ترس از بیماری ام اس
تا یک کم دستش گزگز میکند یا چشم‌هایش سیاهی می‌رود، هول میکند و می‌گوید: «حتماً ام‌اس گرفته‌ام». ضعف و بی‌حسی دست و پاها هم مساوی است با بیماری ام اس و ام اس هم یعنی پایان زندگی.
با این‌که بسیاری از مردم این چنین فکر می‌کنند، اما پزشکان می‌گویند ام‌اس مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نمی‌کند و بسیاری از مبتلایان می‌توانند به زندگی عادی‌شان ادامه دهند؛ به این معنی که شاید یکی از عزیزان شما هم ام‌اس داشته باشد و شما هرگز متوجه مشکلش نشوید. با این حال امروزه ترس از بیماری ام اس بیشتر از شیوع خود این بیماری در جامعه است. این ترس در جوانان به ویژه زنان جوان بیشتر شده است که باید با اطلاع‌رسانی صحیح درباره بیماری ام اس علائم و نحوه تشخیص آن، از این نگرانی کاست.
با ویکی روان همراه باشید.
آقای دکتر من بیماری ام اس دارم؟
خیلی از افراد با دیدن علائمی مانند تاری دید، خواب رفتن اندام‌ها، گزگز دست و پا، سر درد و سر گیجه، نگران می‌شوند و به پزشکان متعدد رجوع کرده و بررسی‌های بسیار زیادی را انجام می‌دهند. این افراد گاهی نیز با مراجعه به سایت‌های مختلف، علائم بیماری را با خود مطابقت می‌دهند، بارها مریض بااضطراب و نگرانی به پزشکان متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده و اولین سوال او این است که آیا من بیمار شدم؟ ترس از ابتلا به ام اس در کشور ما افزایش پیدا کرده است و هر کس که علائمی مانند گزگز دارد، فکر میکند به ام اس مبتلاست و به پزشک مراجعه میکند، این در حالی است که چنین علائمی لزوما به معنای ابتلا به ام اس نیست و این در حالی است که تشخیص ابتلا به این بیماری، به این راحتی‌ها نیست.
فهرست موضوعات بررسی شده
باورهای غلط درباره بیماری ام اس
چون این بیماری ناشناخته است، باورهای نادرستی هم در مورد علل ایجادکننده آن میان افراد وجود دارد مثل:
ام اس یک بیماری ژنتیکی و ارثی است.
این گروه از افراد اعتقاد دارند اگر فردی دچار ام اس شود، حتما خانواده درجه اولش نیز به این بیماری مبتلا خواهند شد. مسائل ژنتیکی در ایجاد این بیماری موثر است، ولی نقش خیلی زیادی ندارد، یعنی اگر به عنوان مثال احتمال ابتلا به ام اس برای افراد عادی یک درصد باشد، برای کسانی که یکی از بستگان درجه اول‌شان این بیماری را دارد فقط ۳ درصد خواهد بود.
ام اس یک بیماری قابل سرایت است.
معمولا بیماری‌هایی مسری است که عامل ایجاد آنها به شیوه‌ای مانند تماس پوستی، ترشحات یا تنفس بتواند به دیگران منتقل شود. در صورتی که در مورد بیماری ام اس اصلا چنین عاملی وجود ندارد و بیماری به هیچ عنوان قابل سرایت نیست.
بیشتر افراد مضطرب دچار ام اس می‌شوند
مسلما استرس نقش مهمی در این بیماری دارد، ولی نمی‌توان آن را به عنوان یک عامل اصلی در ایجاد این بیماری به حساب آورد. چون به این معنی است که یک عامل، یک بیماری یا شرایطی استرس‌زا ممکن است برای یک فرد و در جامعه‌ای استرس به حساب بیاید، در حالی که در جامعه‌ای دیگر ممکن است اصلا موضوع مهمی نباشد. به همین دلیل نمی‌توانیم نقش استرس را در بروز این بیماری تعیین کنیم.
بیشتر افراد جوان دچار این بیماری می‌شوند
آن طور که آمار نشان می‌دهد، ام اس در جوانان شیوع بیشتری دارد و بروز این بیماری چشمگیرتر است، ولی هیچ عامل خاصی وجود ندارد که بتوانیم بگوییم وجود آن، افراد جوان را مستعد ابتلا به ام اس خواهد کرد.
ام اس چیه و چه علائمی‌داره؟
ام اس بیماری التهابی بافت سفید مغز است که هنوز علت اصلی بروز آن مشخص نشده است و عوامل متعددی در این زمینه دخالت دارد. نشانه‌های بیماری ام اس متنوع و متفاوت است. هیچ یک از این نشانه‌ها، در ام‌اس موقت و گذرا نیست و حداقل باید یک روز ادامه داشته باشد.
شایع‌ترین حالت درگیری بیماری با علائم حسی نمایان می‌شود، یعنی فرد در قسمت‌های انتهایی هر دو دست و هر دو پا سوزش و گزگز شدیدی را احساس خواهد کرد.
در حالت دیگری نیمی از بدن فرد یا قسمت پایین‌تر از سینه او در یک طرف بدن بی‌حس می‌شود، تاری دید یکی از علائم شایع این بیماری است؛ البته دقت داشته باشید که همه افراد سالم و کسانی که هیچ مشکلی ندارند نیز ممکن است گاهی این حالت را تجربه کنند، بویژه زمانی که فرد به صورت ناگهانی از حالت خوابیده یا نشسته برمی‌خیزد، اما دردناک شدن یکی از چشم‌ها هنگام حرکت به طرفین و از دست دادن بینایی همان چشم پس از گذشت چند ساعت یا چند روز، یکی از نشانه‌های بیماری ام اس است.
یکی دیگر از علائم بیماری ام اس مشکلات تعادلی است؛ در این حالت شخص کم‌کم حس میکند تعادل ندارد، دائم زمین می‌خورد یا هنگام راه رفتن بدنش به یک طرف متمایل می‌شود.
هیچ یک از علائم ام‌اس گذرا و لحظه‌ای نیست؛ به این معنی که تاری دید، عدم تعادل، کاهش قدرت و… حتماً باید حداقل ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد تا بتوان به بروز این بیماری شک کرد بنابراین افراد نباید با تجربه کردن لحظه‌ای چنین علائمی، نگران ابتلا به ام‌اس شوند.
چه موقعی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تشخیص این بیماری باید بعد از برسی‌های دقیق و توسط پزشک متخصص انجام گیرید. وجود علائمی مانند خواب رفتگی اندام‌ها، تنه، صورت، سرگیجه، دوبینی، کاهش ناگهانی دید یک چشم بخصوص در افراد جوان، اختلالات تعادلی و همین طور مشکلات ادراری که در جوانان مشاهده می‌شود، می‌تواند نشانه شروع بیماری ام اس باشد. بسیاری از این علائم، ممکن است به طور طبیعی برای افرادی اتفاق بیفتد و بدون هیچ علت خاصی فرد را درگیر کند.
بنابراین وجود این نشانه‌ها به صورت گذرا و موقت جای نگرانی ندارد و همیشه دلیلی برای ابتلا به ام اس نیست. مثلا ملاک گزگز دست و پا بی‌حرکت ماندن است یعنی اگر فردی حداقل ۲۴ ساعت به طور مداوم دست یا پایش بی‌حرکت بماند و این روند ادامه یابد، باید به آن توجه و رسیدگی کنند یا تاری دید در مبتلایان به ام‌اس به صورت تاری دید یک چشم است که حداقل یک روز طول می‌کشد و با درد و حرکات چشمی همراه است.
ام اس مانع زندگی عادی نمی‌شود
اغلب افراد فکر می‌کنند ام‌اس به معنای ناتوانی کامل فرد است و تنها تصویری که از مبتلایان به ام‌اس در ذهن آنها نقش می‌بندد، فردی است که روی صندلی چرخدار نشسته و توانایی حرکت ندارد. در حالی که بسیاری از بیماران می‌توانند زندگی عادی خود را بدون هیچ مشکلی ادامه دهند.
بیماران مبتلا به ام‌اس نیز می‌توانند مانند سایر افراد ازدواج کنند، باردار شوند و زایمان طبیعی و شرایط کاری طبیعی مانند سایر افراد عادی داشته باشند.
چطور از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنیم؟
یکی از کارهای مهمی که می‌توان انجام داد، اجتناب از مصرف دخانیات است؛ چون عواملی که باعث بروز بیماری می‌شود مانند ژنتیک، جنسیت، منطقه زندگی و… هیچ کدام قابل کنترل نیست. همچنین افراد باید مراقب باشند محیطی آرام و به دور از تشنج برای خود و خانواده‌شان فراهم سازند. چراکه قرار گرفتن در معرض استرس‌های شدید و طولانی می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد بیماری باشد. داشتن فعالیت‌های بدنی مناسب و منظم و همچنین حفظ آرامش در محیط کار و زندگی نیز از جمله عواملی است که می‌تواند در این زمینه موثر باشد.
