مصاحبه

شایعه های حوزه هنری

«خواننده جوان کشورمان به دلیل سکته مغزی درگذشت! هنرمند ایرانی دیشب در اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت! هنرمند جوان کشورمان در بیمارستان به کما رفت! و…» این دیالوگ‌ها و شایعه ها را در سال‌های اخیر از بعضی رسانه‌ها به وفور شنیده‌اید و جالب این‌که بلافاصله لحظاتی پس از انتشار چنین اخباری به‌خصوص در فضاهای مجازی مانند تلگرام و… فورا خبرگزاری‌های رسمی اقدام به تکذیب چنین اخباری می‌کنند. انتشار شایعه ها و اخبار کذب خصوصا در مورد هنرمندان در طول سالیان اخیر چنان شدت گرفته که سر و صدای بعضی از این عزیزان را درآورد و موجبات نارضایتی‌های‌شان را فراهم نمود.

با ویکی روان همراه باشید.

برای این‌که این بحث برای‌تان ملموس‌تر شود شایعه‌ای که چندی پیش در مورد استاد جمشید مشایخی منتشر شد را یادآوری می‌کنیم:

«انالله و انا علیه راجعون»

بانهایت تاسف، درگذشت هنرمند محبوب، مردمی و پیشکسوت سینما، جمشید مشایخی را به عرض می‌رسانیم.

جمشید مشایخی ساعت یازده صبح امروز براثر ایست قلبی توسط اورژانس به بیمارستان تهران پارس منتقل شد، لیکن دقایقی قبل در سن هشتاد و یک سالگی دار فانی را وداع گفت.

بنا به درخواست خانواده این هنرمند که حسب وصیت ایشان که خواسته بودند در زمان فوت یک روز جنازه ایشان در خانه پدری بماند از اعلام رسمی این خبر تا صبح فردا اجتناب نموده‌اند.»

جالب اینجاست که این خبر یا در واقع شایعه بلافاصله پس از انتشار توسط بعضی از خبرگزاری‌ها تکذیب شد و خود استاد مشایخی عصر آن روز در صفحه اینستاگرامش در این مورد صحبت کرد و از فردی که این شایعه را روانه فضای مجازی کرده بود تشکر کرد.

از گذشته تا حال

اما جالب است بدانید که این شایعه ها و اخبار کذبی نظیر این خبر در سال‌های گذشته نیز در مورد هنرمندان بسیار وجود داشته است. برای این‌که به صحت نوشته‌های‌مان پی ببرید فهرست شایعاتی که در مورد جامعه هنری وجود داشته است را در زیر بخوانید:

فهرستی جالب از مهم‌ترین شایعات درباره بازیگران

* سال‌ها پیش شایعه‌ ای در مورد ازدواج هدیه تهرانی با فیلمبردار مجموعه «ارباب حلقه‌ها» منتشر شد! این خبر حاکی از آن بود که فیلمبردار ارباب حلقه‌ها از این بازیگر خواستگاری کرده است. شاخ و برگ‌های این شایعه هم در نوع خود جالب بود. می‌گفتند او در تهران با این فیلمبردار سرشناس استرالیایی آشنا شده و در فرانسه تجدید دیدار کرده و قرار است مراسم خواستگاری را در تهران به‌جا آورند!

* حتما می‌دانید که یکی از بزرگ‌ترین و عجیب‌ترین شایعه‌هایی که طی سالیان گذشته شنیده‌اید انتشار خبر ازدواج الناز شاکردوست و علیرضا حقیقی، دروازه‌بان پرسپولیس بود. او پس از شنیدن این خبر گفت: من این آقا را اصلا نمی‌شناسم و نمی‌دانم اصلا برای چی برخی این کارها را می‌کنند. الناز شاکردوست پس از انتشار این خبر در پی شکایت از کسانی بود که این گونه اخبار را منتشر کرده‌ بودند.

* این خبر هم به گوش‌تان آشناست: لیلا حاتمی و علی مصفا به دادگاه احضار شده‌اند. علی مصفا چند روز بعد با تکذیب خبر مفتوح شدن پرونده‌ای علیه خانواده خود در شعبه ۳۸ دادگاه، حضور خود و لیلا حاتمی را در دادگاه تنها به عنوان شاهد درباره پرونده کلاهبرداری فردی علیه یکی از اقوام خود عنوان کرد.

شایعه

محمد رضا گلزار و اکاذیب پی در پی

* در بین ستاره‌های مرد، محمدرضا گلزار، رکورددار جدال با حاشیه‌ها و شایعه‌هاست. نکته جالب درباره گلزار این است که حتی خبرهای صحیح مربوط به او هم پس از چندی تکذیب شده‌اند!

خبر دستمزد ۹۰ میلیونی گلزار برای ۳ روز بازی در فیلم «دموکراسی تو روز روشن» بلافاصله پس از انتشارش از سوی کارگردان تکذیب شد، اما چند ماه بعد تهیه‌کننده فیلم در نشست مطبوعاتی دموکراسی تو روز روشن، این خبر را تایید کرد و گفت: این جور دستمزدها خیلی هم خوب است و هیچ اشکالی ندارد. بقیه هم باید سر کیسه را شل کنند و موجب تقویت شدن جیب بازیگران‌شان شوند. خب حالا اگر یک فلاش بک بزنیم و حرف‌های آقای کارگردان را مرور کنیم، حق داریم متعجب شویم!!

علی عطشانی، کارگردان فیلم دموکراسی تو روز روشن‌ با رد کامل این خبر از شنیدن آن شگفت‌زده شد و گفت: من نمی‌دانم روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها این خبر را با چه منبعی کار کرده‌اند؟ نمی‌دانم این ارقام را از کجا آورده‌اند؟ این‌ها که گفتند ۹۰ میلیون، یکباره می‌گفتند ۹۰۰میلیون تا این خبر خنده‌دار‌تر شود. وی که بسیار از این خبر و مسائل‌ پیرامون آن برآشفته شده بود، ادامه داد: مبلغی که به محمدرضا گلزار داده شده، خیلی کمتر از همه این شنیده‌هاست. گلزار مبلغی معمولی و عادی برای این فیلم دریافت کرده و مطمئن باشید این خبرها کذب محض و بیشتر شبیه یک جوسازی است.

انتشار خبر ممنوع‌التصویر شدن گلزار هم یکی دیگر از شایعات در مورد وی بود. آنها نشستند کارنامه گلزار را بررسی کردند تا ببینند کدام یک از اعمال نیک و بدش منجر به ممنوع‌التصویری او شده است. خیلی‌های‎شان حدس زدند که دستمزد ۷۰ میلیونی گلزار علت اصلی قضیه بوده است. آنها چند دلیل دیگر هم کشف کردند: او به دلیل اختلاف با صاحبان یک پروژه سینمایی و تعهداتی که به آن عمل نکرده جریمه شده است، در سینمای ایران نباید کسی ستاره شود و دیگر اکاذیب… اما گویی شایعات در مورد آقای سوپر استار تمامی نداشت. پروژه شایعه‌سازی درباره این بازیگر زمانی دوباره کلید خورد که خبر دستگیری‌اش منتشر شد و یکباره کلی داستان خیالی درباره بازداشت او ساخته شد: چند تهیه‌کننده سینما از او شکایت کرده‌اند، او در حالتی ویژه و با سرعت بیش از حد مجاز در یکی از بزرگراه‌های دبی رانندگی می‌کرده، گلزار را در یک مهمانی دستگیر کرده‌اند و…

شایعات یک خطی

* نیکی کریمی می‌خواهد در انتخابات مجلس نامزد شود!

* بهرام رادان‌ به خاطر بی‌احترامی به سیمرغ جشنواره، ممنوع‌التصویر شده است.

* قرار است مسعود ده‌نمکی، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی شود.

* صدای چاوشی باعث توقیف فیلم «سنتوری» شده است.

* میترا حجار قرار است در فیلم آمریکایی Stellina Blue به کارگردانی گابریل اسکات بازی کند.

* بهاره رهنما تصادف کرده و به کما رفته است.

* آتش‌سوزی سینما جمهوری توسط مخالفان لیلا حاتمی و علی مصفا انجام شده است.

* میترا حجار به خاطر بی‌احترامی به داوران جشنواره فیلم فجر، ممنوع‌التصویر شده است.

مریم حیدرزاده: به کار هم کاری نداشته باشیم

اما چندی قبل با مریم حیدرزاده شاعر جوان کشورمان در مورد شایعه‌سازی برای هنرمندان گفتگوی کوتاهی داشتیم:

* خانم حیدرزاده نظرتان در مورد شایعاتی که درباره هنرمندان و افراد مشهور گفته می‌شود چیست؟

حیدرزاده: جدای از اخبار کذب و شایعاتی که در مورد مرگ و میر هنرمندان و افراد مشهور پیش می‌آید، شایعات دیگر به خاطر برجسته شدن و تبلیغ افراد اتفاق می‌افتد. مثلا افرادی که می‌خواهند مجوزی برای انتشار آلبوم خود بگیرند ممکن است شایعه‌ای را به راه بیندازند و از این طریق معروف شوند. چون اگر بدون هیچ شایعه و سرو صدایی باشد ممکن است استقبال چندانی نداشته باشند و حتی شناخته نشود.

* چرا بین هنرمندان و بیشتر در وادی هنر این اتفاقات می‌افتد؟

حیدرزاده: مردم بیشتر دوست دارند زندگی هنرمندان یا حتی ورزشکاران را دنبال کنند، از زندگی خصوصی آنان بیشتر بدانند برای همین این شایعات و ذهنیت‌های بی‌اساس پیش می‌آید. چون مردم آنها را دوست دارند و بر همین اساس این شایعات رخ می‌دهد. از سوی دیگر برای بعضی‌ها این شایعات حربه‌ای جهت مشهور شدن‌شان می‌شود.

* مریم حیدر زاده به عنوان یک هنرمند چه پیشنهادی برای این موضوع دارد؟

حیدرزاده: هرکس کار خودش را انجام دهد و هرکس به زندگی خودش مشغول باشد. به کار هم کاری نداشته باشیم.

جواد انصافی: بعضی‌ها خودشان به شایعه دامن می‌زنند

بازیگر پیشکسوت تئاتر؛ جواد انصافی که بسیاری از ما او را در نمایش «عبدلی و اوستا» می‌شناسیم نیز از دیگر بازیگرانی بود که در مورد شایعه‌سازی با او گپ و گفتی داشتیم:

* نظر شما درباره شایعات زندگی هنرمندان چیست؟ در حال حاضر به گونه‌ای شایعه‌پراکنی به‌خصوص در مورد زندگی هنرمندان زیاد شده که مردم وقتی خبری را درباره هنرمندی می‌شنوند اصلا باور نمی‌کنند حتی اگر راست باشد؟

جواد انصافی: این موضوع چندین علت دارد. یکی این‌که مردم از روی علاقه، این شایعات را درست می‌کنند و دیگر این‌که بعضی هنرمندان خودشان به شایعات دامن می‌زنند. البته خیلی به ندرت من این مسئله را دیده‌ام و با هدف مطرح شدن این کار را می‌کنند.

* شما در این‌باره چه پیشهادی دارید؟

جواد انصافی: مردم فقط باید به محض شنیدن این نوع اخبار، صحت آنها را از منابع موثق پیگیری کنند تا شبهه‌ای پیش نیاید.

* به نظر شما چرا در مورد قشر هنرمند این مسئله بیشتر است؟

جواد انصافی: به خاطر علاقه و حساسیتی که مردم به هنرمندان دارند این شایعات در میان این قشر بیشتر درست می‌شود. شاید به خاطر این‌که آنها را دوست دارند اما فراموش نکنید که شایعات فقط مختص به جامعه هنری نیست و در میان افراد مشهور جامعه و حتی سیاسیون هم به چشم می‌خورد.

پروفسور باهر: شایعه سازان مریض هستند

پروفسور باهر؛ رفتار شناس، در مورد پدیده دروغ و شایعه‌ سازی که در این سال‌های اخیر به‌خصوص در مورد هنرمندان به شدت باب شده است می‌گوید: «در مورد شایعه ، به مسئله عرضه و تقاضا می‌رسیم. این‌که گوینده «مرض» دارد و گیرنده «مریض» است. در واقع گوینده خبر دروغ، یک فرد مریض است که دوست دارد دروغ را فرافکنی کند و کسی این اخبار کذب را گوش می‌کند که مریض باشد. یعنی کسی که دروغ می‌گوید به لحاظ روحیه منفی که دارد به دنبال هر بهانه‌ای برای دروغگویی است و کسی که دروغ را بدون هیچ جستجو و تحقیقی می‌پذیرد، به دنبال اخبار کذب است و این است مسئله مهم و خطرناک جامعه امروزی ما.

محسن باقری ابیانه

کارشناس روان‌شناسی 11 سال سابقه فعالیت در نشریات اجتماعی و روان‌شناسی کشور

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا