فوبیا

مواجهه درمانی چیست و چه کاربردی دارد؟

انواع مواجهه درمانی و تکنیک های آن

مواجهه درمانی یا (Exposure therapy) یک درمان روانشناختی (psychological treatment) است که برای مداوای ترس های نا به هنجار کاربرد دارد. در جلسات مشاوره روانشناسی ویکی روان، بر اساس شرایط بیمار از تکنیک های زیادی استفاده می شود که تکنیک مواجهه سازی یا مواجهه درمانی یکی از آنهاست. در ادامه به تعریف مواجهه درمانی و کاربردهای آن می پردازیم.

تعریف مواجهه درمانی چیست؟

مشاوره روانشناسی در منزل

با مطالب روانشناسی در ویکی روان همراه باشید.

هنگامی که افراد از چیزی یا موقعیتی وحشت دارند ترجیح می دهند به سمت آن نروند و یا از آن فعالیت اجتناب کنند.

این درمان در کوتاه مدت کمک می کند که فرد نسبت به موقعیت کاهش پیدا کند اما ممکن است در بلند مدت نتیجه عکس داشته باشد و انواع ترس را افزایش دهد.

در چنین موقعیت هایی که ترس بر فرد غلبه کرده است، روانشناس ممکن است برنامه ی مواجهه درمانی را برای کمک به شکستن الگوی اجتناب و ترس تجویز کند.

در این نوع درمان، روانشناس محیطی امن برای مواجهه فرد با چیزهایی که وی از آن ها می ترسد و اجتناب می کند فراهم می کند.

قرار گرفتن در معرض اشیا، فعالیت ها و موقعیت های ترسناک در محیطی امن به کاهش ترس و اجتناب کمک می کند.

در واقع مواجهه درمانی یکی از راه های درمان ترس است که روانشناسی توصیه می کند تحت نظر مشاور روانشناس انجام گیرد.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
مینا فرهادی مینا فرهادی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
سمیه بهاروند سمیه بهاروند
مشاور روانشناس
از 175,000 هزار تومان
زهره قربانی زهره قربانی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
حانیه خوش لهجه حانیه خوش لهجه
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
مریم بنی عامریان مریم بنی عامریان
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
سعید بابایی سعید بابایی
دکتری روانشناسی
از 100,000 هزار تومان
پگاه عبادی پگاه عبادی
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
آرزو بختیاری آرزو بختیاری
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان

نحوه استفاده از مواجهه درمانی چیست؟

مشاوره برای انسان های موفق

به طور کلی روش مواجهه درمانی یک تکنیک از رفتار درمانی شناختی (CBT) محسوب میشود و به فرایندی اطلاق می گردد که به کاهش پاسخ های ترس و اضطراب منجر می شود.

در تکنیک مواجهه درمانی تلاش می شود حساسیت بیش از اندازه فرد به محرک ها کاسته شده و احساس آرامش جایگزین احساس ترس و همراه محرک قرار گیرد.

بنابراین مواجهه درمانی در جلسه روان درمانی کاملا از شرطی سازی کلاسیک استفاده می کند و در صدد حذف پاسخ ترس در نتیجه ارایه ی محرک و جایگزینی احساس آرامش در کنار محرک می باشد.

به این ترتیب تاریخچه مواجهه درمانی را تا پاولف و داستان شرطی سازی های کلاسیک روش های رفتارگرایانه می تواند پیگیری کرد.

هدف اصلی در مواجهه درمانی ایجاد محیطی امن برای مراجع و هر کسی که می تواند اضطرابش را کنترل کند و کاهش اجتناب و بهبود کیفیت زندگی می باشد. پیشنهاد می کنیم مقاله روان درمانی چیست را در ویکی روان مطالعه کنید تا درک شیوه های مواجهه درمانی آسان تر شود.

موارد استفاده از مواجهه درمانی کدامند؟

سلامت-روانی-آنلاین-و-تصویری

مواجهه درمانی به طور علمی نشان داده شده است که به عنوان کمک به درمان و مولفه ای درمانی برای مشکلات مختلفی کاربرد دارد.

از آن جمله :

برای مواجهه درمانی چندین روش وجود دارد که تشخیص بهترین مسیر درمانی بر عهده روان درمانگر (مشاور روانشناس) است. از جمله :

1- In vivo exposure

در این روش مقابله مستقیم شی، موقعیت یا فعالیت مورد وحشت با فرد در زندگی واقعی انجام میگیرد. به عنوان نمونه یک نفر با فوبیای از مار ممکن است آموزش داده شود که چه گونه مار را در دست بگیرد.

یا فردی با هراس اجتماعی آموزش داده می شود که چه طور یک سخنرانی در برابر افراد واقعی ارایه دهد. حتما مقاله تعریف فوبیا چیست را در ویکی روان مطالعه کنید.

2- Imaginal exposure (مواجهه خیالی)

تصور کردن واضح موقعیت ترسناک کار آسانی نیست.

به عنوان نمونه ممکن است از فردی با استرس پس از حادثه خواسته شود تا همه تجارب وحشتناک و دراماتیکش در مورد آن واقعه را یادآوری و توصیف کند تا احساس ترس نسبت به آن ها کاهش یابد. این نوع مواجهه درمانی توسط متخصص روانشناس انجام می گیرد. البته مشاوره هیپنوتراپی هم شباهت های زیادی به این نوع مواجهه درمانی دارد.

3- Virtual reality exposure (مواجهه واقعیت مجازی)

واقعیت-مجازی

در بعضی مراجعان واقعیت مجازی می تواند زمانی که in vivo exposure کار نمی کند مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان نمونه فردی با ترس از پرواز در دفتر درمانگر با استفاده از ابزارهای واقعیت مجازی و تولید صدا و نشانه های یک هواپیما به کاهش ترس از پرواز مراجع کمک می کند.

4- Interoceptive exposure (مواجهه مداخله گر)

پیش کشیدن عمدی احساس های جسمی که هنوز به موجب ترس خطرناک هستند.

به عنوان مثال فردی با اختلال وحشت (panic disorder یا اختلال پانیک) ممکن است آموزش ببیند که با رفتن به آن محلی که حمله وحشت حاصل می شود، تلاش کند که ضربان قلبش را هر چه بیشتر بالا ببرد و یاد بگیرد که این احساس (sensation) خطرناک نیست. پیشنهاد می کنیم برای درک بهتر کاربرد مواجهه درمانی حتما مقاله ترس چیست را در ویکی روان مطالعه کنید.

مشاوران پیشنهادی ویکی روان:

5- Flooding (غرقه سازی)

استفاده کردن از مواجهه با سلسله مراتبی از ترس.

هدف از غرقه‌سازی این است تا افرادی که نسبت به یک شئ یا موقعیت فوبیا دارند، برای مدت زمانی طولانی در یک محیط امن و کنترل شده با ترس خود مواجه شوند. این تکنیک زیادی در جلسات مشاوره ترس آنلاین مورد استفاده قرار می گیرد.

6- Systematic desensitization (حساسیت زدایی تدریجی)

زنان سر به راه

در برخی موارد مواجهه می تواند همراه با تجربه آرام سازی (relaxation) برای ساختن احساسی قابل کنترل تر و تداعی شی و موقعیت ترسناک همراه با آرامش به منظور کاهش وحشت.

مزایای مواجهه درمانی در علم روانشناسی

یکی از مزایای مواجهه درمانی این است که اختلالی که موجب از بین رفتن سلامت روان شده را به صورت ریشه ای درمان می کند. در واقع مواجهه درمانی به چند طریق کمک کننده می باشد :

1- Self-efficacy (خودکارآمدی)

مواجهه علاوه بر کاهش وحشت مراجع از موقعیت یا فعالیت ترسناک می تواند ظرفیت مقابله با ترس و توانایی احساس اضطراب در فرد را بالا ببرد .

2- Emotional processing

سندروم کوشینگ

در طی درمان مراجع دستیابی به باورهای جدید و واقعیت مند تر درباره ترس از شی، فعالیت یا موقعیت را یاد میگیرد و می تواند احساس راحتی و آسایش بیشتری در موقعیت های ترس را تجربه کند.

اینکه آیا این روش موفق است یا خیر می توان گفت در بسیاری موارد این رویکرد درمانی و تکنیک رفتاری مورد استفاده قرار گرفته و موجب درمان شده است.

علی الخصوص در مورد اختلال استرس پس از حادثه. اما همانطور که گفته شد مواجهه درمانی یک تکینیک رفتاری است و توجه چندانی به باورهای ایجاد کننده ترس ندارد که می تواند از نقاط ضعف آن باشد.

مشاورین روانشناس مرتبط با این موضوع
نیلوفر نادعلی نیلوفر نادعلی
دکتری روانشناسی
از 100,000 هزار تومان
نیره آزادی نقش نیره آزادی نقش
مشاور روانشناس
از 75,000 هزار تومان
سید علیرضا مرتضوی سید علیرضا مرتضوی
دکترای روانشناسی
از 300,000 هزار تومان
مریم سادات موسی کاظمی مریم سادات موسی کاظمی
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
سارا مددزاده سارا مددزاده
مشاور روانشناس
از 65,000 هزار تومان
پردیس میرمعینی پردیس میرمعینی
دکتری روانشناسی
از 65,000 هزار تومان
صبا مهرپور صبا مهرپور
مشاور روانشناس
از 60,000 هزار تومان
محمد رضا سعید فیروزه محمد رضا سعید فیروزه
دکترای روانشناسی
از 175,000 هزار تومان

پیشنهاد ویکی روان چیست؟

استفاده از مواجهه درمانی برای درمان های اساسی استفاده می شود. مانند طرحواره درمانی، استفاده از تکنیک های مواجهه درمانی توسط مشاور روانشناس تشخیص داده می شود. پس زمانی که قصد حضور در مشاوره برای ترس را دارید به مشاور خود اطمینان کنید تا بهترین نوع مواجهه درمانی را انتخاب کند.

شما دوست عزیز میتوانید برای استفاده از خدمات مشاوره روانشناسی آنلاین سایت ویکی روان، به بخش مشاوره آنلاین مراجعه و با مشاور مورد نظرتان به صورت صوتی و حتی تصویری از هر جای دنیا صحبت نمائید.

https://www.wikiravan.com/fear

منابع: تیم تحریریه ویکی روان و 

https://www.goodtherapy.org/learn-about-therapy/types/exposure-therapy

https://www.apa.org/ptsd-guideline/patients-and-families/exposure-therapy

 

سید محمد سعید صحاف

من سید محمد سعید صحاف عضو تیم تحریریه سایت ویکی روان هستم و در حوزه های فلسفه غرب، فلسفه ذهن، علوم شناختی و نوروساینس مطالعات عمیقی داشته ام. اکنون مشغول به تحصیل سال آخر دوره کارشناسی روانشناسی در دانشگاه علامه طباطبایی هستم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا