تعریف ضمیر ناخودآگاه چیست؟ (ذهن ناهشیار)
ضمیر ناخودآگاه (ضمیر ناخودآگاه به انگلیسی = self unconsciousness)، ضمیر باطن، ذهن ناهشیار یا ذهن ناخودآگاه همگی اسامی هستند که یک معنی دارند! شاید شما هم ندانید دقیقا تعریف ضمیر ناخودآگاه چیست و چه کاربردهایی در زندگیتان دارد؟ زیگموند فروید نتوانست ایده ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه را به طور دقیق ابداع کند، اما مطمئنا در محبوب ساختن آن مسئول بود و این یکی از مهم ترین کمک های او به روانشناسی بود. در جلسات مشاوره آنلاین خودشناسی، صحبت های زیادی درباره معنی ضمیر ناخودآگاه زده می شود، چون می تواند به مراجعین کمک کند. به همین دلیل در این مقاله در مورد ضمیر ناخودآگاه در سایت ویکی روان، به بررسی دقیق آن از دید روانشناسی می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
- معنی ضمیر ناخودآگاه چیست و چه کاربردی دارد؟
- ضمیر ناخودآگاه چیست و چگونه کار میکند؟
- قدرت ضمیر ناخودآگاه چقدر است؟
- درک تعریف ضمیر ناخودآگاه به زبان ساده – روانشناسی ضمیر ناخودآگاه
- نظر زیگموند فروید در مورد ضمیر ناهوشیار چیست؟ (ضمیر ناخودآگاه چگونه کار میکند؟)
- ضمیر ناخودآگاه به زبان ساده
- 3 سطح ذهن فروید – ذهن ناخودآگاه
- ضمیر خودآگاه و ذهن ناخودآگاه چگونه عمل می کنند؟
- خودآگاه و نیمه خودآگاه: ضمیر باطن چطور کار میکند؟
- راه حل کنترل ضمیر ناخودآگاه چیست؟
معنی ضمیر ناخودآگاه چیست و چه کاربردی دارد؟
با مطالب روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
این سوالات را زیاد در بخش مشاوره آنلاین ویکی روان دریافت می کنیم که:
- ضمیر ناخودآگاه چیست و چگونه کار میکند؟
- قدرت ضمیر ناخودآگاه چقدر است؟
- خطرات ضمیر ناخودآگاه چیست؟
- ضمیر ناخودآگاه در قرآن آورده شده است؟
- روانشناسی ضمیر ناخودآگاه یعنی چی؟
- درخواست از ضمیر ناخودآگاه چگونه است؟
و سوالات دیگری که نشان از علاقه مردم به این موضوع دارد!
ضمیر ناخودآگاه چیست و چگونه کار میکند؟
دانشمندان به ضمیر ناخودآگاه می‌گویند «بچه غول بی شعور»! می‌دانید چرا؟! می‌گویند ضمیر ناخودآگاه بچه است چون منطق سرش نمی شود!
می گویند ضمیر ناخودآگاه غول است، چون مثل غول قدرت جادویی دارد و هر چیزی را می سازد!
در بیان معنی ضمیر ناخودآگاه می گویند:
ضمیر ناخودآگاه بی شعور است چون معنی واقعی چیزها را تشخیص نمی دهد و به نوعی فرق بین خوب و بد را نمی داند!
فقط دستوری که به او داده می شود را انجام می دهد و خلق می کند. هر فکری که در اثر تکرار و تلقین به باور تبدیل می شود، مثل یک درخواست از غول چراغ می ماند!
شاید این بهترین تعریف ضمیر ناخودآگاه از دید علمی باشد، چون می تواند قدرت بی نهایت و شیوه ارتباط با آن را بیان کند. با این حال در ادامه بیشتر به تعریف ناخودآگاه می پردازیم.
قدرت ضمیر ناخودآگاه چقدر است؟
در واقع بچه غول ما، وظیفه دارد همه باورهای ما را بسازد و خلق کند! هیچ کاری هم به خوب یا بد بودن شان ندارد!
یعنی اگه ما اینقدر به یک فکر منفی فکر کنیم که باورش کنیم، او طبق وظیفه اش جادوگری می کند و همان فکر منفی را برای مان خلق می کند
هیچ کاری هم ندارد که ما از ترس مان مدام به آن فکر منفی فکر کردیم، اما دل مان نمی خواسته که همه چیز آن طوری منفی باشد! مثلا «اگر یک نفر مدام به خودش بگوید من خیلی فراموشکارم! همه چیز را مدام از یاد می برم! بعد از چند بار تکرار شدن این حرف، این به یک باور تبدیل می شود.»
بچه غول بی شعور (تعریف ضمیر ناخودآگاه) می گوید: چشم علاالدین! الان تو را به یک فراموشکار تبدیل می کنم!
یا مثلا «اگه یک نفر مدام بگوید خسته شدم اینقدر این خانه بزرگ را جارو کردم! بچه غول این حرف را این جوری برای خودش معنی می کند که من این خانه بزرگ را نمی خواهم! لطفا آن را از من بگیر، تا مجبور نباشم جارویش کنم!»
از سخنان تو، بر تو حکم خواهد شد
زیگموند فروید روانشناس نامی یک مدل توپوگرافی ذهنی را ایجاد کرد که از طریق آن ویژگی های ساختار و عملکرد ذهن را توصیف کرد.
او از قیاس کوه یخ شناور برای توصیف 3 سطح ذهن استفاده کرد.
فروید ضمیر خودآگاه که شامل تمام فرایندهای ذهنی مرتبط با آگاهی ما است را توصیف کرد و این به عنوان نوک کوه یخ دیده می شود.
به عنوان مثال، در این لحظه ممکن است احساس تشنگی کنید و تصمیم بگیرید که یک نوشیدنی بخورید. در بیان اینکه معنی ضمیر ناخودآگاه چیست باید گفت:
نیمه خودآگاه شامل افکار و احساساتی است که یک شخص در حال حاضر از آن آگاه نیست، اما به سادگی می تواند به آگاهی برسد
این درست در زیر سطح آگاهی، پیش از ضمیر ناخودآگاه وجود دارد.
درک تعریف ضمیر ناخودآگاه به زبان ساده – روانشناسی ضمیر ناخودآگاه
شاید کمی تعریف برایتان قابل فهم نباشد، خب معنی ضمیر ناخودآگاه به زبان ساده کار را ساده تر خواهد کرد.
نیمه خودآگاه همچون اتاق انتظار ذهنی است که افکار تا زمانی که در جذب چشم آگاهانه موفق شوند، در آن باقی می مانند
این چیزی است که ما در استفاده روزمره از حافظه موجود کلمه معنی می کنیم. برای مثال، شما در حال حاضر در مورد شماره تلفن همراه خود فکر نمی کنید. اما اکنون که گفته شد می توانید به سادگی آن را به خاطر بیاورید.
تجربیات عاطفی ملایم ممکن است در نیمه خودآگاه باشند اما گاهی احساسات منفی قدرتمند و تهاجمی سرکوب می شوند و از این رو در نیمه خودآگاه در دسترس نیستند.
نظر زیگموند فروید در مورد ضمیر ناهوشیار چیست؟ (ضمیر ناخودآگاه چگونه کار میکند؟)
در نهایت، ضمیر ناخودآگاه شامل فرایندهای ذهنی است که برای خودآگاه غیرقابل دسترس هستند. اما بر قضاوت ها، احساسات، یا رفتارها تاثیر بگذارند.
به گفته فروید، ضمیر ناخودآگاه منبع اصلی رفتار انسان است. همچون یک کوه یخ، مهم ترین قسمت ذهن بخشی است که نمی توانید ببینید
احساسات، انگیزه ها و تصمیمات ما در واقع به شدت تحت تاثیر تجارب گذشته ما قرار می گیرند و در ضمیر ناخودآگاه ذخیره می شوند.
فروید این 3 سیستم را به ساختار شخصیت خود، یا روانش- id، ایگو، و سوپرایگو به کار گرفته است.
در این جا id به طور کامل ناخودآگاه درنظر گرفته می شود.
درحالی که ایگو و سوپرایگو دارای خودآگاه، نیمه خودآگاه و ناخودآگاه هستند.
اگر با مفهوم ایگو آشنایی نداریدف پیشنهاد می کنیم مطلب معنی ایگو چیست را در ویکی روان مطالعه نمائید.
ضمیر ناخودآگاه به زبان ساده
در حالی که ما از آن چه در ضمیر ناخودآگاه اتفاق می افتد کاملا آگاه هستیم، هیچ تصوری از اطلاعاتی که در ذهن ناخودآگاه ذخیره می شوند نداریم.
ناخودآگاه شامل انواع مواد مهم و ناراحت کننده ای است که ما باید از آگاه شدن از آن ها دور شویم، زیرا آن ها برای ان که به طور کامل تصدیق یابند، به شدت تهدید کننده هستند
در بیان بهتر معنی ضمیر ناخودآگاه باید گفت:
ضمیر ناخودآگاه همچون یک مخزن عمل می کند، “دیگی” از خواسته های اولیه و امیالی که دور نگه داشته می شوند و توسط نیمه خودآگاه عمل می کنند.
به عنوان مثال، فروید دریافت که به زبان آوردن برخی از حوادث و امیال غالبا برای بیمارانش بسیار هولناک و دردناک است و معتقد بود که چنین اطلاعاتی در ضمیر ناخودآگاه قفل شده است.
این اتفاق می تواند از طریق روند سرکوب اتفاق بیفتد.
ضمیر ناخودآگاه شامل غرایز مبتنی بر زیست شناختی ما (eros و thanatos) برای برانگیختن اولیه مرتبط با سکس و تجاوز است.
فروید ادعا کرد که امیال اولیه ما غالبا به خودآگاه نمی رسند چرا که برای خودآگاه و عقلانیت ما قابل قبول نیستند.
انسان از طیف وسیعی از مکانیزم های دفاعی (همچون سرکوب) برای جلوگیری از شناخت آن چه ناخودآگاه و احساسات او را برمی انگیزد، توسعه یافته است
او بر اهمیت روانشناسی ضمیر ناخودآگاه تاکید کرد، و فرض اولیه نظریه او این است که ضمیر ناخودآگاه رفتار را به درجه ای بیشتر نسبت به به شک افتادن افراد کنترل می کند.
در واقع، هدف روانکاوی آشکار سازی استفاده از چنین مکانیزم های دفاعی است و بنابراین ناخودآگاه را خودآگاه می سازد.
او معتقد بود که تاثیرات ناخودآگاه که به شیوه های گوناگون، ازجمله رویاها، و در لغزش زبان خود را نشان می دهند.
در حال حاضر به طور عمومی به عنوان “لغزش های فرویدی” شناخته می شوند.
3 سطح ذهن فروید – ذهن ناخودآگاه
- نیمه خودآگاه شامل هر چیزی است که می تواند به صورت بالقوه به ذهن خودآگاه آورده شود
- ضمیر خودآگاه شامل تمام افکار، خاطرات، احساسات و امیالی است که ما در هر لحظه از آن ها آگاهیم. این جنبه ای از پردازش ذهنی است که می توانیم در مورد مسائل به طور منطقی فکر و صحبت کنیم. بخشی از آن شامل حافظه ما است، که همیشه بخشی از ناخودآگاه نیست اما می تواند به سادگی در هر زمان بازیابی شود و به آگاهی برسد.
- ضمیر ناخودآگاه مخزنی از احساسات، افکار، خواسته ها، و خاطراتی است که خارج از آگاهی خودآگاهی ما است. بیشتر محتویات ناخودآگاه غیرقابل قبول یا ناخوشایند هستند، مانند احساس درد، اضطراب یا درگیری. برطبق نظر فروید، ناخودآگاه همچنان بر رفتار و تجربه ما تاثیر می گذارد، حتی اگر از این تاثیرات اساسی آگاه نباشیم. ناخودآگاه می تواند شامل احساسات سرکوب شده، خاطرات پنهان، عادت ها، افکار، امیال و واکنش ها باشد.
به منظور درک بهتر معنی ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه، این مسئله می تواند مفید باشد که نگاه دقیق تری به مردی داشته باشید که اصطلاحات نظریه هایش را درباره چگونگی عملکرد ذهن به کار برد.
زیگموند فروید بنیان گذار نظریه روان کاوی بود. با وجود این که ایده هایش در آن زمان تکان دهنده در نظر گرفته می شد.
حتی در حال حاضر بحث و جدال هایی درمورد آن وجود دارد، کار او تاثیر زیادی بر تعدادی از رشته ها از جمله رشته های روانشناسی، جامعه شناسی، انسان شناسی، ادبیات و حتی هنر داشت.
اصطلاح روانکاوی برای اشاره به بسیاری از جنبه های کار و تحقیق فروید، از جمله درمان فروید و روش تحقیقاتی که او برای توسعه نظریه هایش استفاده کرد، به کار گرفته می شود.
فروید در زمان ایجاد نظریه توسعه شخصیت به شدت بر مشاهدات و مطالعات موردی بیماران خود تکیه کرد.
ضمیر خودآگاه و ذهن ناخودآگاه چگونه عمل می کنند؟
در هر سطحی از آگاهی دقیقا چه چیزی رخ می دهد؟
شیوه ای برای فهمیدن چگونگی عملکرد ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه این است که نگاهی به آن چه به عنوان لغزش زبان شناخته می شود، بیاندازیم
بسیاری از ما آنچه که معمولا به آن با عنوان لغزش فرویدی اشاره می شود را تجربه کرده ایم. اعتقاد بر این اظهار نظرهای غلط، افکار و احساسات ناخودآگاه را نشان می دهد.
این مثال را در نظر بگیرید:
محسن به تازگی رابطه جدیدی را با زنی که در محل کار با او آشنا شده بود، آغاز کرده بود.
یک روز عصر در حالی که با او صحبت می کرد، به طور تصادفی نام دوست دختر سابقش را به زبان آورد. اگر در این موقعیت بودید، این اشتباه را توضیح می دادید؟
بسیاری از ما ممکن است لغزش را در حواس پرتی و یا یک تصادف ساده توصیف کنیم.
با این حال، یک تحلیل گر فرویدی ممکن است به شما بگوید که این مسئله بسیار بیشتر از یک لغزش زبانی تصادفی است.
دیدگاه روانشناسی می گوید که نیروهای داخلی ناخودآگاه، خارج از آگاهی شما هستند که رفتار شما را هدایت می کنند
برای مثال، یک روانکاو ممکن است بگوید که محسن به دلیل احساسات حل نشده سابقش و یا شاید به خاطر بدگمانی های مربوط به رابطه جدیدش در صحبت کردن دچار اشتباه شده است.
فروید معتقد بود در حالی که ضمیر ناخودآگاه عمدتا غیر قایل دسترس است، محتویات ناخودآگاه می تواند گاهی با شیوه های غیرمنتظره همچون رویاها یا لغزش های ناخواسته زبان مورد سوء استفاده قرار گیرد.
خودآگاه و نیمه خودآگاه: ضمیر باطن چطور کار میکند؟
دقت کنید که
محتویات ضمیر ناخودآگاه شامل همه چیزهایی است که شما به طور فعال در هر زمان مشخصی از آن آگاه هستید
در این لحظه، به عنوان مثال، ممکن است به صورت خودآگاه از اطلاعاتی که در حال خواندن هستید، صدای موسیقی که می شنوید یا مکالمه ای که دارید، آگاهی داشته باشد.
تمام افکاری که از ذهن شما، احساسات و ادراک جهان اطراف شما عبور می کند و خاطراتی که به آگاهی شما می رسد، همگی بخشی از آن تجربه خودآگاه هستند
ضمیر نیمه خودآگاه شامل همه چیزهایی است که به طور بالقوه می توانید خودآگاه را از آن آگاه سازید
ممکن است به صورت خودآگاه در مورد خاطرات مربوط به فارغ التحصیلی دبیرستان خود فکر نکنید. اما این ها اطلاعاتی هستند که شما به راحتی می توانید در صورت نیاز یا چنان چه بخواهید به ضمیر خودآگاه بیاورید.
نیمه خودآگاه هم به عنوان یک نگهبان عمل می کند، و اطلاعاتی را که اجازه وارد شدن به خودآگاه را دارند، کنترل می کند.
یکی از چیزهایی که باید درباره ضمیر خودآگاه یا نیمه خودآگاه به خاطر آورد این است که آن ها فقط نوک کوه یخ را نشان می دهند. آن ها از نظر میزان اطلاعاتی که نگهداری می کنند، محدود می شوند.
درحالی که بسیاری از اندیشه های فروید در روانشناسی از بین رفته است، اهمیت روانشناسی ضمیر ناخودآگاه شاید یکی از مهم ترین و ماندگارترین کمک های خود را به روانشناسی کرده است.
Psychoanalytic therapy که به بررسی چگونگی تاثیرگذاری ناخودآگاه بر رفتارها و افکار می پردازد، به ابزاری مهم در درمان بیماری روانی و درماندگی روانی تبدیل شده است.
راه حل کنترل ضمیر ناخودآگاه چیست؟
کسی که بتواند در کنترل ضمیر ناخودآگاه استاد شود، می تواند کنترل زندگی خود را در دست داشته باشد. دقیقا همانطور که در مقاله مزایای کنترل ذهن در ویکی روان اشاره کردیم.
حالا که معنی ضمیر ناخودآگاه را متوجه شدیم این سوال مطرح می شود که راه مدیریت و کنترل ضمیر ناخودآگاه چیست؟
- تمرین ۱: مراقبه کنید. در نصف روز چه جملاتی را به کار می‌برید و به چه چیزهایی خیلی فکر می‌کنید. آنها را در دفتر مراقبه بنویسید. به دستورهایی که به بچه غول‌تان می‌دهید فکر کنید و هر چیزی را که در این‌باره فهمیدید بنویسی.
- تمرین ۲: مشارطه کنید. در طی یک ساعت، از قانون «پندار نیک، گفتار نیک، رفتار نیک» پیروی کنید. بعد روی فکر، گفتار و رفتارتان مراقبه کنید.
- تمرین ۳: هم مکاشفه کنید که چه فکرهای نیکی کردید و چه گفتارهای نیکی داشتید. آنها را در دفتر مراقبه بنویسید و یادتان نرود که از خودتون هم، برای انجام دادن آنها، تشکر کنید.
یادتان باشد این تمرین ها را برای مدت زمان طولانی انجام دهید تا قدرت تان را به دست بگیرید.
منبع: verywellmind + تیم تحریریه ویکی روان
شما رفرنس هم نداده اید
منبع ذکر شده است
مقاله جامعی بود ممنون ویکی روان
فروید به گردن روانشناسی حق داره هر چند چنتا از نظریه های او رد شدند امروز
ممنون از حضورتان در ویکی روان