نوجوانان در خانواده‌های خود
عامل اصلی تأثیرگذار بر اجتماعی‌سازی نوجوانان، خانواده است. بنابراین خانواده ناقل اصلی دانش، ارزش‌ها، نگرش‌ها، نقش‌ها و عادات یک نسل به نسل دیگر است. خانواده، از طریق واژه‌ها و الگوها به شخصیت نوجوان شکل می‌دهد و روش‌های فکری و عملی‌ای را القا می‌کند که بعدا شکل عادتی به خود می‌گیرد. ولی آنچه نوجوانان از والدین یاد می‌گیرند، کم و بیش منوط به آن است که والدین چگونه افرادی هستند.
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
انتظارات نوجوانان از والدین
آنچه در زیر آمده است مجموعه‌ای از یافته‌های پژوهشی است که نشان می‌دهد نوجوانان والدینی را می‌خواهند و به آنها نیاز دارند که:
- با ما مثل آدم‌های بالغ رفتار کنند، نه مثل بچه‌ها.
- ایمان داشته باشند که ما رفتار درستی خواهیم داشت.
- همان‌طور که هستیم ما را دوست داشته باشند و به ما عشق بورزند.
- بتوانیم با آنها گفتگو کنیم.
- حرف‌های ما را بشنوند و سعی کنند ما را بفهمند.
- به ما توجه داشته باشند.
- ما را راهنمایی کنند.
- شاد باشند و حس شوخ طبعی داشته باشند.
- بتوانیم به آنها افتخار کنیم.
آزادی و امتیازات معقول
یکی از اهداف تمام نوجوانان پذیرفته شدن به عنوان بزرگسالی خودمختار است. این پذیرش از طریق فرایندی تحقق می‌یابد که به آن جدایی – فردیت می‌گویند و در طی آن پیوند والد- نوجوان، ضمن آنکه حفظ می‌شود، تغییر نیز می‌کند.
به عبارت دیگر نوجوان در آن واحد، هم از والدین مستقل می‌شود و هم به آنها متصل باقی می‌ماند. نوجوان در پی آن است که ضمن ادامه ارتباط، محبت، و اعتماد، روابطی متفاوت با والدینش برقرار کند.
یکی از شکایات نوجوانان آن است که والدین با آنها مثل کودکان رفتار می‌کنند. اکثر نوجوانان تا آنجا که ممکن است برای کسب آزادی‌ها و امتیازات بزرگسالان به والدین فشار می‌آورند.
آنها دوست دارند، بدون آنکه والدین همیشه به آنها بگویند چه باید بکنند، بتوانند برای خودشان تصمیم بگیرند و زندگی‌شان را اداره کنند. ولی از سوی دیگر والدین می‌خواهند که خودمختاری را کم کم و ضمن یادگیری استفاده مسئولانه از آن، به آنها اعطا کنند.
نتیجه پژوهشی درباره پسران نوجوان نشان داد که جرات‌ورزی آنان از اوایل دوره بلوغ تا نوجوانی میانه افزایش می‌یابد و سپس با آغاز تأثیرگذاری بیشتر آنان در تصمیم‌گیری‌های خانواده رفته رفته کم‌تر می‌شود. دادن آزادی‌های زیاد پیش از موقع به نوجوانان باعث می‌شود آنها فکر کنند که والدین به آنها توجهی ندارند.
نوجوانانی که ناگهان به آزادی دست می‌یابند به نگرانی دچار می‌شوند چون تشخیص می‌دهند که نمی‌دانند چگونه از آن استفاده کنند. نوجوانانی که با والدین‌شان روابط خوبی دارند، باز هم برای راهنمایی و ارشاد به آنان متوسل می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین روش‌هایی که والد از طریق آن می‌تواند به گذار موفقیت‌آمیز نوجوان به بزرگسالی کمک کند، حفظ توازن بین نیاز نوجوان به فردیت و نیاز او به ادامه ارتباط هیجانی با خانواده است. به نظر می‌رسد که فقدان پیوستگی به والدین با افزایش افسردگی در نوجوانان همبسته است.
