معنی توهم در روانشناسی چیست؟ (فرق توهم و واقعیت)
به این فکر کردین که معنی توهم در روانشناسی چیست و اصلا دنیای وهم و خیال چرا اهمیت دارد؟ معمولا جواب مشخصی برای اینکه توهم چیست وجود نداشته است. البته در جلسات مشاوره آنلاین روانشناسی، توضیحات کاملی درباره فرق توهم و واقعیت داده می شود که در ادامه این مطلب سایت ویکی روان، به توضیح کامل آنها می پردازیم.
فهرست موضوعات بررسی شده
معنای توهم چیست؟
با بخش مقاله های روانشناسی در سایت ویکی روان همراه باشید.
وهم به اشکال مختلفی ممکن است در فرد دیده شود. برخی از بیماران مبتلا به توهم شنوایی هستند، یعنی صداهایی را می شنوند که وجود خارجی ندارد و افراد دیگر قادر به شنیدن آنها نیستند.
محتوای این نوع توهم در برخی اوقات ممکن است مهم و خطرناک باشد
چون اغلب این بیماران صداهایی را می شنوند که دستورات انجام کارهای خطرناک مثل:
- ضرب و جرح و کشتن دیگران
- اقدامات خطرناک مثل آتش‌سوزی و
- خرابکاری
را به آنها می دهند.
پس در بیان معنای توهم باید بگوییم، احساس، شنیدن یا حتی لمس شدن توسط چیزی است که وجود خارجی نداشته و تنها از ذهن فرد بر می آید.
همانطور که در ادبیات ما هم آمده است، معنی توهم با عدم وجود هر چیزی همسان است. به همین دلیل تعریف توهم در روانشناسی هم دقیقا به همین موضوع اشاره می کند. اما از دید علم روانشناسی این نوع خیالات می توانند فرد را مبتلا به بیماری های روانی خاصی کنند تا آسیب پذیرتر شود.
انواع توهم کدامند؟
بله این اختلال انواع بسیار زیادی دارد. انواع توهم در روانشناسی به میزان شدت و نوع آن بستگی دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم. اما قبل از هر چیز باید در نظر داشته باشید، توهم فکری با معنی خلاقیت به کل متفاوت است.
1- توهم بینایی
برخی اوقات توهم بینایی رخ می دهد. توهمات بینایی با دیدن تصاویری که واقعیت عینی ندارند مشخص می شوند.
فرد ممکن است موجودات یا تصاویر دیگر را رویت کنند و آنها را واقعی بپندارد.
دیدن چنین تصاویری بویژه در مراحل اولیه شروع بیماری برای فرد ترسناک و وحشت آور است.
2- توهم شنیداری
شاید رایج ترین نوع توهم فکری همین توهم شنیداری باشد.
فرق توهم و واقعیت همینجا معنا پیدا می کند. در واقع فرد صداهایی را می شوند که وجود خارجی ندارند. در مراحل بالاتر او با این صداها ارتباط برقرار می کند و حتی می تواند با آنها صحبت کند!
در این مرحله فرد باید با مشاور روانپزشک برای درمان توهم خود جلسه برگزار کند.
3- سایر توهمات
توهمات دیگری نیز وجود دارند که نادرتر از توهمات بینایی و شنوایی هستند.
مثل توهمات بویایی، توهمات لمسی و… در توهمات بویایی فرد بوهایی را احساس می‌کند که اغلب بوهایی آزاردهنده هستند
در توهمات لمسی ممکن است فرد احساس کند حشراتی روی بدن او راه می‌روند.
دلیل ایجاد توهم چیست؟ (علل بروز توهمات)
توهمات با دلایل گوناگونی ممکن است بروز کنند.
اکثر توهم ها ناشی از وجود برخی از اختلالات خاص روانی هستند و در واقع وجه مشخصه این دسته از اختلالات به شمار می روند
مثل اسکیزوفرنی که در آن فرد با مشکلات شدید روانی و کناره گیری شدید از واقعیت گریبان گیر است.
مصرف برخی مواد و داروها نیز می تواند توهم زا باشد.
دسته ای از مواد مخدر با حالاتی از توهم همراه هستند و سوء مصرف آنها اختلالات توام با توهم را موجب می شود. برخی از گیاهان نیز با توجه به نوع ترکیباتی که دارند در صورت مصرف ایجاد توهم می کنند مثل مسکالین.
اما با این حال دلیل بروز توهم در هر متفاوت است و متخصص روانشناس باید آن را ریشه یابی کند.
تفاوت توهمات با اختلالات ادراک
توهم، حالتی است که در آن فرد چیزهایی را احساس می کند که وجود خارجی ندارند ولی فرد وجود آنها را واقعی می داند و بر آن اصرار می ورزد.
اما اختلالات ادراکی در حالتی اتفاق می افتد که فرد که یک امر واقعی را به گونه دیگری درک می کند
موضوعات خارجی در حالت اختلالات ادراکی تحریف شده و تغییر شکل یافته به نظر می رسند.
همانطور که بارها در ویکی روان گفتیم، توهم فکری بر مبنای اتفاقات خیالی رخ می دهد!
تفاوت توهمات با هذیان چیست؟
فرق توهم و هذیان هم بسیار متفاوت هستند. هذیان عمدتا به باورها و ذهنیاتی که فرد در رابطه با مصنوعات مختلف دارد اطلاق می شود.
در حالت هذیانی فرد باورهایی دارد که خلاف واقعیت هستند، اما فرد بر صحت این باورها و ذهنیات اعتماد راسخ دارد.
مثلا فردی که در حالت هذیانی به سر می برد ممکن است این هذیان را داشته باشد که افرادی قصد جان او را کرده اند و نقشه هایی برای از بین بردن او می کشند.
در حالت توهم ممکن است فرد شخصی یا موجودی را ببیند که به او حمله می کند و قصد دارد او را نابود کند.
هم توهم و هم هذیان از نشانه های اساسی در تشخیص اختلالات روانی شدید مثل سایکوزها و از جمله اسکیزوفرنی هستند.
راه درمان توهم چیست؟
توهم، خود به تنهایی به عنوان بیماری نیست.
بلکه به عنوان نشانه ای از برخی اختلالات مورد توجه هستند از این رو از بین بردن توهم، معمولا مدنظر متخصصان بالینی نیست.
آنها با عنوان نشانه شناسی بیماری های روانی وجود یا عدم وجود توهم را مدنظر قرار می دهند.
در صورت وجود چنین مورد و با تشخیص نوع اختلال به درمان اختلال مبادرت می ورزند که کاهش حالات توهمی را به دنبال دارد.
اما اگر به هر دلیل درگیر توهم های خیالی هستید، بهتر است سریع تر به مشاور روانشناس مراجعه کرده و برای رهایی از این وضعیت اقدام کنید. متخصص روانشناس به صورت اختصاصی شرایط شما را بررسی کرده و پیشنهادات کاربردی ارائه خواهد داد.
