نقش شادی افراد ، نشاط و ارتباط بین اعضای خانوادهها در پیشگیری و درمان انواع مشکلات روحی و روانی افراد بسیار موثر است. متاسفانه مشکلاتی نظیر بیکاری، هزینههای بسیار سنگین زندگی، نارضایتیهای شغلی، بیعدالتیهای اجتماعی، جنگ و درگیریهای منطقهای و برخی حوادث غیرمترقبه دیگر فرصت شادمانی و نشاط را از مردم جامعه گرفته و مناسبتهای شادیآور نیز در جامعه ما بسیار اندک است. از این رو با دکتر طاهره محمدی– روانشناس گفتگوی کوتاهی داشتیم:
با ویکی روان همراه باشید.
* نقش مدرنیته شدن یک جامعه را در افزایش یا کاهش شادی افراد آن جامعه چگونه ارزیابی میکنید؟
محمدی: یکی از معضلات و مشکلات جوامع امروزی شیوع بالای اختلالات و بیماریهای روانی نظیر افسردگی، استرس و اضطراب است اگر چه این مشکلات روانی همیشه در اجتماعات بشری وجود داشت، اما بطور یقین هر اندازه جامعه به سمت ماشینی و صنعتی شدن پیش میرود و ارتباطات جمعی افراد تحت تاثیر این تحولات به اصطلاح مدرنتیه قرار میگیرد و شیوع بیماریهای روانی نیز در مقایسه با گذشته افزایش مییابد، چرا که در گذشته عواملی که بر سیستم عصبی انسان فشار وارد وموجب نا بسامانی و پریشانی افکار و عواطف آنها میشد مانند عصر حاضر نبوده است. بنابراین افراد همواره دنبال بهانههایی هستند که از این همه استرس و فشار دور و مدتی در آرامش و آسایش فکری زندگی کنند.
* اهمیت شادی افراد در خانواده چیست؟
محمدی: معمولا دغدغه خانوادهها در جوامع توسعه یافته این است که برای آخر هفته خود چه برنامهریزی تفریحی داشته باشند، همواره تفریح و شادمانی یکی از مهمترین برنامههای زندگی خانوادههای غربی است اما در جامعه ما مردم بیش از اندازه درگیر مسائل کلان کشور هستند اگر چه زندگی آنها به این مباحث وابسته است بنابراین تفریح آنها در خرید مایحتاج زندگی خلاصه شده است اما لازم است توجه به اهمیت تفریح و شادی هم در برنامهزیریهای خانوادههای جامعه فرهنگ سازی شود.
*آیا بین شادی افراد و موارد فرهنگی و دینی مردم ما مغایرتی وجود ندارد؟
محمدی: مطالعات علمی روانشناسی بیانگر این نکته است که شادی و غم در زندگی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی افراد تأثیرات بسیار مثبتی دارد به همین دلیل بسیاری از کشورهای توسعه یافته برنامهریزیهای دقیق و اساسی برای افزایش شادی همگانی و فردی در جامعه خود انجام دادند اما متاسفانه در کشور ما به این موضوع مهم توجه چندانی داده نشده و مردم ما از شادی و لذت بردن احساس خوبی ندارند و آموزشهای لازم نیز در این زمینه داده نمیشود و بسیاری به غلط این امر را مغایر باورهای فرهنگی و دینی جامعه تلقی میکنند، در حالی که این امر با فرهنگ ملی، سنتی و همچنین باروهای دینی مغایرتی ندارد و در توصیه دینی همواره به این امر توصیه شده است.
* آیا به نظر شما جامعه ما دارای امکانات شادی برای خانوادهها به اندازه کافی است؟
محمدی: آنچه مشخص است جامعه ایرانی از بسترها و بنیانهای لازم برای ابراز شادمانی بویژه به شکل گروهی و همگانی برخوردار نیست و علاوه بر این نیز شیوههای شناخته شده و تعریف شده کمتری برای شادمانیهای همگانی در کشور وجود دارد. این در حالی است که شاد بودن یکی از شاخصهها و بنیانهای زندگی مطلوب در هر گروه و جامعهای به شمار میرود و به عبارت دیگر هر اندازه مردم شادتر باشند توان و پتانسیل بیشتری برای تلاش و حرکت به سمت توسعه دارند. مطمئنا اگر به پیامدهای مثبت و فراوان شادی بر حوزههای گوناگون اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در جامعه بیتوجه باشیم با معضلاتی نظیر کاهش امید به زندگی، احساس نارضایتی درونی، افسردگی، خشونت، عصبانیت، پرخاشگری و استرس در خانوادهها و جامعه مواجه میشویم.
