انگیختگی بیرونی و ایجاد هوس

در این نوشتار به بررسی موضوع انگیختگی بیرونی و ایجاد هوس از دید روانشناسی خواهیم پرداخت.

انگیختگی بیرونی چیست؟

با سایت روانشانسیویکی روان همراه باشید.

آوید شاعر رومی‌ قرن اول میلادی، در کتاب راهنمای خود تحت عنوان «هنر عشق» در زمینه غلبه رمانتیک بر زنان و مردان توصیه‌ هایی ارائه کرده است.

از جمله توصیه‌های جالب او به مردها یکی این بود که همسر خود را به مسابقات گلادیاتورها ببرند اما او نگفته بود چرا چنین می‌شود تا اینکه در سال ۱۸۸۷ نوعی تبیین روان‌ شناختی برای این توصیه ارائه شد؛ فقط با هیجان‌ های واقعی شدید است که عشق برانگیخته می‌شود، خوشایند یا ناخوشایند بودن این هیجان‌ها اهمیتی ندارد.

مردی به نام سید که پدر دوشیزه دونا زیمن را کشته بود، با تیراندازی و کشتن تک تک کبوتران دست‌آموز وی، قلب مغرور او را تسخیر کرد. این راهکارهای رمانتیک باید نکته آشنایی را به یاد بیاورد.

در مورد انگیختگی بیرونی در واقع آدمی ‌اغلب از طریق فرایند ارزیابی شناختی در می‌یابد که چه نوع هیجانی دارد. هر چند انگیختگی فیزیولوژیایی دستگاه عصبی خودمختار سرنخ را می‌دهد که نوعی هیجان را تجربه می‌کنیم، با این حال قضاوت ظریف‌تر در این مورد که چه نوع هیجانی را تجربه می‌کنیم اغلب بستگی به ارزیابی شناختی ما از اوضاع و احوال پیرامون‌مان دارد.

بدین ترتیب آوید و هورویکز، معتقدند شخصی که از لحاظ فیزیولوژیایی برانگیخته شده (به هر ترتیب) ممکن است آن برانگیختگی را به عشق یا شهوت جنسی نسبت بدهد

اکنون شواهد آزمایشی محکمی ‌برای این پدیده وجود دارد، اما روان‌شناسان در مورد فرآیند زیر بنایی آن متفق‌القول نیستند. طی مجموعه‌ای از تحقیقات، آزمودنی‌های مرد در ابتدا با در جا دویدن، یا با شنیدن نوار صورتی از ماجرای مضحک معمولی، یا نوار صوتی ماجرای قتل فجیع، از نظر فیزیولوژیایی برانگیخته شدند.

سپس، فیلمی ‌از مصاحبه با زنی جذاب یا غیر جذاب تماشا کردند. سرانجام، زن فیلم را از چند بعد از جمله جذابیت و میزان تمایل به آشنا شدن با او درجه‌ بندی کردند.

نتایج نشان داد صرف نظر از اینکه انگیختگی چگونه ایجاد شده بود، آزمودنی‌ها در مقایسه با گروه گواه که برانگیخته نشده بودند پاسخدهی جنسی بیشتری به زن جذاب و پاسخدهی جنسی کمتری به زن غیر جذاب نشان دادند.

به عبارت دیگر، بسته به اینکه از لحاظ شناختی چه واکنشی مناسب بود، انگیختگی موجب تشدید هر دو نوع واکنش مثبت و منفی گردید.

اثر انگیختگی بیرونی محدود به ارزیابی شناختی از حالت‌های هیجانی شخص نیست. در دو پژوهش، مردان یا زنان در دو نوبت دو نوار ویدیویی را تماشا کردند.

فیلم نوبت اول یا اضطراب انگیز بود یا اضطرابی را بر نمی‌انگیخت. فیلم دوم زن و شوهری را با هم نشان می‌داد. تماشای فیلم اضطراب‌انگیز انگیختگی جنسی بیشتری را در مردان و زنان در پاسخ به صحنه‌های هیجانی بعدی ایجاد کرد تا تماشای صحنه‌های غیر اضطراب‌انگیز.