دین و فلسفه

داستان حضرت نوح (بخش چهارم)

وقتی نوح فرزند خود را در میان امواج دید، عاطفه پدری به جوش آمد و به یاد وعده الهی درباره نجات فرزندش افتاد، رو به درگاه خدا کرد و گفت: «پروردگارا! پسرم از اهل من و خاندان من است و تو وعده فرمودی که خاندان مرا از طوفان و هلاکت رهایی بخشی». این وعده در سوره هود آمده است، آنجا که می‌فرماید: «ما به نوح فرمان دادیم که از هر نوعی از انواع حیوانات یک جفت بر کشتی سوار کن و همچنین خانواده خود را جز آن کسی که به فرمان خدا محکوم به نابودی است». نوح چنین فکر می‌کرد منظور از این جمله تنها همسر بی‌ایمان و مشرک اوست و فرزندش کنعان جزو آنها نیست، اما بلافاصله پاسخ شنید؛ پاسخی تکان‌دهنده و روشنگر از یک واقعیت بزرگ؛ واقعیتی بزرگ که پیوند مکتبی را مافوق پیوند نسبی و خویشاوندی قرار می‌دهد: «ای نوح! او از اهل تو نیست. فرد ناشایسته‌ای است که بر اثر بریدن پیوند مکتبی‌اش از تو، پیوند خانوادگی‌اش به چیزی شمرده نمی‌شود. حال که چنین است، آنچه را از آن آگاه نیستی از من تقاضا مکن، من به تو موعظه می‌کنم تا از جاهلان نباشی». نوح به درگاه خدا رو کرد و گفت: «پروردگارا من به تو پناه می‌برم از آنکه چیزی از تو بخواهم که به آن آگاهی ندارم و اگر مرا نبخشی و مشمول رحمتت قرار ندهی از زیانکاران خواهم بود.»

با ویکی روان همراه باشید.

پایان یک ماجرا

سرانجام امواج خروشان آب همه جا را گرفت، آب بالا و بالاتر آمد، گنهکاران بی‌خبر به گمان اینکه یک طوفان عادی است به نقاط مرتفع وکوه‌ها پناه بردند، اما آب از آن هم گذشت و همه جا در زیر آب پنهان شد. نوح زمام کشتی را به دست خدا سپرده، امواج، کشتی را به هر سو می‌برد. در روایات آمده است که شش ماه تمام (از آغاز ماه رجب تا پایان ماه ذی‌الحجه و به روایتی از دهم ماه رجب تا روز عاشورا) سرگردان بود و نقاط مختلفی و حتی از سرزمین مکه و اطراف خانه کعبه را سیر کرد. سرانجام فرمان پایان مجازات و بازگشت زمین به حالت عادی صادرشد. قرآن درشش جمله بسیار زیبا و رسا می‌فرماید: «به زمین دستور داده شد ای زمین آبت را در کام فرو بر! و به آسمان دستور داده شد ای آسمان دست نگه دار و آب فرو نشست و کار پایان یافت و کشتی بر دامنه کوه جودی پهلو گرفت. در این هنگام گفته شد: دور باد قوم ستمگر»! این آیات در عین کوتاهی به گفته دانشمندان عرب «فصیح‌ترین و بلیغ‌ترین» آیات قرآن محسوب می‌شود. شاهد این سخن، گروهی از کفار قریش بودند که به مبارزه با قرآن برخاستند و تصمیم گرفتند آیاتی همچون آیات قرآن ابداع کنند. حامیان‌شان برای مدت چهل روز بهترین غذاها و خوراکی‌ها را برای‌شان تدارک دیدند؛ مغز گندم خالص،گوشت گوسفند و…! تا با خیال راحت به ترکیب جمله‌هایی همانند قرآن بپردازند! اما هنگامی که به آیه فوق رسیدند، چنان آنها را تکان داد که بعضی به بعضی دیگر نگاه کردند وگفتند این سخنی است که هیچ کلامی شبیه آن نیست و از تصمیم خود منصرف شدند.

«جودی»کجا است؟

بسیاری از مفسران گفته‌اند جودی که محل پهلو گرفتن کشتی نوح در قرآن معرفی شده، کوه معروفی است در نزدیکی موصل. بعضی دیگران کوه ر ادر حدود شام و یا در شمال عراق دانسته‌اند.

نوح

نوح به سلامت فرود آمد

قرآن می‌گوید: «به نوح خطاب شد که به سلامت و با برکت از ناحیه ما بر تو و بر آنها که با تو هستند فرود آی». بدون شک «طوفان» همه آثار حیات را در هم کوبیده بود و طبعا زمین‌های آباد، مراتع سرسبز و باغ‌های خرم، همگی ویران شده بودند و بیم آن می‌رفت که نوح و یارانش از نظر «زندگی» و «تغذیه» در مضیغه شدید قرار گیرند، اما خداوند به این گروه مومنان اطمینان داد که درهای برکت الهی به روی شما گشوده خواهد شد و از نظر زندگی هیچگونه نگرانی به خود راه ندهید (چه زندگی شیرینی برای مومنان رقم خورد.)

آیا طوفان نوح عالمگیر بود؟

از بسیاری از آیات و تواریخ، جهانی بودن طوفان نوح برداشت می‌شود. تمام نژادهای کنونی را به یکی از سه فرزند نوح (حام، سام، یافث) باز می‌گردانند. در تاریخ طبیعی، دورانی به نام باران‌های سیلابی دیده می‌شود که اکثر مورخین آن دوران را منطبق بر طوفان نوح می‌دانند.

مجازات با طوفان چرا؟

مجازات اقوام فاسد متناسب با نوع گناهان‌شان بوده. فرعون تکیه‌گاه قدرتش را رود «عظیم نیل» و آب‌های پربرکت آن قرار داد و به همان وسیله نابود شد! نمرود متکی بر لشگر عظیمش بود و چنان‌که می‌دانیم لشکر کوچکی از حشرات او و یارانش را شکست داد! قوم نوح جمعیتی کشاورز و دامدار بودند و چنین جمعیتی همه چیز خود را از دانه‌های حیات‌بخش باران می‌دانند، اما سرانجام همین باران آنها را از بین برد.

همسر نوح

قرآن می‌فرماید: «خداوند مثلی برای کافران زده است؛ مثلی به همسر نوح و همسر لوط. آنها تحت سرپرستی دو بنده از بندگان صالح ما بودند، ولی به آن دو خیانت کردند». البته خیانت آنها هرگز از نوع بی‌عفتی نبود زیرا همسر هیچ پیامبری آلوده به بی‌عفتی نشده است…

 

نیلوفر صدری

ارشد روانشناسی وتربیتی دکتری تعلیم وتربیت عضو تیم تحریریه ویکی روان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا