روانشناسی کودک و نوزادبلوغ

بلوغ زودرس کودکان چیست؟ (0 تا 100 بلوغ زودرس)

بلوغ زودرس کودکان (بلوغ زودرس کودکان به انگلیسی = Premature puberty in children) چیزی است که باعث تعجب و نگرانی والدین می شود، دلایل بلوغ زودرس کودکان می توانند بسیار اختصاصی باشند. با این حال علل عمومی هم برای آنها وجود دارد. در جلسات مشاوره روانشناسی کودک آنلاین در سایت ویکی روان، سوالات زیادی مثل، بلوغ زودرس در چه سنی است؟ چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس میشود و چگونه از بلوغ زودرس کودکان جلوگیری کنیم دریافت می کنیم که در این مطلب به بررسی آنها از دید روانشناسی کودکان می پردازیم.

منظور از بلوغ زودرس کودکان چیست؟

با بخش مطالب روانشناسی در مورد کودکان در سایت ویکی روان همراه باشید.

اگر بدانیم بلوغ زودرس یعنی چه و چرا اتفاق می افتد بهتر در مورد آن تصمیم گیری خواهیم کرد. از نظر علم روانشناسی و پزشکی بلوغ زودرس در کودکان زمانی است که بدن کودک خیلی زود شروع به تغییر و رسیدن به بلوغ می‌ کند. در واقع همان چیزی که والدین در دوران بلوغ خود تجربه کردند را بچه ها در سنین کمتر تجربه خواهند کرد. بد نیست پیش از بررسی علائم بلوغ زودرس در کودکان مقاله تعریف بلوغ چیست را در ویکی روان مطالعه کنید.

علائم بلوغ زودرس شاید به شدت بلوغ در سن نرمال نباشد، اما تمام نشانه ها حاکی از رسیدن به بلوغ کودکان در سنین پایین است.

عوارض بلوغ زودرس والدین را بسیار نگران می کند، آنها می ترسند فرزندشان از روند طبیعی رشد کردن خارج شده و آسیب های جسمانی متنوعی به خاطر بلوغ زودهنگام تجربه کند. به همین خاطر خیلی از والدین به دنبال جلوگیری از بلوغ زودرس کودکان هستند، اما راه درست همین است؟؟؟

بررسی بلوغ زودرس در پسرها

سریع بالغ شدن بچه ها همیشه مشکلاتی به همراه دارد. پسرهای تغییرات ظاهری بسیار زیادی را در بلوغ پیش از موعد تجربه می کنند و تمام اطرافیان متوجه این تغییرات می شوند.

همانطور که گفتیم، علاوه بر تغییرات ظاهری این نوع بلوغ در تغییرات روانی آنها نیز پدیدار می شود و فشارهای زیادی به روان این بچه ها وارد می نماید. اما همانطور که در جلسات مشاوره کودک و نوجوان گفته می شود عوارض بلوغ زودرس به حدی نیست که ایجاد نگرانی کند، اما می تواند مواردی مانند بیش فعالی کودکان را ایجاد کند.

قبلا به طور مفصل درباره بلوغ زودرس پسران، در ویکی روان صحبت کردیم که پیشنهاد می کنیم حتما مطالعه کنید.

بررسی بلوغ زودرس کودکان دختر

بلوغ پیش از موعد در دخترها زودتر از پسرها رخ می دهد! حتی دختران از سن ۸ سالگی هم می توانند تحت تاثیر تجربه علائم بلوغ زودرس باشند.

به دلیل تغییرات ظاهری ایجاد شده پس از بلوغ زودرس، دخترها به نوعی نشانه هایی از افسردگی و اجتماع گریزی از خود بروز می دهند که سریعا باید توسط والدین تشخیص داده شده و برای درمان اقدام شود.

شدت بلوغ زودرس کودکان دختر بسیار زیاد است و به یکباره ظاهری مانند خانم های بالغ پیدا می کنند. برای کسب اطلاع بیشتر در این مورد، حتما مطلب بلوغ زودرس دختران را در سایت ویکی روان مطالعه کنید.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
کتایون داودی کتایون داودی
مشاور روانشناس
از 77,500 هزار تومان
علیرضا مرادی علیرضا مرادی
مشاور حقوقی خانواده
از 75,000 هزار تومان
فریناز خانی فریناز خانی
مشاور روانشناس
از 175,000 هزار تومان
محمد جواد افشاری نژاد محمد جواد افشاری نژاد
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
لیلا شکوری لیلا شکوری
دکتری روانشناسی
از 112,500 هزار تومان
پوریا رضائی پوریا رضائی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
نیایش مسلمیان نیایش مسلمیان
مشاور روانشناس
از 120,000 هزار تومان
فاطمه شکری فاطمه شکری
مشاور روانشناس
از 55,000 هزار تومان

سن بلوغ زودرس کودکان کی است؟

درمان عدم تمرکز کودکان

سن بلوغ زودرس کودکان در دختر و پسر متفاوت است اما به طور کلی، بلوغ قبل از ۸ سالگی در دختران و قبل از ۹ سالگی در پسران شروع شود، تعریف بلوغ زودرس محسوب می‌ شود.

بلوغ زودرس شامل رشد سریع استخوان‌ ها و عضلات، تغییر در شکل و اندازه بدن و رشد توانایی تولید مثل بدن می‌ شود. اغلب علت بلوغ زودرس مشخص نیست. برخی شرایط مانند عفونت ها، اختلالات هورمونی، تومورها، ناهنجاری‌ های مغزی یا جراحات، به ندرت باعث بلوغ زودرس می‌ شوند.

درمان بلوغ زودرس معمولا شامل داروهایی می‌ شود که رشد بیشتر را به تاخیر بیندازد و در ادامه بیشتر به توضیح آنها می پردازیم. با این حال سن بلوغ زودرس برای همه بچه هایی که این تجربه را دارند یکسان نبوده و در سنین مختلف رخ می دهد.

مشاوران روانشناس مرتبط با موضوع بلوغ زودرس بچه ها در ویکی روان:

علائم بلوغ زودرس کودکان چیست؟

همانطور که گفتیم، نشانه ها و علائم بلوغ زودرس در کودکان قبل از ۸ سالگی در دختران و قبل از ۹ سالگی در پسران عبارتند از:

  • رشد پستان و اولین قاعدگی در دختران
  • بزرگ شدن بیضه‌ ها و آلت تناسلی مردانه، موهای صورت و صدای بم‌ تر در پسران به واسطه تغییرات هورمونی
  • رشد موهای نواحی جنسی یا زیر بغل در دختر و پسر
  • رشد سریع جسمانی از مهم ترین علائم بلوغ زودرس در کودکان است
  • مشاهده آکنه در صورت و بخش هایی از بدن
  • بوی بدن بزرگسالان
  • ایجاد تمایلات جنسی و بروز حس کنجکاوی در رفتار و گفتار
  • گوشه گیری و خجالت

با این حال شاید علائمی از بلوغ زودرس در کودک شما دیده شود که در لیست بالا نیست، در این شرایط بهتر است موضوع را با مشاور کودک و نوجوان در میان بزارید.

دلایل بلوغ زودرس کودکان کدامند؟

برای درک اینکه چه چیزی باعث بلوغ زودرس در برخی کودکان می‌ شود، مهم است با مطالعه مطالب در مورد بلوغ از عواملی که باعث شروع بلوغ زودرس می‌ شوند، آگاهی داشته باشید. مغز این فرآیند را با تولید هورمونی به نام هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) آغاز می‌ کند.

هنگامی که این هورمون به غده هیپوفیز می‌ رسد (غده لوبیایی شکل کوچکی در مغز شما) منجر به تولید هورمون‌ های بیشتری در تخمدان‌ ها برای خانم‌ ها (استروژن) و بیضه‌ های مردان (تستوسترون) می‌ شود.

استروژن در رشد خصوصیات جنسی زنان نقش دارد و تستوسترون مسئول رشد خصوصیات جنسی در مردان است. دلیل شروع این روند در برخی از کودکان به بلوغ زودرس مرکزی یا بلوغ زودرس محیطی آنها بستگی دارد.

پس از دید علم روانشناسی اصلی ترین دلیل بلوغ زودرس تغییرات هورمونی شدید است که به واسطه شرایطی مانند:

  • شرایط محیطی
  • نوع تغذیه خانوادگی
  • شیوه تربیتی
  • ژنتیک غالب

رخ میدهد. حالا که می دانیم علت بلوغ زودرس چیست باید به عواملی که بر آن تاثیر مستقیم دارند اشاره کنیم.

عوامل تاثیرگذار بر بلوغ زودرس کودکان چیست؟

عواملی که خطر بلوغ زودرس کودک را افزایش می‌دهد عبارتند از:

۱- دختر بودن

شاید عجیب باشد اما دختر خانم ها بیشتر از آقایان در معرض بلوغ زودهنگام قرار دارند، یعنی دختران به احتمال بسیار زیاد دچار بلوغ زودرس می‌ شوند!

۲- ژن آفریقایی – آمریکایی داشتن

به نظر می رسد بلوغ زودرس بیشتر کودکان نژادهای آفریقایی-آمریکایی را تحت تأثیر قرار می دهد. البته علم انتقال ژن در انسان می گوید نیاز نیست حتما در آفریقا زندگی کنید یا پدر و مادر آفریقایی داشته باشید. شاید در طی نسل ها اجداد آفریقایی ما به ایران مهاجرت کرده اند و ما ژنی از آنها به ارث برده باشیم. هر چقدر بسیار عجیب ولی این نظریه واقعیت دارد و یکی از دلایل بلوغ زودرس بچه های ما است!

۳- چاقی کودکان دیگر دلیل بروز بلوغ زودهنگام در کودکان است

بچه هایی که به طور قابل توجهی اضافه وزن دارند بیشتر در معرض خطر بلوغ زودرس قرار دارند. در مقاله چاقی در کودکان توضیح دادیم چطور افزایش وزن موجب بلوغ زودرس بچه ها می شود.

۴- قرار گرفتن در معرض هورمون‌ های جنسی موجب بلوغ زودرس کودکان می شود

تماس با کرم یا پماد استروژن یا تستوسترون یا سایر مواد حاوی این هورمون‌ ها (مانند داروهای بزرگسالان یا مکمل های غذایی) می‌ تواند خطر ابتلا به بلوغ زودرس کودک را افزایش دهد.

۵- داشتن سایر بیماری‌ ها

بلوغ زودرس ممکن است به دلیل عارضه سندرم مک کون-آلبرایت یا هیپرپلازی مادرزادی آدرنال باشد که باعث تولید غیر طبیعی هورمون‌ های مردانه (آندروژن) می‌ شود. در موارد نادر، بلوغ زودرس ممکن است با کم کاری تیروئید همراه باشد.

سیستم عصبی مرکزی در معرض تشعشعات پرتو درمانی باشد. پرتو درمانی برای تومورها، سرطان خون یا سایر بیماری‌ ها می تواند خطر بلوغ زودرس را افزایش دهد.

انواع بلوغ زودرس در کودکان چیست؟

شناخت انواع بلوغ زودرس کودکان باعث می شود دیدگاه شفاف تری نسبت به انها پیدا کنید چون هر کدام ویژگی های خاصی دارند:

۱- بلوغ زودرس مرکزی

علت این نوع بلوغ زودرس اغلب قابل شناسایی نیست.

در بلوغ مرکزی زودرس، روند بلوغ خیلی زود شروع می‌ شود. در غیر این صورت الگو و زمان مراحل طبیعی است. برای اکثر کودکان مبتلا به این وضعیت، هیچ مشکل اساسی و هیچ دلیل قابل تشخیصی برای بلوغ اولیه وجود ندارد.

در موارد نادر، بلوغ زودرس مرکزی ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:

  • تومور در مغز یا نخاع (سیستم عصبی مرکزی)
  • نقص مغز در هنگام تولد، مانند تجمع مایعات اضافی (هیدروسفالی) یا تومور غیر سرطانی (هامارتوم)
  • رسیدن تشعشع به مغز یا نخاع
  • آسیب به مغز یا نخاع
  • سندرم مک کون‌ آلبرایت (McCune-Albright) یک بیماری ژنتیکی نادر که بر استخوان‌ ها و رنگ پوست تأثیر می‌ گذارد و باعث مشکلات هورمونی می‌ شود
  • هیپرپلازی مادر زادی آدرنال، گروهی از اختلالات ژنتیکی شامل تولید هورمون غیر طبیعی توسط غدد فوق کلیوی
  • کم کاری تیروئید، وضعیتی که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌ کند

۲- بلوغ زودرس محیطی

روانشناسی کودک

وجود استروژن یا تستوسترون در بدن کودک شما باعث این نوع بلوغ زودرس در بچه ها می‌ شود.

بلوغ زودرس محیطی معمولا با درگیری هورمونی در مغز شما (GnRH) رخ می‌ دهد که شروع بلوغ را تحریک می‌ کند. علت انتشار استروژن یا تستوسترون در بدن به دلیل مشکلات تخمدان‌ ها، بیضه‌ ها، غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز است.

در دختران و پسران موارد زیر ممکن است منجر به بلوغ زودرس محیطی شود:

  • توموری در غدد فوق کلیوی یا غده هیپوفیز که استروژن یا تستوسترون آزاد می کند
  • سندرم مک کون-آلبرایت (McCune-Albright)، یک اختلال ژنتیکی نادر که روی رنگ پوست و استخوان ها تأثیر می گذارد و باعث مشکلات هورمونی می‌ شود
  • قرار گرفتن در معرض منابع خارجی استروژن یا تستوسترون، مانند کرم ها یا پمادها

در دختران، بلوغ زودرس محیطی ممکن است با موارد زیر همراه باشد:

  • کیست های تخمدان
  • تومورهای تخمدان

در پسران، بلوغ زودرس محیطی ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:

  • تومور در سلول های تولید کننده اسپرم (سلولهای جنین) یا در سلول های تولید کننده تستوسترون (سلولهای لیدیگ Leydig).
  • یک اختلال نادر به نام گنادوتروپین (gonadotropin) بلوغ زودرس جنسی خانوادگی که به دلیل نقص در یک ژن ایجاد می‌ شود و منجر به تولید زودهنگام تستوسترون در پسران و معمولا بین سنین ۱ تا ۴ سالگی می‌ شود

عوارض بلوغ زودرس در کودکان چیست؟

حالا که متوجه شدیم راه تشخیص بلوغ زودرس در کودکان چیست باید به عوارض بلوغ زودرس هم اشاره کنیم که عبارتند از:

۱- کوتاهی قد از شایع ترین عوارض بلوغ زودرس کودکان است

مهم ترین مشکل و عارضه بلوغ زودرس بچه ها کوتاه شدن قدشان است!

کودکانی که بلوغ زودرس دارند در مقایسه با همسالان خود ممکن است در ابتدا سریع رشد کرده و قد بلندی داشته باشند. اما از آنجا که استخوان‌ های آنها سریعتر از حد طبیعی بالغ می شوند، آنها زودتر از حد معمول رشد نمی کنند.

در این حالت بزرگسالان کوتا‌تر از حد متوسط می‌ شوند. درمان بلوغ زودرس، به ویژه هنگامی که در کودکان بسیار خردسال اتفاق می افتد، باعث بلندی غیر معمول قدشان می‌ شود. اگر مقاله اختلاف قد در ازدواج را مطالعه کرده باشید متوجه می شوید این موضوع می تواند در آینده بچه هایی که بلوغ زودرس را تجربه کرده اند اهمیت داشته باشد.

۲- مشکلات اجتماعی و عاطفی از عوارض بلوغ زودرس کودکان است

دختران و پسران که بلوغ را قبل از همسن و سالان خود تجربه می‌ کنند، ممکن است نسبت به تغییراتی که در بدن آنها رخ می دهد، بسیار آگاه باشند. این ممکن است بر عزت نفسشان تأثیر بگذارد و خطر افسردگی یا سو مصرف مواد را افزایش دهد.

اختلال لالی انتخابی در کودکان یکی از عوارض بلوغ زودرس در کودکان است. یعنی آنها به دلیل تجربه ای متفاوت و عجیب ترجیح می دهند صحبت نکنند!

۳- مشکلات عمومی بلوغ در سنی نامناسب

وقتی بلوغ در سنی اشتباه رخ می دهد و باعث بر هم خوردن نظم زندگی و روند طبیعی بچه ها خواهد شد. آنها چیزهایی را تجربه می کنند که بسیار زود به سراغشان آمده و در واقع وارد دنیایی جدید می شوند!

بهترین کار این است که در کنارشان باشید و در مواجه با فشارهای عصبی، از مشاور روانشناس کودک و نوجوان کمک بگیرید تا اوضاع رو به راه شود.

پیشگیری از بلوغ زودرس کودکان

مشاوره-کودک-برای-افزایش-عزت-نفس

نمی توان از برخی از عوامل خطر بلوغ زودرس مانند جنسیت و نژاد جلوگیری کرد. اما مواردی وجود دارد که می توانید برای کاهش احتمال بلوغ زودرس کودکان خود انجام دهید، از جمله:

  • دور نگه داشتن کودک از منابع خارجی استروژن و تستوسترون مانند داروهای تجویز شده برای بزرگسالان در خانه یا مکمل های غذایی حاوی استروژن یا تستوسترون.
  • کودک خود را برای حفظ وزن سالم، تشویق کنید.
  • فعالیت بدنی بچه ها را مناسب و برنامه ریزی شده حفظ کنید، اجازه ندهید مدت زمان زیادی پشت میز نشسته یا بازی های کامپیوتری انجام دهند.
  • به دلیل نقش بالای تغذیه در بلوغ زودرس کودکان، نظارت دقیقی روی تغذیه بچه ها داشته باشید.
  • اگر سابقه بلوغ زودرس در خانواده دارید حتما با پزشک کودکان برای کاهش علائم بلوغ زودرس در ارتباط باشید.

شیوه رفتار با کودکانی که بلوغ زودرس را تجربه می کنند

یادتان باشد بلوغ زودرس اگر برای والدین عجیب است، برای بچه ها خیلی عجیب تر و تجربه ای بسیار متفاوت است که بعضا از آن وحشت می کنند. آنها وارد دوره ای جدید از زندگی فیزیولوژی خود می شوند که آن را دوست ندارند. به همین خاطر باید به عنوان والد یا اطرافیان بدانید چطور با بچه هایی که بلوغ زودرس را تجربه می کنند رفتار کنید.

با مشاهده بلوغ زودرس در کودکان احساس سرخوردگی یا نگرانی نداشته باشید، الان وقت منطقی رفتار کردن است. پیشنهاد می کنیم به پادکست نحوه صحبت با بچه ها در دوران بلوغ که توسط دکتر پروانه صفایی مقدم روانشناس و مشاور سایت ویکی روان تهیه شده است گوش دهید.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
طاهره کیائی طاهره کیائی
دکتری روانشناسی
از 75,000 هزار تومان
لیلا فراهانی لیلا فراهانی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
آرزو بختیاری آرزو بختیاری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
حسین توکلی حسین توکلی
دکترای روانشناسی
از 60,000 هزار تومان
میترا حبیبی میترا حبیبی
مشاور روانشناس
از 125,000 هزار تومان
مهندس محمد خانی مهندس محمد خانی
مهندس آی تی
از 150,000 هزار تومان
نیلوفر رستگاری نیلوفر رستگاری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
زهره قربانی زهره قربانی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان

پیشنهاد ویکی روان در مورد بلوغ زودرس در کودکان چیست؟

همانطور که مشاهده کردید، بروز علائم بلوغ زودهنگام در کودکان می تواند مشکلاتی برای آنها ایجاد کرده و علاوه بر وضعیت جسمانی، شرایط روانی آنها را هم تحت فشار زیادی قرار دهد.

اگر فرزند دلبندتان به هر دلیل دچار بلوغ زودرس کودکان شده است، بهترین کار این است که موضوع را با یک متخصص و مشاور روانشناس کودکان در میان گذاشته و راهکارهای او را در زندگی فرزندتان پیاده کنید.

مشاور روانشناس کمکتان می کند تا به شیوه ای اصولی با موضوع بلوغ زودرس در کودکان روبرو شده و بهترین تصمیم را بگیرید.

شما دوست گرامی می توانید از سراسر دنیا، در جلسات مشاوره آنلاین کودکان در سایت ویکی روان شرکت کرده و با مشاور دلخواهتان جلسه مشاوره روانشناسی صوتی و تصویری برگزار کنید. موضوع بلوغ زودرس در بچه ها چیزی نیست که به آن توجه نکنید!

لیست مشاورین کودک در ویکی روان

ویکی روان

ویکی روان سامانه سلامت روان با خدمات متنوع برای تمام فارسی زبانان است. می‌توانید در ویکی روان مشاوره روانشناسی برگزار کنید، در وبینارهای روانشناسی شرکت کرده و از مطالب مرتبط با روانشناسی استفاده کنید. جلسات مشاوره روانشناسی ویکی روان به صورت آنلاین، تلفنی و متنی برگزار می‌شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا