اگر متوجه شدید کسی که برای شما مهم است به تازگی رفتارش عجیب شده است و احتمالا دارای نشانه های اعتیاد است و نگران هستید که ممکن است در دام اعتیاد گرفتار شده باشد، نشانه‌‌های خاصی وجود دارد که می‌توانید بررسی کنید تا سوءظن‌تان را تایید یا رد کنید. به ‌‌خصوص، مجموعه‌‌ای از نشانه‌‌های هشدار روان‌‌شناختی وجود دارد که نشان می‌‌دهد فرد احتمالا با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کند. برای این که بیشتر بدانید.

با ویکی روان همراه باشید.

از اولین نشانه های اعتیاد و سوء مصرف مواد، تغییرات در شخصیت و خُلق میباشد

یکی از اولین نشانه های اعتیاد و مصرف مواد و نه انواع دیگر اعتیاد همچون اعتیاد به عشق، تغییر در طرز برخورد یا نگرش‌های کلی فرد و یا شخصیت او و ایجاد اضطراب اجتماعی میباشد. اگر دوست شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان ناگهان رفتاری متفاوت از رفتار هنجار را آغاز کرده است، باید این را به عنوان یک نشانه بالقوه در نظر بگیرید که می‌تواند نشان‌دهنده مصرف مواد باشد.

برای مثال، اگر دوست‌تان که معمولا فردی شاد و مثبت بوده است، ناگهان افسرده می‌شود و منفی­ بافی می‌کند، ممکن است لازم باشد با آن‌ها صحبت کنید تا بفهمید چه اتفاقی در حال رخ دادن است، و بدانید آیا می‌توانید به آن‌ها کمک کنید.

از نشانه های اعتیاد و مصرف مواد می‌تواند تغییرات ناگهانی در خُلق باشد. فرد ممکن است در حالی که می‌خندد ناگهان خشمگین شود و گاهی ممکن است در حالی که چیزی برای خندیدن وجود ندارد بخندد یا در حالی که چیزی برای عصبانی شدن وجود ندارد عصبانی شود.

فرد ممکن است خیلی سریع از خلقی به خلق دیگر نوسان داشته باشد، مثلا لحظه‌ای بیش از حد پر کار و لحظه‌ای دیگر کاملا ساکت و آرام و سپس دوباره بی­قرار شود. یا ممکن است خُلق‌های عجیب و غریب و زود رنجی خاصی داشته باشد که در مورد او معمول نیست.

از دست دادن انگیزه یکی از نشانه های اعتیاد میباشد

یک نشانه روان‌شناختی دیگر مربوط به سوء مصرف مواد می‌تواند از دست دادن انگیزش یا سائق‌های درونی باشد. دوست شما ممکن است دیگر به چیزهایی که پیش از این انجام می‌داد و از انجام آن‌ها لذت می‌برد علاقه‌مند نباشد، و در نتیجه ممکن است فقط بخواهد در خانه بماند و از انجام هر گونه کار سرگرم‌کننده یا متفاوتی خودداری کند.

فردی که اعتیاد به مواد مخدر پیدا کرده است ممکن است همچنین بی‌حال‌تر و کم‌ انرژی‌تر از قبل به نظر برسد. این حالت به خودی خود می‌تواند باعث شود انگیزه داشتن برای کارها و افرادی که پیش از این برای فرد مهم بودند، دشوارتر شود.

همچنین، کسانی که سوء مصرف مواد دارند اغلب در متمرکز ماندن مشکل دارند، حالتی که باعث می‌شود ماندن در مدرسه یا موفقیت در محل کار برایشان دشوار شود. وقتی کسی ناگهان توانایی خوب عمل کردن نسبت به قبل را از دست می‌‌دهد، این حالت می‌تواند نشانه های اعتیاد و سوء مصرف مواد باشد.

نشان دادن هیجانات منفی فراوان

ابراز هیجانات منفی زیاد می‌تواند از نشانه های اعتیاد و سوء مصرف مواد باشد. برای مثال، فرد ممکن است ناگهان حقیقتا مضطرب شود، بترسد یا حتی رفتار پارانوئیدی داشته باشد (به دیگران مشکوک باشد).

حتی زمانی که دلایل روشن یا آشکاری برای وجود چنین احساسی وجود ندارد. افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، همچنین ممکن است نسبت به قبل گوشه­ گیر‌تر شوند، و بیشتر علاقه ­مند باشند خودشان تنها باشند تا این که وقتشان را با دیگران سپری کنند. در نهایت این که، این هیجانات منفی احتمالا بی‌مقدمه رخ دهند، اما می­توانند بر شخصیت فرد معتاد غلبه کنند طوری که به راحتی برای اطرافیان­شان قابل تشخیص باشند.

صرفا با درک کردن نشانه های اعتیاد به مصرف مواد (به خصوص تغییرات روان­شناختی که در نتیجه مصرف مواد رخ می­دهد) می­توانید هر چه سریع­تر کمکی که به آن نیاز دارند را به دوستان یا اعضای خانواده­ تان بدهید، قبل از این که بیش از حد دیر شود. برنامه­ های سم­زدایی متعددی در حال حاضر وجود دارند که می­توانید در مورد آن با فرد معتاد صحبت کنید و حمایت و پشتیبانی که آن­ها نیاز دارند تا دوباره پاک شوند را برای آن­ها فراهم آورید.

مترجم: سید مرتضی نظری