امان از دست این عادت مضر قرن ۲۱
با شنیدن واژه اعتیاد ذهن اغلب مردم به سوی مواد مخدر میرود غافل از اینکه موضوع اعتیاد محدود به مواد، افراد و اماکن خاص نمیشود. بلکه اعتیاد امروزه یک امر جهانی است و علاوه بر مواد افیونی و مشروبات الکلی، وسایل دیگری که بیشترین آمار اعتیاد را به خود اختصاص میدهند گوشیهای موبایل، تبلت، نوت بوک، کامپیوتر و دیگر وسایل پیشرفته فوق حرفهای روز هستند که به صورت غیرقابل کنترل در دسترس کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان قرار گرفتهاند و در دنیای ارتباطات و بمباران اطلاعات اکنون در زمره زیانبارترین وسایل موجود در اختیار عموم مردم قرار دارند که کار با آن ها کم کم به عادت مضر افراد تبدیل میگردد.
این وسایل ارتباطی روز بشری، بیماری خاموش اعتیاد را در بین اعضای خانوادهها به ارمغان آورده است و این عادت مضر خانمان سوز است.
با ویکی روان همراه باشید.
شاید شما هم یک معتاد باشید!
دچار هیجان و بحران نشوید… بله. ممکن است شما هم یک معتاد باشید زیرا هرگونه عادت و رفتارهایی که از حد نرمال آن خارج شود و به شکل یک عادت مضر دربیاید و به دنبال آن رفتار، وقت و هزینه فراوان و غیرضروری مصرف شود و سلامت جسمی و روحی و بهداشت روانی خود و دیگران را به خطر اندازد، اعتیاد محسوب میشود. شما هم در هر سن و موقعیتی که هستید (در صورتی که مربوط به شغل و حرفه، تحصیل و درآمد شما نباشد و ضرورات علمی و پژوهشی ایجاد نکند) اگر ساعتها وقت خود را با مکالمات طولانی مدت تلفنی، اساماس، بلوتوث، اینترنت و… صرف کنید و این کار برایتان به شکل یک عادت مضر دربیاید معتاد محسوب میشوید!
وابستگیهای شدید به وسایل ارتباطی، امروزه روابط بین فردی را در میان خانوادهها، دوستان و حتی زوجین بسیار مورد تهاجم قرار داده و سبب آسیبهای جبران ناپذیر و جدی در بین آنها شده است. این وابستگیهای رفتاری و روانی حتی در مهمانیها و مجامع عمومی نیز روابط طبیعی افراد را بر هم میزند. به طوری که علاوه بر اماکن خصوصی، برخی افراد حتی در فضاهای عمومی هم دائم در حال پیامک دادن بوده یا غرق در برنامههای موجود در تبلتها هستند. این رفتارها نه تنها شأن و منزلت آنها را خدشهدار میکند بلکه گویای بیاهمیتی به اطرافیان و رعایت نکردن احترام آنهاست.
در واقع رفتارهای افراطی برخی افراد در این زمینه باعث شده که به بهداشت روانی اطرافیان آسیب وارد شود به خصوص آلودگیهای صوتی ناشی از بازیهای رایانهای، ایجاد فشارهای روحی و روانی کرده و همچنین آسیبهای شنیداری را به اعصاب گوش وارد میکند.
کسی که دائم سرگرم ارتباط با وسیله شخصی خود است ارتباطش با اطراف قطع شده و فقط با گوشی و برنامههای داخل آن ارتباط دارد و به لحاظ شخصیتی و نگاه محیط مطلوب نخواهد بود.
پیشرفت یا آسیب؟
موضوع برجستهای که در حال حاضر سبب اختلافات خانوادگی به خصوص زوجهای جوان شده است، عوارض ناشی از استفاده کردن از وسایل پیشرفته دنیا است که سبب به وجود آمدن خطاهای عمدی یا سهوی در بین زوجها شده است چون ظرفیت صحیح مصرف آن و به کارگیری بجا را ندارند. بنابراین دچار حوادثی میشوند که جبران نمیشود و به جای استفاده مفید از وسایل و امکانات روز دنیا سبب آسیب و تلخکامی لحظات خود، همسر و والدین میشوند.
چه کسانی گرایش بیشتری به هرگونه اعتیاد پیدا میکنند؟
۱-خانوادههایی که به ظاهر با هم زندگی میکنند ولی در واقعیت تک تک اعضای آن تنها هستند و از تنهایی خود رنج میبرند و فقط به یک همزیستی مسالمتآمیز و گاهی غیرمسالمتآمیز تن دادهاند.
حتی بسیاری از زوجها به لحاظ روانی بسیار با هم فاصله دارند ولی به لحاظ فیزیکی کنار هم قرار گرفتهاند. این گروه از زوجها یا خانوادهها در یک فضای سرد و بیروح و بیرون عشق و عواطف به صورت ماشینی روزها را در کنار هم سپری میکنند.
۲-خانوادههایی که روشهای تربیتی آنها دارای افراط و تفریط فراوان است یا آزادی بیش از حد و اندازه به فرزندان خود میدهند یا محدودیت بیش از حد و اندازه به کار میبرند.
۳-افرادی که تعهد و مسئولیتی در قبال خود و اطرافیان ندارند؛ در واقع ۹۰ درصد جامعه معتادین را اینگونه افراد تشکیل میدهند که فقط ضعف و اختلال شخصیتی آنها سبب گرایش آنها به انجام هر عملی میشود.
معمولا دلیل اعتیاد خود را به محیط و اطرافیان خود ارتباط میدهند و خود را عاری از هرگونه هدف و انگیزهای میدانند.
شغل و تحصیل و آینده برایشان معنا و محتوایی ندارد و در واقع هویتیابی مناسبی در ساختار شخصیتی آنها شکل نگرفته است بنابراین به سهولت با هر ناکامی و ناهمواری در زندگی دچار تنش، تعارض و عدم تعادل روانی میشوند.