دین و فلسفه

داستان حضرت ابراهیم (بخش اول)

نام ابراهیم (ع) در ۶۹ مورد از قرآن مجید ذکر و از این پیامبر بزرگ مدح و ستایش فراوان شده است. او نمونه‌ای از یک انسان کامل است. مقام معرفت او نسبت به خدا، منطق گویای او در برابر بت‌پرستان، مبارزات سرسختانه و خستگی‌ناپذیرش در مقابل جباران، ایثار و گذشتش در برابر فرمان پروردگار، استقامت بی‌نظیرش در برابر طوفان حوادث و آزمایش‌های سخت او، هر یک داستان مفصلی دارد و هر کدام سرمشقی است برای مسلمانان و رهروان راه «الله». به گفته قرآن او از نیکان، صالحان، قانتان، بردباران و وفاداران به عهد بود و شجاعتی بی‌نظیر و سخاوتی فوق‌العاده داشت.

با ویکی روان همراه باشید.

زندگی پرماجرای ابراهیم

زندگی ایشان را در سه دوره مشخص می‌توان مطرح کرد:

۱-دوران قبل از نبوت.

۲-دوران نبوت و مبارزه با بت‌پرستان در بابل.

۳-دوران هجرت از بابل و تلاش و کوشش در سرزمین مصر، فلسطین و مکه.

زادگاه و طفولیت

ابراهیم در سرزمین «بابل» که از سرزمین‌های شگفت‌انگیز جهان بود و حکومتی نیرومند و در عین حال ظالم و جبار بر آن سلطه داشت تولد یافت. ابراهیم در زمانی چشم به جهان گشود که نمرود بن کنعان- آن پادشاه جبار و ستمگر- بر بابل حکومت می‌کرد و خود را خدای بزرگ بابل معرفی می‌نمود. البته مردم بابل تنها این یک بت را نداشتند، بت‌هایی با اشکال گوناگون ساخته و به نیایش در مقابل آنها مشغول بودند و بت‌پرستی را وسیله موثری برای «تحمیق» و «تخدیر» افکار ساده‌لوح می‌دانستند. مورخان درباره تولد ابراهیم داستان شگفت‌انگیزی نقل کرده‌اند که خلاصه‌اش چنین است:

منجمان تولد شخصی را که با قدرت بی‌منازع «نمرود» مبارزه خواهد کرد، پیش‌بینی کرده بودند و او با تمام قوا هم برای جلوگیری از تولد چنین کودکی و هم برای کشتن او بر فرض تولد، تلاش می‌کرد. ولی هیچ‌یک از اینها موثر نیفتاد و این نوزاد سرانجام تولد یافت. مادر برای حفظ او، ابراهیم را در گوشه غاری در نزدیکی زادگاهش پرورش می‌داد، به‌طوری که سیزده سال از عمر خود را در آنجا گذراند. سرانجام در سن نوجوانی تصمیم گرفت آن خلوتگاه را برای همیشه ترک کند و به میان مردم گام نهد و درس توحیدی را که از الهام درون به ضمیمه مطالعات فکری دریافته بود برای مردم باز گوید.

نبوت ابراهیم

در اینکه ابراهیم در چه سن و سالی به مقام نبوت نائل گشت دلیل روشنی در دست نداریم ولی همین‌قدر از سوره مریم استفاده می‌شود که او به هنگامی‌که با عمویش ازر به بحث پرداخت به مقام نبوت رسیده بود، زیرا در این سوره می‌خوانیم «در این کتاب ابراهیم را یاد کن که او بسیار راستگو و پیامبر خدا بود.»

پنج صفت برجسته

قرآن با اشاره به یک مصداق کامل بنده شکرگزار خدا، یعنی «ابراهیم » قهرمان توحید، از میان صفات برجسته این پیامبر بزرگ به پنج صفت اشاره کرد:

۱- ابراهیم خود امتی بود

در اینکه چرا نام «امت» بر ابراهیم گذارده شده، نکات مختلفی ذکر کرده‌اند که چهار نکته آن قابل ملاحظه است:

* ابراهیم آنقدر شخصیت داشت که به تنهایی یک امت بود،چراکه گاهی شعاع شخصیت انسان آنقدر افزایش می‌یابد که از یک فرد و دو فرد و یک گروه فراتر می‌رود و شخصیتش معادل یک امت بزرگ می‌شود.

* ابراهیم رهبر و مقتدا و معلم بزرگ انسانیت بود و به همین جهت به او «امت» گفته شده، زیرا امت به کسی گفته می‌شود که مردم به او اقتدا کنند و رهبری‌اش را بپذیرند.

* ابراهیم در آن زمان هیچ خداپرستی در محیطش نبود و همگی در منجلاب شرک و بت‌پرستی غوطه‌ور بودند. به تنهایی یکتا‌پرست بود پس او به تنهایی امتی و مشرکان محیطش امت دیگر بودند.

* ابراهیم سرچشمه پیدایش امتی بود و به همین سبب نام امت بر او گذارده شده.

۲- صفت دیگر او «بنده مطیع خدا» بود.

۳ -او همواره در خط مستقیم «الله» و طریق حق،گام برمی‌داشت.

۴- او هرگز از مشرکان نبود و تمام زندگی و فکر و زوایای قلبش را نور «الله» پرکرده بود.

۵- به دنبال این ویژگی‌ها سرانجام او مردی بود که همه نعمت‌های خدا را شکرگزاری می‌کرد.

قرآن پس از بیان این اوصاف پنجگانه به بیان پنج نتیجه مهم این صفات پرداخته و چنبن می‌گوید:

ادامه دارد…

نیلوفر صدری

ارشد روانشناسی وتربیتی دکتری تعلیم وتربیت عضو تیم تحریریه ویکی روان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا