آشنایی با اختلال لکنت زبان
در طول تاریخ مشاهده شده است که برخی افراد علی رغم داشتن توانایی کافی در تولید و درک زبان و داشتن توانایی کافی در تولید صوتها، نمی توانند کلمه ها، سیلابها و صوتها را به گونه ای موزون ادا کنند و این موارد را با طولانی کردن صوتها، سیلابها و کلمه ها یا تردیدها و مکثهای مکرر در فرایند بیانی خود ادا می کنند. این مشکل که گفتار را مختل ساخته و آهنگ کلام را در هم میریزد به عنوان لکنت زبان مغرفی شده است.
آشنایی با اختلال لکنت زبان
با ویکی روان همراه باشید.
یک تا سه درصد کودکان ممکن است دچار این اختلال باشند. پسرها در حدود چهار برابر دخترها به این اختلال مبتلا می شوند. این اختلال در خانواده هایی که سابقهٔ چنین اختلالی را دارند، بیش از خانواده های دیگر به چشم میخورد.
لکنت زبان معمولا قبل از ۱۲ سالگی نمود مییابد، هرچند که در اکثر موارد از هجده ماهگی تا ۹ سالگی قابل تشخیص است، دورهٔ اوج آن، بین ۲ تا ۵/۳ سالگی و ۵ تا ۷ سالگی است. این اختلال نه به صورت ناگهانی، بلکه در طول زمان پدیدار و ماندگار می شود.
در پیدایش لکنت زبان چهار مرحله را می توان از یکدیگر تفکیک کرد:
مرحله اول: این مرحله در دوران پیش از مدرسه و معمولا به صورت دوره ای و بعد از پیدایی تولید گفتار مطرح میشود.
در این دوره که لکنت زبان اختلالی گذرا به نظر میرسد، کودک مبتلا به لکنت زبان بیشتر در هنگام هیجان، عصبانیت، یا وقتی که چیز زیادی برای گفتن دارد و دیگر شرایط استرس زا دچار لکنت زبان می شود.
مرحله دوم: این مرحله در نخستین سالهای مدرسه پدیدار می شود. در این دوره، لکنت به صورت مزمن در امده و به کل گفتار گسترش می یابد. در این مرحله، دوره های بهبودی بسیار کم است و کودک از لکنت زبان خود آگاهی دارد.
مرحله سوم : این مرحله معمولا در اواخر کودکی و اوایل نوجوانی – بعد از ۸ سالگی – شروع شده و تا بزرگسالی ادامه می یابد. لکنت زبان در این مرحله بیشتر در ارتباط با موقعیت ھای خاص ھمانند صحبت سر کلاس، حرف زدن با افراد نا آشنا، خرید، تلفن و شرایط استرس زا ظاهر میشود.
مرحله چهارم: این مرحله اغلب در اواخر نوجوانی شروع میشود و تا بزرگسالی ادامه می یابد. در این دوره لکنت زبان و ترس از تولید گفتاره روشنی به چشم می خورد، افراد مبتلا از بیان کلمه ها و صداها می ترسند.
این افراد از ورود به یا قرار گرفتن در موقعیت هایی که باید صحبت کنند دوری میکنند و در این مواقع علایم دستپاچگی یا ترس را نشان می دهند.
به این دلیل که این افراد مورد آزار و مسخره شدن از سوی همسالان خود قرار می گیرند، به اضطراب و افسردگی آنها دامن زده میشود.
یک تا سه درصد کودکان ممکن است دچار این اختلال باشند. پسرها در حدود چهار برابر دخترها به این اختلال مبتلا می شوند. این اختلال در خانواده هایی که سابقهٔ چنین اختلالی را دارند، بیش از خانواده های دیگر به چشم میخورد.
درمان لکنت زبان
بلود اشتاین (۱۹۷۹) عقیده دارد که تقریبا هر وضعیتی که به طور گذرا اگاهی فرد مبتلا به لکنت زبان را از اختلال خویش منحرف نماید یا توجه او را به حالتهای تداعی کنندهٔ لکنت معطوف کند و یا از طریق محرکهای رقابتی توجه فرد مبتلا را از این حالتها منحرف کند، موجب کاهش اشکالات گفتاری خواهد شد.
تاکنون درمانهای گوناگونی برای درمان لکنت زبان پیشنهاد شده است.
بنیاد تعداد زیادی از درمانهای ارایه شده برای درمان لکنت زبان بر اساس تغییر یا تنظیم سرعت گفتار استوار شده است. برخی از درمانگران از تنفس برای درمان لکنت زبان استفاده می کنند.
در این روش که برای اولین بار توسط این سینا تجویز شده است به فرد مبتلا به لکنت زبان یاد میدهند که سخن گفتن به شیوهٔ طبیعی تنها در طی بیرون دادن تنفسی امکانپذیر است. به همین علت، اگر ادای صوتی را در مرحله دم آغاز کن لکنت پیش نخواهد آمد.
امروزه سعی می شود با به حداقل رساندن عوامل تقویت کنندهٔ لکنت زبان، شدت آن را کاهش دهند و با حساسیت زدایی نسبت به ترس از بندش کلام، واکنش به لکنت و ترس از آن را کاهش داده و عملی مثبت را برای کنترل لکنت جایگزین سازند.
منبع : کاشانی و وزیری، روان شناسی مرضی.
