیتی در هر یک از شرایط زیر رخ دهد غیرقانونی بوده و ممکن است بتوانید در مورد آن اقدامی انجام دهید:

  • اشتغال و آموزش
  • تحصیلات
  • هنگام ارائه کالا و خدمات، به عنوان مثال بانکداری، سرگرمی و حمل و نقل
  • مسکن
  • هر یک از فعالیت های انجام شده توسط مقامات دولتی، ادارات دولتی، مقامات محلی، پلیس و زندان ها
مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
فریبا روایی فریبا روایی
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان
فریناز خانی فریناز خانی
مشاور روانشناس
از 175,000 هزار تومان
سید محمد ستارزاده سید محمد ستارزاده
مشاور روانشناس
از 87,500 هزار تومان
پوریا رضائی پوریا رضائی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
علیرضا سروش علیرضا سروش
دکتری روانشناسی
از 100,000 هزار تومان
شیما شهرکی شیما شهرکی
دکتری روانشناسی
از 200,000 هزار تومان
سیما حداد سیما حداد
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان
پری سیما رستمی پری سیما رستمی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان

انواع تبعیض جنسیتی کدام است؟

تبعیض جنسیتی چیست

تبعیض جنسیتی می تواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد.

همچنین می تواند به شکل قربانی شدن یا آزار و اذیت باشد. تبعیض جنسیتی حتما نباید عمدی باشد، ممکن است شخصی بدون اینکه متوجه باشد، علیه شما تبعیض قائل شود که همچنان به عنوان تبعیض محسوب می شود.

قانون تبعیض جنسیتی اجازه تبعیض مثبت به نفع یک جنس را نمی دهد. به عنوان مثال، یک کارفرما مجاز به اصرار بر جذب یا ارتقاء زنان به یک شغل خاص نیست، زیرا زنان هنگام درخواست برای آن سمت، مورد تبعیض قرار گرفته اند.

تبعیض مثبت عمل مثبتی نیست که مجاز باشد. این قانون علاوه بر محافظت از شما در برابر تبعیض جنسیتی علیه مردان و زنان، از موارد زیر نیز محافظت می کند:

  • تبعیض در دوران بارداری و مرخصی زایمان
  • تبعیض به دلیل تغییر جنسیت به جنسیت دیگر (تغییر جنسیت)
  • تبعیض به دلیل ازدواج یا مشارکت مدنی
  • تبعیض به دلیل گرایش جنسیتی

۱- تبعیض جنسیتی مستقیم

تبعیض جنسیتی مستقیم این است که با کسی به دلیل جنسیت او رفتار خوبی نداشته باشیم و در شرایط مشابه با فردی از جنس دیگر رفتار خوبی داشته باشیم.

این نوع تبعیض جنسی زمانی اتفاق می افتد که به دلیل جنسیت شما، فردی از جنس مخالف در موقعیت مشابهی قرار می گیرد. مثلا، یک جمعی یا محیطی ورود رایگان به زنان ارائه می دهد اما برای ورود مردان هزینه دریافت می کند!

برای اثبات تبعیض جنسیتی مستقیم، به نمونه ای از جنس مخالف که در شرایط مشابه، بهتر از شما با او رفتار می شود را در نظر بگیرید

سوءاستفاده جنسیتی و آزار و اذیت انواع تبعیض مستقیم هستند.

نمونه هایی از تبعیض جنسیتی مستقیم عبارتند از:

  • اعتبار ندادن به زن شوهردار بدون امضای شوهر، در حالی که مرد متاهل الزامی به امضای همسر ندارد
  • عدم پذیرش حقوق زن برای وام مسکن به دلیل جنسیت او
  • یک کلوپ شبانه برای ورود مردان به دلیل جنسیت، هزینه بیشتری دریافت می کند
  • تبلیغ شغل برای “پیشخدمت”. این باعث می شود این شغل فقط برای مردان پذیرفته باشد

۲- تبعیض جنسیتی غیر مستقیم

تبعیض جنسیتی غیرمستقیم، قانون، خط مشی یا عملی است که احتمال دارد فردی از یک جنس خاص کمتر به آن دست یابد و این باعث می شود که جنس مخالف در نقطه ضعف قرار گیرد.

برای نمونه، تبعیض غیرمستقیم زمانی اتفاق می افتد که یک سازمان سیاست یا روش کاری خاصی داشته باشد که به طور یکسان برای هر دو جنس اعمال می شود، اما به دلیل جنسیت شما را در موقعیت نامناسب قرار می دهد. مثلا:

یک کارفرما تصمیم می گیرد الگوهای شیفتی را برای کارکنان تغییر دهد به طوری که آنها به جای ۳ بعد از ظهر در ساعت ۵ بعد از ظهر تعطیل شوند. اگر الگوی شیفت جدید بدین معنی باشد که آنها نمی توانند فرزندان خود را از مدرسه یا مهد به منزل بیاورند، کارکنان زن با مسئولیت های مراقبتی ممکن است در معرض آسیب باشند.

نمونه هایی از تبعیض جنسی غیر مستقیم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • کارفرمایی که تمام کارکنان خود را ملزم به کار تمام وقت می کند. بسیاری از زنان مسئولیت مراقبت از کودکان خردسال یا بزرگسالان وابسته را بر عهده دارند، بنابراین کار کردن تمام وقت برایشان نسبت به مردان بسیار دشوارتر است.
  • ارائه دهنده وام مسکن که فقط به افرادی که تمام وقت کار می کنند وام مسکن می دهد. به احتمال زیاد این بدان معناست که به زنان کمتر از مردان وام مسکن داده می شود زیرا زنان بیشتر از مردان به صورت پاره وقت کار می کنند.
  • اگر فکر می کنید که تبعیض جنسیتی غیرمستقیم رخ داده است، ممکن است بتوانید شکایت کنید. با این حال، اگر شخص یا سازمانی که از آن شکایت می کنید نشان دهد که دلایل واقعی برای قانون، سیاست یا عملکرد وجود دارد و هیچ ارتباطی با رابطه جنسیتی ندارد، این به عنوان تبعیض محسوب نمی شود.

تبعیض جنسی غیرمستقیم می تواند مجاز باشد اگر سازمان یا کارفرما بتوانند نشان دهند که دلیل خوبی برای این سیاست وجود دارد. این به عنوان توجیه عینی شناخته می شود.

مثالهایی از انواع تبعیض جنسیتی

انواع تبعیض جنسیتی

شناخت تعریف تبعیض جنسیتی در هر جامعه ضروری است، چون افراد باید احساس آرامش داشته باشند و از حقوق مشخصی برخوردار شوند. در ادامه این مطلب ویکی روان، به دیگر انواع تبعیضات جنسیتی از دید روانشناسی می پردازیم.

۱- تبعیض جنسیتی در کار و آموزش

غیرقانونی است که یک کارفرما به دلیل جنسیت شما نسبت به شما تبعیض قائل شود، این شامل همه کارفرمایان می شود. اکثر کارگران، از جمله کارمندان، کارکنان آژانس ها، کارآموزان و کسانی که دارای مشاغل آزاد هستند از تبعیض جنسیتی در محل کار خود رنج می برند. که به این صورت وجود دارد:

  • استخدام و گزینش
  • ترویج
  • آموزش، حقوق و مزایا
  • تعدیل و اخراج
  • شرایط و ضوابط کاری

قوانین خاصی برای محافظت زنان باردار یا در مرخصی زایمان از تبعیض در محل کار وجود دارد.

۲- پرداخت حقوق برابر در تبعیضات جنسی دیده نمی شود

قانون پرداخت حقوق برابر به شما این حق را می دهد که از نظر حقوقی در مقایسه با یک جنس مخالف از شما محافظت شود.

اگر فکر می کنید که با شما به طور مساوی رفتار نمی شود، ممکن است بتوانید شکایت کنید. اگر می خواهید این کار را انجام دهید، باید خود را با فردی از جنس مخالف مقایسه کنید که برای کارفرمای مشابه شما کار می کند

شما باید بتوانید نشان دهید که:

  • کار یکسانی انجام می دهید. این به معنی کارهایی است که مشابه یا کاملاً شبیه به کار شخص دیگر است.
  • در حال انجام کارهایی هستند که در یک مطالعه ارزیابی شغلی معادل شخص دیگر ارزیابی شده است.
  • کارهایی انجام می دهند که ارزش کاری برابر با شخص دیگر دارد. به عنوان مثال، شما باید از تلاش، مهارت و توانایی تصمیم گیری مشابه استفاده کنید.

۳- تبعیض در محل کار اگر مسئولیت مراقبتی دارید

اگر در محل کار به دلیل داشتن مسئولیت های مراقبتی مورد تبعیض قرار بگیرید، تحت حمایت قانون قرار می گیرید. مسئولیت های مراقبتی شامل مراقبت از فرزند شما یا برای مثال یک فرد مسن یا معلول است.

اگر کارفرمای شما از انجام کار منعطف به منظور انجام مسئولیت های مراقبتی خودداری کند، می تواند تبعیض جنسیتی محسوب شود. کار انعطاف پذیر شامل موارد زیر است:

  • ساعات کاری کمتر یا متفاوت
  • کار پاره وقت
  • کار مشارکتی
  • دیرتر حضور یابید تا بتوانید فرزند خود را به مدرسه یا مهد کودک ببرید
  • مرخصی برای رفتن به ملاقات های بیمارستانی با شخصی که از او مراقبت می کنید

اگر کودک یا بزرگسالی که از او مراقبت می کنید معلول است، اگر کارفرمای شما بدلیل مسئولیت های مراقبتی با شما بدتر از سایر کارمندان رفتار کند، ممکن است تبعیض ناتوانی محسوب شود.

۴- تبعیض جنسیتی در تحصیل

در هر یک از مراکز آموزشی دولتی یا خصوصی تبعیض علیه شما به دلیل جنسیت غیرقانونی است. این شامل سیاست های پذیرش می شود، مگر اینکه یک مرکز تک جنسیتی باشد.

برای مثال، یک مدرسه یا محیط آموزشی مختلط نباید از پذیرش دانش آموز به دلیل جنسیت خود امتناع کند. آنها نباید سعی کنند با پذیرش یک جنس در زمان محدودیت مکانی، بین تعداد دختران و پسران فرقی قائل شوند.

دختر و پسر باید دسترسی یکسانی به برنامه درسی مدرسه داشته باشند (حتی در مدارس جدا). این بدان معناست که باید دقیقا گزینه های موضوعی یکسان و میزان آموزش موضوعی یکسانی در اختیار آنها قرار گیرد.

۵- آزار و اذیت های جنسیتی

تفاوت های جنسیتی

سه نوع آزار و اذیت در رابطه با رابطه جنسیتی وجود دارد.

۱-۵ نوع اول

نوع اول آزار و اذیت برای همه ویژگی های محافظت شده یکسان است. این زمانی است که شخصی به شما احساس تحقیر یا توهین القا می کند. مثلا:

مدیری که اظهار می کند هیچ ترفیعی برای زنان وجود ندارد زیرا آنها برای بچه دار شدن کار را کنار می گذارند. اگرچه او برای کارمند زن خاصی این حکم را اجرا نمی کند، اما یکی از کارکنانش از این موضوع بسیار ناراحت است و نگران حرفه خود می شود، این می تواند مزاحمت تلقی شود.

۲-۵ نوع دوم

نوع دوم آزار و اذیت جنسیتی نامیده می شود. این زمانی است که شخصی باعث می شود احساس تحقیر، توهین یا تحقیر کنید زیرا با شما به شیوه ای جنسیتی رفتار می کند.

این به عنوان “رفتار ناخواسته از نظر جنسیتی” شناخته می شود و شامل رفتار کلامی و فیزیکی مانند اظهارنظرها یا شوخی های جنسی، لمس یا تعرض است. همچنین شامل ارسال ایمیل هایی با ماهیت جنسی یا قرار دادن تصاویر پورنو می شود.

به عنوان مثال، یک مدرس دانشگاه با یکی از دانشجویان دختر خود شوخی های جنسی می کند و اشاره می کند که اگر در کنار او بخوابد در امتحاناتش قبول خواهد شد.

۳-۵ نوع سوم از آزار و اذیت های جنسیتی

نوع سوم آزار و اذیت زمانی است که شخصی با شما ناعادلانه رفتار می کند زیرا شما تحمل آزار جنسیتی را ندارید.

به عنوان مثال، مدیری یکی از کارکنان زن خود را برای شام به خانه دعوت می کند اما پیشنهاد او رد می شود. چند هفته بعد، درخواست خانم برای ارتقاء رد می شود. او معتقد است به این دلیل بوده که او پیشنهاد رئیس خود را رد کرد!

این رفتار ناعادلانه تلقی می شود حتی اگر قبلاً رفتار جنسیتی را پذیرفته باشید.

مثلا، کارمند فوق رابطه کوتاه‌مدتی با رئیس خود داشت. پس از پایان کار، او درخواست ارتقاء کرد اما رد شد. او معتقد است به این دلیل بوده که رابطه با مدیرش به پایان رسیده است.

آزار و اذیت هرگز قابل توجیه نیست. با این حال، اگر یک سازمان یا کارفرما نشان دهد که هر کاری می‌ تواند انجام دهد تا افرادی که برای او کار می‌ کنند را مطیع خود کند، شما نمی توانید ادعای مزاحمت را مطرح کنید، اگرچه می توانید علیه شخص مزاحم ادعایی داشته باشید.

۶- قربانی شدن هم از انواع تبعیضات جنسیتی است

این زمانی است که با شما بدرفتاری می شود و به دلیل تبعیض جنسیتی شکایت کرده اید. همچنین ممکن است از فردی که از تبعیض جنسیتی شکایت کرده، حمایت شود.

مثلا، یک همکار مرد در ادعای تبعیض جنسیتی به یک همکار زن کمک می کند و در دادگاه اظهار نظر می کند. سپس همکار مرد اخراج می شود یا توسط کارفرمای خود بدرفتاری می شود. این قربانی شدن به دلیل رابطه جنسیتی است.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
مینا فرهادی مینا فرهادی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
جواد صادق الحسینی جواد صادق الحسینی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
سمیرا رضایی سمیرا رضایی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
صفورا نصیری صفورا نصیری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
نسرین دشتبانیان نسرین دشتبانیان
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
اسما مشمول اسما مشمول
دکتری روانشناسی
از 60,000 هزار تومان
شیما وفا شیما وفا
دكتراى روانشناسى
از 62,500 هزار تومان
مهندس محمد خانی مهندس محمد خانی
مهندس آی تی
از 150,000 هزار تومان

پیشنهاد ویکی روان چیست؟

همانطور که در بیشتر مقاله های تبعیض جنسیتی مشاهده می کنید، یک مورد مشابه در تمام آنها وجود دارد: احساس ناراحتی، سرخوردگی و اینکه حق من را پای مال کرده اند.

اگر هر یک از تبعیضات جنسیتی در مورد شما مشاهده شده است، حتما موضوع را با مشاور روانشناس در میان بزارید تا بهترین تصمیم گرفته شود. یک مشاور متخصص به خوبی می تواند شرایط شما را درک و راهکارهایی ارائه دهد تا بتوانید با تبعیض های جنسیتی مقابله کنید.

مهم ترین اصل در مقابل این نوع رفتارها در جامعه، قوی تر شدن شما است، پس روی خودتان سرمایه گذاری کنید:

مشاوره روانشناسی غیرحضوری

 

منبع: تیم تحریریه ویکی روان و برگرفته از سایت equalityhumanrights

ویکی روان

ویکی روان سامانه سلامت روان با خدمات متنوع برای تمام فارسی زبانان است. می‌توانید در ویکی روان مشاوره روانشناسی برگزار کنید، در وبینارهای روانشناسی شرکت کرده و از مطالب مرتبط با روانشناسی استفاده کنید. جلسات مشاوره روانشناسی ویکی روان به صورت آنلاین، تلفنی و متنی برگزار می‌شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا