رشد عزت نفس از جوانی تا کهنسالی
در پژوهش چاپ شده در «مجله شخصیت و روانشناسی اجتماعی» دریافتهاند که عزت نفس در طول زندگی دوران بزرگسالی افزایش مییابد، در حدود سن بازنشستگی به اوج خود میرسد، و پس از آن افت میکند. وضعیت سلامت و درآمد عاملهای مهم در ابقا و رشد عزت نفس هستند.
با ویکی روان همراه باشید.
نویسنده رهبر تیم، دکتر آلریک اورت، از دانشگاه بیسل، میگوید:
رشد عزت نفس با سطح سلامت بالاتر، رفتارهای جنایی کمتر، سطوح افسردگی پایینتر، و در کل با موفقیتهای سطح بالاتر در زندگی ارتباط دارد. بنابراین، مهم است با نحوه تغییرات عزت نفس که فرد به طور میانگین در طول عمر تجربه میکند بیشتر آشنا شویم
این تحقیق از ۳۶۱۷ مرد و زن که در ایالات متحده زندگی میکردند و سن آنها بین ۲۵ تا ۱۰۴ بود استفاده کرد. این افراد در چهار جلسه بین سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۲ مورد مصاحبه قرار گرفتند. عزت نفس از طریق پرسیدن از شرکتکنندگان در خصوص میزانی که با جملاتی همچون جملات زیر موافق بودند ارزیابی شد:
- نگرش مثبتی نسبت به خودم دارم
- گاهی اوقات فکر میکنم به هیچ دردی نمیخورم
- در کل، احساس میکنم که یک شکست خوردهام
بررسی راه های رشد عزت نفس
دادههای تحقیق همچنین شامل اطلاعاتی مربوط به قومیت، سطح تحصیلات، درآمد، موقعیت کاری، روابط، وضعیت تأهل، سلامت، حمایتهای اجتماعی و تجربه رویدادهای مهم و چالشبرانگیز یا استرس زای زندگی همچون مرگ عزیزان، بیکار شدن، یا قربانی یک جنایت خشونتآمیز شدن بود.
در کل، تحصیلات، درآمد، سلامت و وضعیت اشتغال همگی روی سطوح عزت نفس تأثیر داشتند، بخصوص وقتی شرکتکنندگان در پژوهش پا به سن میگذاشتند. محققین دریافتند که در کل خانمها، در طول عمده زندگی بزرگسالی شان، عزت نفس پایینتری نسبت به مردان داشتند، اما سطوح عزت نفس زن و مرد اغلب بعد از سن ۸۰ به هم نزدیک میشد.
سیاهان و سفیدپوستها تا کهنسالی سطوح عزت نفس مشابهی داشتند. در کهنسالی، میانگین عزتنفس سیاهان به طرز شدیدی نسبت به سفیدپوستها افت پیدا میکرد، حتی وقتی تفاوتهای مربوط به درآمد و سلامت تحت کنترل قرار گرفته بودند. این پژوهش اینگونه نتیجهگیری میکند که این تفاوتهای قومی نیازمند پژوهشهای بیشتر هستند.
اورلیک اورث توضیح داد که:
«بخصوص، ما متوجه شدیم که افرادی که در سنین بالاتر درآمدهای بالاتر و سلامت سطح بالاتری دارند، تمایل دارند وقتی پیرتر میشوند عزت نفسشان را حفظ کنند. ما نمیتوانیم بگوییم که ثروت بیشتر یا سلامت بهتر مستقیماً به رشد عزت نفس منجر میشود، ولی به نظر میرسد که به طریقی یک ارتباطی وجود دارد. برای مثال، این احتمال وجود دارد که ثروت و سلامت با احساس مستقل تر بودن و توانایی بیشتر کمک کردن به خانواده و جامعه مرتبط است، حالتی که به نوبه خود عزت نفس را افزایش میدهد.”
علل رشد عزت نفس در سنین مختلف
این پژوهشگران دریافتند که افرادِ تمامی سنین که روابط رضایتبخش و حمایتی دارند، اغلب عزت نفس بالاتری دارند. با این حال، عزت نفسشان در کهنسالی همانند کسانی که در روابط ناشاد بودند افت میکرد.
دکتر کالی ایج ترزسنویسکی، یکی از همکاران تحقیق، از دانشگاه وسترن آنتاریو، بیان میکند:
«اگرچه این افراد با رشد عزت نفس وارد کهنسالی (پیری) میشوند، و در حالی که سنشان بالاتر میرود عزت نفس بالاتری را حفظ میکنند، در کهنسالی عزت نفسشان به همان اندازه افرادی که در روابط ناشاد هستند کاهش مییابد. بنابراین، بودن در روابط شاد، فرد را در مقابل افت عزت نفس که عموماً در کهنسالی رخ میدهد مصون نمیکند.”
پژوهشگران برای توضیح رشد عزت نفس در میانسالی افزایش داشته و بعد از بازنشستگی کاهش مییابد، به یک سری نظریهها اشاره میکنند. دکتر ریچارد رابینز، یکی دیگر از همکاران تحقیق، از دانشگاه کالیفرنیا، میگوید:
«میانسالی زمانی است که کار، خانواده و روابط عاشقانه تا حد زیادی به ثبات میرسد. افراد به تدریج موقعیتهای قدرت و جایگاه را به دست میآورند، حالتی که احتمالاً رشد عزت نفس را ارتقا میدهد. برعکس، بزرگسالان مسنتر ممکن است تجربیات مربوط به تغییر در نقشها (مثلاً آشیانه خالی، بازنشستگی و منسوخ شدن مهارتهای کاری) را علاوه بر افول سلامت تجربه کنند.
پژوهشگران تصور میکنند که افرادی که در دورهای از تاریخ اروپا و آمریکا به دنیا آمدند که خانوادهها بچه زیاد داشتند، وقتی به سن بازنشستگی میرسند ویژگیهای متفاوتی را از خود نشان میدهند. با این حال، این پژوهشگران میپذیرند که این گروه اغلب سلامت مطلوب را حتی در سنین بالاتر تجربه میکنند، چیزی که به آنها پتانسیلی برای ادامه کار و حفظ درآمد و استقلالشان میدهد.
اگر علائم کمبود اعتماد به نفس را در خود مشاهده میکنید و نیاز به تمرینات عملی و ذهنی برای بالابردن و افزایش اعتماد به نفس دارید، می توانید از خدمات آنلاین مشاوره عزت به نفس ویکی روان استفاده کنید.
ترجمه: سید مرتضی نظری
